ҚАЗАҚСТАНДА ГЕНДЕРЛІК ТЕҢДІККЕ ҚОЛ ЖЕТКІЗУ ҚҰРАЛЫ РЕТІНДЕ ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫН ЦИФРЛАНДЫРУ

Еңбек қатынастарын цифрландыру Қазақстанда гендерлік теңдікке қол жеткізудің негізгі факторына айналуда. Мақалада гендерлік теңсіздікті төмендету құралы ретінде цифрлық технологияларды еңбек саласына біріктіру мүмкіндіктері қарастырылады. Зерттеудің мақсаты цифрландырудың еңбек жағдайларын жақсартуға, әйелдер үшін мүмкіндіктерді кеңейтуге және еңбек нарығындағы кемсітушілік кедергілерді жоюға әсерін талдау болып табылады. Жұмыста статистикалық деректерді талдау, сондай-ақ еңбек саласына цифрлық шешімдерді енгізудің халықаралық тәжірибесін зерделеу әдістері пайдаланылды.
Зерттеу нәтижелері цифрландыру қашықтан жұмыс істеудің қолжетімділігін, жұмыс кестесінің икемділігін және әйелдер мен ерлер үшін білім беру және мансап ресурстарына тең қолжетімділікті арттыруға ықпал ететінін көрсетеді. Дәстүрлі стереотиптерді жеңудегі және инклюзивті жұмыс ортасын құрудағы цифрлық платформалардың рөліне ерекше назар аударылады. Жұмыстың практикалық маңыздылығы мемлекеттік органдар мен бизнес үшін гендерлік теңдікті қамтамасыз етуге бағытталған цифрлық технологияларды енгізу бойынша ұсынымдар әзірлеу болып табылады.
Мақала еңбек қатынастарын трансформациялаудағы цифрландырудың рөлін теориялық тұрғыдан түсінуге үлес қосады және Қазақстанда гендерлік бағдарланған саясатты іске асыру үшін нақты қадамдар ұсынады. Зерттеу еңбек қатынастары, гендерлік зерттеулер және цифрлық экономика саласындағы мамандарға, сондай-ақ әлеуметтік және еңбек саясаты саласындағы шешім қабылдаушыларға қатысты.

1. Постановление Правительства Республики Казахстан от 29 ноября 2023 года № 1050 «Об утверждении Концепции развития рынка труда Республики Казахстан на 2024 – 2029 годы». [Электронный ресурс] – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P2300001050 (дата обращения: 28.01.2025)

2. Тулегенова М.С., Тулейбаева А. Трансформация рынка труда в Казахстане в условиях перехода к цифровой экономике. The Journal of Economic Research & Business Administration. – №1(127). – 2019. – С. 267–273.

3. Arntz M., Gregory T., Zierahn U. (2019). Digitalization and the future of work: Macroeconomic consequences. Leibniz Centre for European Economic Research, 19 (024). P. 215-232.

4. Singh A. K., Singh R., Singh R. (2024). Impact of Digitalization on Sustainable Development in G20 Countries. Advances in Computer and Electrical Engineering. P. 287-335.

5. Gender equality in the digital economy: Emerging issues. [Electronic resource] – URL: https://www.researchgate.net/publication/343712914_Gender_Equality_in_the_Digital_Economy_Emerging_Issues (accessed 28.01.2025)

6. О Социальном Кодексе Республики Казахстан. [Электронный ресурс] – URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/enbek-almaty/press/news/details/577854?lang=ru (дата обращения: 28.01.2025)

7. Цифровизация трудовой сферы: около 66% государственных центров занятости по всему миру перешли на дистанционную форму обслуживания. [Электронный ресурс] – URL: https://ranking.kz/reviews/regions/cifrovizaciya-trudovoj-sfery-okolo-66-gosudarstvennyh-centrov-zanyatosti-povsemu-miru-pereshli-na-distancionnuyu-formu-obsluzhivaniya.html (дата обращения: 10.01.2025)

8. Enbek.kz – электронная биржа труда. [Электронный ресурс] – URL: https://egov.kz/cms/ru/articles/enbek_kz (дата обращения: 11.01.2025)

9. ЭЕБ-да жұмыс ұсыныстары мен түйіндемелер үшін жасанды интеллект моделі іске қосылды. [Электрондық ресурс] – URL: https://iac.enbek.kz/kk/node/1775 (қаралу уақыты: 14.01.2025)

10. Влияние искусственного интеллекта на рынок труда оценили в Казахстане. [Электронный ресурс] – URL: https://forbes.kz/news/2023/06/26/newsid_303894 (дата обращения: 12.01.2025)