Экспонаты средневекового Сарайшыка как исторические источники

В статье рассмотрена история формирования научной фондовой коллекции музея-заповедника "Сарайшык» и дана характеристика уникальных экспонатов, хранящихся в фондах музея-заповедника "Сарайшык".

Государственный историко-культурный музей-заповедник «Сарайшык» Министерства культуры и спорта Республики Казахстан - один из наиболее посещаемых туристами очагов культуры Атырауской области.

Коллекция экспонатов музея-заповедника "Сарайшык" охватывает материальное и духовное наследие Казахстана.

В настоящее время фонд музея-заповедника насчитывает более 4000 экспонатов. Многие из них являются бесценными ценностями истории и культуры Казахстана.

Проанализировав основные этапы организации классификации коллекции, авторы выделили два основных пути ее формирования. Первый и основной путь-пополнение коллекции за счет артефактов, найденных в результате археологических раскопок. Археологические раскопки на месте средневекового города Сарайшык и другие раскопочно-разведочные экспедиции областного масштаба. Второй способ - за счет акции «Дар музею» с принятием количества экспонатов от простых граждан и получения копий экспонатов из иностранных государств. Особенность статьи также в том, что она повествует о экспонатах, вывезенные в другие музеи республики и за рубеж, а также в предоставлении информации о них.

Эта статья представляет интерес как для полноценного исследователя, так и для всех, кто интересуется историей Сарайшыка.

1. Тасмағамбетов И., Самашев З. Сарайшық. Saraichik. Сарайчик.Алматы: ОФ «Берел». 2001. б.320

2. Ғизатов Ж. Ұлы даланың қасиетті күмбезі. Алматы : 2009. б.287

3. Сарайшық – бабалар мұрасы. Сарайшық қалашығының тарихы туралы дереккөздер/ Құр. Жұмабаева Ж., Кипиев М. //Ғыл.ред. Ж.К.Жұмабаева. – Атырау: «Ағатай» баспасы, 2015. б.224

4. Мұқтар Ә., Диярова Ж. Сарайшық музей-қорығы тарихы. Алматы: «Арыс» баспасы. 2019. б.192

5. Сарайшық музей-қорығы қоры. Музей заттарын тұрақты немесе уақытша пайдалануға қабылдаутапсыру актілері. №3. 1999. 1 п.

6. Сарайшық музей-қорығы есебі, Сарайшық. 2020. б.139

7. Сарайшық музей-қорығы қоры. Қор құжаттары

8. Самашев З., Кузнецова О., Плахов В.Сарайшықтың қыш бұйымдары. Керамика Сарайчика. Ceramics of Saraichik hillfort. Алматы. 2008. б.264

9. Ақымбек Е. Ортағасырлық Ақтөбе қаласынан табылған сынапкөзелер // http://nblib.library.kz/elib/library.kz/journal/AKYMBEK.....20113....pdf.

10. Сағынбаева О. Ортағасырлық Сарайшық жәдігерлері. «Жошы ұлысы және Сарайшық – қазақ мемлекеттілігінің бастауында» Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясының материалдары (10 қазан, 2019 жыл) / Жалпы редакциясын басқарған Мұқтар Ә., Қанай Ө. Алматы. 2019. б.439

11. Самашев З., Бурнашева Р., Базылхан Н., Плахов В. Сарайшық тиындары. Монеты Сарайчика. Алматы. 2006.б.184

12. Ахметова Ұ., Сарсенбаев Е. Н.К.Арзютов - Ортағасырлық Сарайшық қаласын зерттеуші// http://library.wksu.kz/index.php?option=com_docman&task=doc_details&gid=9732&Itemid=2&lang=kz.

13. Айтқұл Х. Средневековый Сарайчик (по материалам археологического фонда ЦГМ РК). «Ибн Баттутаның Ұлы Жібек жолымен саяхаты: мәдениеттер арасындағы диологты алға бастыру» халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның баяндамалар жинағы (8 қараша 2017 жыл) / Жалпы редакцияны басқарған Қайырғалиева Г.Қ. Атырау: Х.Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университетінің баспасы. 2017. б.202.