ӘЛЕМДІК ТЕХНОЛОГИЯЛАР НАРЫҒЫ: МӘНІ, КӨРСЕТКІШТЕРІ ЖӘНЕ ДАМУ ФАКТОРЛАРЫ

Жаһандану және қарқынды технологиялық прогресс жағдайында әлемдік технологиялар нарығы мемлекеттер арасындағы экономикалық қатынастардың негізгі элементіне айналуда. Мақалада нарықтың негізгі көрсеткіштері:ғылыми әзірлемелерге инвестиция көлемі, патенттік белсенділік, сондай-ақ жоғары технологиялық тауарлармен сауда динамикасы болып табылады. Тұтынушылардың қалауындағы өзгерістерді, инфрақұрылымды дамытуды және мемлекеттік реттеуді қоса алғанда, технологиялық сектордың өсуі мен өзгеруіне ықпал ететін факторларға ерекше назар аударылады. Зерттеу әлемдік технологиялар нарығының алдында тұрған негізгі трендтер мен сын-қатерлерді анықтауға, сондай-ақ нарыққа қатысушылар үшін ұсыныстарды тұжырымдауға бағытталған. Соңғы онжылдықта әлемдік жоғары технологиялық нарық өте жылдам қарқынмен дамыды, сонымен қатар елдің жоғары технологиялық нарықтарда бәсекеге қабілеттілігі ұлттық экономиканы жаңа деңгейге көтеру үшін және жеке фирмалар үшін де, жалпы ұлттық экономика үшін де бәсекеге қабілеттілікті арттыру үшін өте маңызды болып табылады
Мақаланың негізгі мақсаты-әлемдік технологиялар нарығының мәні мен құрылымын зерттеу, нарық дамуының жай-күйі мен динамикасын көрсететін негізгі көрсеткіштерді талдау, әлемдік технологиялар нарығын дамытудың негізгі тенденциялары мен перспективаларын анықтау, сондай-ақ елдің халықаралық аренада бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін оның жұмыс істеуін оңтайландыру бойынша ұсыныстар беру.

1. Al-Okaily A., Teoh A.P. and Al-Okaily M. Evaluation of data analytics-oriented business intelligence technology effectiveness: an enterprise-level analysis. Business Process Management Journal, -2023.29 (3), 777-800. Available at: — URL: https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108 (accessed:18.01.2025)

2. Dantas T.E., Souza E.D., Destro I.R., Hammes G., Rodriguez C.M. T., Soares S.R. How the combination of Circular Economy and Industry 4.0 can contribute towards achieving the Sustainable Development Goals. Sustainable Production and Consumptionю-2021.26, 213-227. Available at: — URL: https://www.sciencedirect.com/science (accessed:18.01.2025)

3. Кондратьев Н.Д., Опарин Д. И. Большие циклы конъюнктуры //Вопросы конъюнктуры. – 1925. – Т. 1. – №. 1. – С. 28-79.

4. Шумпетер Й. Теория экономического развития/Шумпетер Й;[пер. с нем.: В. С. Автономов, МС Любский, АЮ Чепуренко; пер. с англ.: ВС Автономов и др.] //М.: Прогресс. – 1982. С. 17 - 34.

5. Кристенсен К. Дилемма инноватора: Как из-за новых технологий погибают сильные компании. – Альпина Паблишер, 2016. С. 15-25.

6. Портер М.Международная конкуренция.-М.:Международные отношения, 1993.-896 с.

7. Затраты на исследования и разработки в процентах от ВВП, %. Расходы на исследования и разработки (НИОКР) как доля валового внутреннего продукта (ВВП) - это сумма расходов на НИОКР, деленная на общий объем производства в экономике. [Электронный ресурс] — URL: https://w3.unece.org/ (дата обращения: 04.03.2025)

8. Our Worlds in Data. Adoption of communication technologies per 100 people, World. 2024. Available at: — URL: https://ourworldindata.org/grapher/ict-adoption-per-100-people?tab=table (accessed:18.01.2025)

9. Daryo. Kazakhstan's IT services exports reach $471mn in 9M24, on track to meet $1bn goal by 2026. 2025. Available at: — URL: https://daryo.uz/en/2025/01/22/kazakhstans-it-services (accessed:18.01.2025)

10. Информационный центр e-Estonia. Estonia: 100% digital government services. [Электронный ресурс]. – URL: https://e-estonia.com/estonia-100-digital-government-services (дата обращения: 30.01.2025).

11. Портал о финансах Fingramota.org. Куда ведет Китай стратегия «Made in China 2025»? [Электронный ресурс]. – URL: https://www.fingramota.org/teoriya-finansov/ (дата обращения: 04.03.2025)

12. Кремниевая долина. В чем секрет успеха? [Электронный ресурс]. – URL: https://dzen.rU/a/XaKdn7bqciz657a8C (дата обращения: 04.03.2025)

13. Smart Nation 2.0. Smart Nation vision, introduced in 2024. Available at: - URL: https://www.smartnation.gov.sg/about/our-vision/sn2 (accessed:18.01.2025)

14. Visology. Business strategy tool, artificial intelligence, endless business ideas and business plan creation. Available at: — URL: https://vizologi.com/teslas-innovative-strategy-for-driving-future (accessed:18.01.2025)

15. World Investment Report. International investment in the digital economy. United Nations. Geneva.-2025. Available at: — URL: https://www.google.com/search?q=World+Investment (accessed:18.01.2025)

16. European Commission. European Research and lnnovation. Available at: — URL: https://iri.jrc.ec.europa.eu/scoreboard/2024-eu-industrial-rd-investment-scoreboard (accessed:18.01.2025)

17. World Intellectual Property Organization (WIPO):WIPO Statistics Database. - Geneva: WIPO. Available at: — URL: wipo.int/ipstats (accessed:18.01.2025)

18. Маура Гильен. 2030. Как современные тренды влияют друг на друга и на наше будущее. - 2022. ISBN (EAN): 9785961480979. Изд-во: ООО «Альпина Паблишер» г. Москва, - 2022. С. 15 - 38.