ТҮРКИЯ - ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАТЫНАСТАРДЫҢ МАҢЫЗДЫ ФАКТОРЫ

Қазіргі Түркияның халықаралық қатынастардағы рөлі мәселесі маңызды фактор болып табылады. Түрік мемлекетінің әлемдік саясаттағы рөлі жылдан жылға артып келе жатқанын байқау қиын емес. Халықаралық субъектілер Түркия сияқты ірі және тәжірибесі мол мемлекетпен халықаралық қарымқатынасты дамытуға қызығушылық танытуда. Сондықтан Түркиямен халықаралық қоғамдастықтағы ынтымақтастықтың болашағы көптеген факторларға байланысты. Қазіргі күрделі геосаяси жағдайда халықаралық қатынастарды дамытудың негізін айқындайтын жобаларды іске асыру жөніндегі бұл шаралар кешені барлық күш-жігерді біріктіру және шарттық-құқықтық базаның тиімділігін арттыру қажеттілігін тудырады.
Бүгінде Түркия АҚШ, Таяу Шығыс, Ресей, Араб және Орталық Азия мемлекеттерімен өзінің саяси және экономикалық мүдделерін жүзеге асыруға мүдделі.
Түркия Республикасы ішкі және сыртқы саясатын қайта құру процесінде. Бұл түрік мемлекетінің саяси және экономикалық маңыздылығынан, халықаралық саясатта ортақ ұстанымдарға жетуінен көрінеді. XX ғасырдың басында тәуелсіздік алғаннан кейін Түркия нарықтық экономикаға көшу туралы шешім қабылдады. Ал нарықтық экономиканы ашық экономика деп те атауға болады. Оны тек елге ғана емес, сыртқы нарыққа да бағыттау керек. Кемал Ататүрік түрік мемлекетінің нақты саяси және экономикалық шарттарын, жанжақты және ашық сыртқы саяси стратегияны айқындап берді. Түркияның қазіргі сыртқы саясаты мен экономикалық стратегиясында Еуропадық Одақ пен АҚШ бірінші орында тұрғаны белгілі.
Зерттеудің мақсаты-Түркияның сыртқы саясатына жан-жақты талдау жасау.

1. Джеффри Сакс: «Почему Турция процветает?» // https://golosislama.com/news.php?id=17555.

2. Гаджиев А.Г. Сирийская политика Турции на современном этапе // Ислам на Ближнем и Среднем Востоке. 2014. № 8. С. 409-420;

3. Дружиловский С.Б., Аватков В.А. Внешнеполитические идеологемы Турции // Обозреватель (Observer). - 2013. - № 6(281). - С.73-89;

4. Еремеев Д.Е. Становление республиканской Турции (1918 - 1939 годы). Ин-т стран Азии и Африки при Моск.гос.ун-те им.М.В.Ломоносова. -М., 2004. - 217 с.;

5. Жильцов С.С., Зонн И.С. США в погоне за Каспием. М., Международные отношения, 2009. - 200 с.;

6. Иванова И.И. Кипрская проблема на современном этапе // Турция: новые реалии во внутренней политике и участие в региональных геополитических процессах. - М.: МГИМО-Университет, 2015. С.83-96;

7. Иванова И.И. Внешняя политика Турции в контексте событий «Арабской весны» // Влияние событий «Арабской весны» на регион в контексте внешней политики Турции. - М.: ИВ РАН, 2012. - С. 6-10;

8. Касаев Э.О. Россия-Турция: современное состояние и возможный сценарий развития экономических связей. М., 2013. - 94 с.;

9. Киреев Н.Г. История Турции ХХ век / Н.Г. Киреев. - Москва: ИВ РАН: Крафт+, 2007. – 608 с.;

10. Кудряшова Ю.С. Турция и Европейский Союз: история, проблемы и перспективы взаимодействия. М., 2010. - 364 с.;

11. Кунина А. Е.США: методологические проблемы историографии, практика исследований. М., 1988. - 218 с.;

12. Celik. Y. Contemporary Turkish Foreign Policy. – Praeger., Westport, Connecticut, London, 1999. The Political and Economic Development of Modem Turkey. – London, 1984 .

13. Гаджиев А. К вопросу о значении Турции на международной арене/ Институт изучения Израиля и Ближнего Востока [Электронный ресурс] - URL: http://www.iimes.ru/rus/frame_stat.html (дата обращения: 07.07.25).

14. Лаумулин М.Т. Центральная Азия в зарубежной политологии и мировой геополитике. Том 3: Центральная Азия в XXI столетии – Алматы: КИСИ при Президенте РК, 2009. – 28 с.

15. Токаев К. К. Внешняя политика Казахстана в условиях глобализации. - Алматы, 2000. – 584 с;

16. Түркітілдес мемлекеттер басшыларының ІХ саммиті / https://abai.kz/index.php/post/2024