Атырау облысында экологиялық таза көкөністерге тұтынушылық сұранысты маркетингтік зерттеуге талдамалық шолу

Мақалада тұтынушылардың экологиялық таза көкөністерге деген сұранысы мен қалауын зерттеу мақсатында жүргізілген маркетингтік зерттеулердің нәтижелері келтірілген. Зерттеу Атырау облысы халқының әртүрлі сегменттері арасында сауалнама және нарықты талдау әдістерін пайдалана отырып жүргізілді. Мақалада тұтынушылардың қалауына, баға факторларына, органикалық көкөністердің сапасы мен сеніміне қатысты негізгі нәтижелер мен қорытындылар берілген. Бұл нәтижелер органикалық көкөністерді өндірушілер мен сатушылар үшін, сондай-ақ маркетингтік стратегияларды әзірлеу және нарықта органикалық өнімдерді жылжыту үшін практикалық маңызды.

Мақсаты-Атырау облысының құрғақ егіншілік аймағындағы экологиялық таза көкөністерге қатысты тұтынушылардың сұранысы мен қалауын зерттеуге арналған маркетингтік зерттеу нәтижелерін ұсыну. Зерттеудің негізгі мақсаты тұтынушылардың қалауын, органикалық көкөністерге қатынасын, баға мен сапаның сатып алу мінез-құлқына әсерін анықтау және органикалық көкөністерді сатып алуға әсер ететін факторларды анықтау болды. Зерттеу нәтижелері Органикалық көкөніс өсірушілер мен дүкендер үшін тұтынушылардың қажеттіліктері мен қалауларын дәлірек түсіну және Атырау облысының нарығында экологиялық таза көкөністерді ілгерілету үшін тиімді маркетингтік стратегияларды әзірлеу үшін пайдалы болуы мүмкін.

Органикалық көкөністердің маркетингтік зерттеулері бойынша осы зерттеуде келесі әдістер қолданылды: сауалнама (жеке «көшелік» сұхбат), статистикалық талдау, ауыл шаруашылығы құрылымдарының пікірлері мен рейтингтерін талдау.

1. Ярош О. Б., Митина Э. А. Рынок органической продукции региона. Каналы распределения и стратегии их развития. Экономика региона. — 2020. — Т. 16, Выпуск № 1. — С. 141-156.

2. Ярош О.Б., Митина Э.А. Исследование ассортимента и каналов товародвижения органической продукции в Республике Крым. Регионология. — №1. — 2018. — С. 90-107

3. Писарева Е.В. Маркетинговое исследование востребованности экологического продовольствия в молодежной среде: декларация, реальность, перспективы. Практический маркетинг. — 2015. — №10 (224). [Электронный ресурс] — URL: https://cyberleninka.ru/article/n/marketingovoe-issledovanie-vostrebovannosti-ekologicheskogo-prodovolstviya-v-molodezhnoy-srede-deklaratsiya-realnost-perspektivy (дата обращения: 12.03.2024).

4. Кострова Ю.Б. Исследование мотивов потребления органических продуктов. Вестник Московского университета имени С. Ю. Витте. Серия 1: Экономика и управление. — 2021. —№3 (38). [Электронный ресурс] — URL: https://cyberleninka.ru/article/n/issledovanie-motivov-potrebleniya-organicheskih-produktov (дата обращения: 12.03.2024).

5. Куликова А.В. Маркетинговые исследования. Учебно-методическое пособие. — Нижний Новгород: Нижегородский госуниверситет им. Н.И. Лобачевского. — 2019. — 70 с.

6. Rajapaksha L., Gunathilake DMCC., Pathirana SM., (2021) et al. Reducing post harvest losses in fruits and vegetables for ensuring food security – Case of Sri Lanka. MOJ Food Process Technols.. №9(1). Р. 7-16.

7. Zuma M., Arthur G., Coopoosamy R., Naidoo K. (2023) Incorporating cropping systems with ecofriendly strategies and solutions to mitigate the effects of climate change on crop production. Journal of Agriculture and Food Research. №14. Р.1-8.

8. Hair J. F., Wolfinbarger M., Ortinau,D. J., Bush R. P. Essentials of Marketing Research. McGraw-Hill Education. — 2016. — 432 р.

9. Сабирова Р.К., Дингазиева М.Д., Мукашева А.Ж. Сравнительный анализ эффективности производства и реализации овощной продукции по субъектам сельхозформирований Атырауской области. Вестник Атырауского университета им.Х.Досмухамедова. — 2023. — 68(1). — С.96-105

10. Tamburini G., Bommarco R., Kleijn D., Putten W., Marini L. (2019) Pollination contribution to crop yield is often context-dependent: A review of experimental evidence. Agriculture, Ecosystems & Environment. Vol. 280. P. 16-23

11. Utepkaliyeva K.M., Sabirova R.K., Dingazieva M.D., Tazhidenova A.R. (2019) Improvement of the economic efficiency of vegetable production in the agrarian sector. Bulletin of the Karaganda University. No 4(96). Р. 93-98

12. Pretty J.N., Morison J.L., Hine R.E. (2019) Reducing food poverty by increasing agricultural sustainability in developing countries. Agriculture, Ecosystems & Environment. Vol. 95. P. 217-234