Ә.МҰҚТАР ЕҢБЕКТЕРІНДЕГІ ӨЛКЕ ТАРИХЫНЫҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ

Мақалада тарих ғылымдарының докторы, профессор Ә.Мұқтардың өлке тарихына арналған еңбектері сараланады. Қоғамдық ғылым салаларындағы жаңаша өзгерістер, соны қадамдар жасаған жекелеген қайраткерлер мен жарқын тұлғалардың орыны мен қосқан үлесін саралау, олардың еңбектеріне тиісті баға беру – маңызды міндеттердің бірі. Осы бағытта халқымыздың тарихына терең зерттеулер жүргізіп, келелі тұжырымдар айтатын тарихшы ғалымдар туралы зерттеу жүргізу абройлы іс екені анық. Қазақстанның батыс өңірі тарихын, Каспий мен Жайық бойының шежіресін ғылыми саралап жүрген өлкетанушы ғалымдар арасында, тарих ғылымдарының докторы, профессор Әбілсейіт Қапизұлы Мұқтар еңбектерінің ғылыми танымдық салмағы қомақты. Атырау өңірінде өзінің тарих мектебін қалыптастырып, республика деңгейінде күрделі зерттеулер жүргізіп «Сарайшық» тарихи мәдени музей қорығын білікті мамандармен қамтуда да біршама істер атқарды. Қазақстанның көне астанасын кешенді зерттеу ісінде де алда болып, шетелдік және отандық ғылыми басылымдарда еңбектері жарияланды. Қазақстан тарих ғылымына белгілі тұлға Ә.Мұқтар шығармашылығын, ғылыми еңбектерін жеке тұлға ретінде зерттеп тану дегеніміз – өлке тарихын ғылыми тұрғыдан терең қарастырып баяндау, тұжырымдап баға беру және тарих ғылымындағы «Ұрпақтар сабақтастығын» ғылыми пайымдау.

1. Төлепбергенов Т.Т., Бердіғожин Л.Б. Өлке мұнай өнеркәсібінің дамуы. — Атырау. — 2013. — 6 б.

2. Мұқтар Ә.Қ. Қазақстанның батыс өңіріндегі қоғамдық-саяси өмір (XVIII ғ. ІІ жартысы – ХІХ ғ. бірінші ширегі). Тарих ғылымдарының докторы диссертациясының авторефераты. — Алматы. — 2002. — 40 б.

3. Атырау арыстары. Бақи Жиенбай Базарбайұлы. — «ASU Press» баспа орталығы. — Атырау. — 2024. — 300 б.

4. Студенттер жүрегінен жол тапқан ұстаз. Ғиниятолла Нығмет туралы естеліктер. — Атырау. — 2014. — 76 б.

5. Қалдырған ізің мәңгілік. Күләш Қайырбекова туралы естеліктер. — Атырау. — 2009. — 84 б.

6. Өнегелі өмір. Ибат Қамешев туралы естеліктер. — Атырау. — 2004. — 26 б.

7. Шамғонов А. Ата-мекен тарихи-өлкетану үйірмесі. — Атырау. — 2010. — 47 б.

8. Зұлқарнай Алдамжар: Еске алу кітабы. — Алматы: — 2007. — 228 б.

9. Есмағамбетов Көшім Лекерұлы. Библиография. — Алматы: — 2014. — 144 б.

10. Мажитов С.Ф. Проблемы истории Казахстана второй половины XIX - начала XX вв. в трудах Е.Б. Бекмаханова: Автореф. дис. канд. истор. наук. — Алматы. — 1992. — 29 с.

11. Төленова З.М. Академик М.Қозыбаев: өмірі, қоғамдық қызметі мен ғылыми мұрасы. Тар.ғыл.кан. дисс.авторефераты. — Алматы. — 2005. — 34 б.

12. Есқалиев С. Академик Б.Сүлейменовтың өмірі мен ғылыми мұрасы. Тар.ғыл. кандид. диссер. авторефераты. — Алматы. — 2000. — 28 б.

13. Сәкенов Ж.Ж. Зұлқарнай Алдамжар өмірі мен ғылыми мұрасы. Педагогика ғылымдарының магистрі академиялық дәрежесін алу үшін жазылған магистрлік диссертация авторефераты. — Атырау. — 2014. — 18 б.

14. Жамбылов М.Ж. Хисмет Табылдиев өмірі мен ғылыми мұрасы. Педагогика ғылымдарының магистрі академиялық дәрежесін алу үшін жазылған магистрлік диссертация авторефераты. — Атырау. — 2014. — 18 б.

15. Атырау облыстық мемлекеттік архиві. 238-қор, 3-тізім, 84-іс.

16. Мұқтар Ә. Қазақ мұнайының тарихы. — Атырау. — 2004. — 188 б.

17. Мұқтар Ә.Қ. Азаттық таңы жолында. тар.ғыл.док.дәрежесін алу үшін жазылған монография. — Алматы. — 2001. — 257 б.

18. Мұқтар Ә.Қ. Біріншілер. — Алматы. — 2020. — 328 б.

19. Хисмет Табылдиев. Өнегелі өмір сериясы. — Алматы. — 2020. — 339 б.

20. Қыдыралин Ү.С. Тарихи тамырға қайта оралу. — Атырау. — 2014. — 5 б.

21. Сарсенов А.С. Қазақстан ауыл-селосындағы интелектуальдық әлеуеттің қалыптасуы мен этномәдени дамуының тарихи тәжірибесі (1946-1991жж). тар.ғыл.докторы диссер.авторефераты. — Орал. — 2008. — 40 б.