ӘЙЕЛДЕРГЕ ҚАТЫСТЫ МЕМЛЕКЕТТІК САЯСАТТЫҢ НЕГІЗГІ БАСЫМДЫҚТАРЫ

Мақала барысында гендерлік теңдік туралы түсінік берілген және әйелдерге қатысты мемлекеттік саясаттың негізгі басымдықтары бойынша Қазақстандағы қазіргі заманғы гендерлік саясатқа шолу жасалған, гендерлік теңдік рейтингінің деректері келтірілген, Парламенттегі әйелдердің әлемдік және республикалық деңгейдегі үлесіне талдау жасалған. Қазақстан Республикасындағы гендерлік саясат тұжырымдамасының негізгі бағыттары белгіленді. Гендерлік теңдік әйелдердің елдің саяси, экономикалық және әлеуметтік өміріне белсенді қатысуын қамтамасыз етудегі маңызды құрамдас бөлік болып табылады. Қоғамдық- саяси саладағы гендерлік теңдік мәселесі мұқият сипатталған.

Бүгінгі күні қоғам алдында тұрған өзекті және әлеуметтік маңызды міндеттердің бірі гендерлік саясат. Гендерлік саясат әр елде әрқилы жүзеге асады. Гендерлік саясатты қолдау біздің еліміздеде бірінші орында. Гендерлік саясаттың жүзеге асыруын ілгерілету мақсатында біздің ойымызша әйел адамдарға заңмен қандайда бір жеңілдіктер қарастырылу керек. Егер әйел адамдарға көмек көрсетілетін болса, еліміздің гендерлік саясаты да ілгерілей түседі деген ойдамыз.

Мақалада Әйелдерге қатысты кемсітудің барлық түрін жою жөніндегі конвенция, Бала құқықтарын қорғау жөніндегі конвенция, БҰҰ-ның нәсілдік кемсіту жөніндегі халықаралық конвенция., отандық және шетелдік ғалымдардың еңбектерін пайдалана отырып, тақырыпта Қазақстан Республикасының әйелдерге қатысты мемлекеттік саясаттың негізгі басымдықтары айтылған.

1. Ахметқалиев Б. Әйелдер құқықтарының тарихи және құқықтық мәселелері http://infozakon.kz/gov/1954-yelder-ytaryny-tarihi-zhne-yty-mseleler.html. 21 июл 2021.

2. Поленина С.В. Женщина в обществе: мифы и реалии.Сборник статей. Информация ХХІ век. 2001. с. 34.

3. Национальный доклад Совета по правам человека. Казахстан [Электронный ресурс] - Режим доступа. - URL: http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/UPR/Pages/KZSession20.aspx (дата обращения 16.09.2014).

4. Нуртазина Н.Д. Женщина в традиционном казахском обществе. Введение в теорию гендера: учеб. методический комплекс. Ақыл кітабы, 1999. - с. 21.

5. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы 2011. 21-23 беттер.

6. Ерлер мен әйелдердің тең құқықтарының және тең мүмкіндіктерінің мемлекеттік кепілдіктері туралы Қазақстан Республикасының Заңы. 8.12.2009 ж.

7. А.Ж. Бақытова, Б.Д. Кушкалиев Конституцияны білу – өркениетті өмір нормасы. Х. Досмұхамедов атындағы Атырау МУ Хабаршысы. № 3(58) 2020. 105-110 бб.

8. Коновалов С., Хасанова Г. Роль ООН в улучшении положения женщин. Алматы, Ақыл кітабы. 2009. с. 3.

9. Gender Equality Strategy 2014-2017 // United Nations Development Programme. 2014. - с. 30.

10. Гендерная политика в Казахстане: состояние и перспективы https://strategy2050.kz