ӘЗІРБАЙЖАНДАҒЫ МӘДЕНИЕТ САЛАЛАРЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

Мәдениет салалары қоғамның әлеуметтік, экономикалық және мәдени жетістіктерінің себебі болып табылатындықтан, әр ел мәдениет салаларын дамытуға ерекше көңіл бөлуі керек. Сол себептен мәдениет саласы елдің мәдениет деңгейін көтерумен қатар экономикалық белсенділікке әсер ететін өндірістік салалардың бірі болып табылады. Мәдениет өндірісі мен мәдениет салалары жұмыссыздықты азайтумен қатар, тікелей және қосалқы құндылықтарды жасау арқылы экономикалық дамудың қозғаушы күші ретінде әрекет етеді. Сонымен қатар, мәдениет салалары елдің саяси идеологиясын жүзеге асыру барысында қуатты құралдардың бірі ретінде әрекет етеді.

Бұрын атап өткендей, мәдени салалардың маңыздылығын мойындау тәуелсіздігін соңғы 34 жыл ішінде ғана алған Әзірбайжан сияқты жас мемлекеттер үшін аса маңызды. Осы уақыт ішінде Әзірбайжан әртүрлі салаларда елеулі жетістіктерге жетті. Ұлттық және моральдық құндылықтарды болашақ ұрпаққа сақтап, жеткізуден бөлек, мәдени салалар экономиканы әртараптандыруға, жұмыссыздықты азайтуға және саяси ықпалды күшейтуге ықпал ете алады. Осы факторлар мені Әзірбайжандағы мәдени салалардың рөлі мен дамуын зерттеуге ынталандырды.

Осының барлығын ескере отырып, алғаш рет Әзірбайжандағы мәдениет өндірісінің экономикалық аспектілерін зерттеуді жөн көрдік. Мақалада статистикалық және басқа да деректер бар. Зерттеу бойынша Әзірбайжанда ел тәуелсіздік алғаннан бері мәдениет салаларында даму толқынының болғанын және соңғы жылдары белгілі бір өзгерістердің байқалғанын қорытындылауға болады. Дегенмен мәдениет өндірісінің даму дәрежесі халықаралық өндірістік дамудан артта қалуда және оған саладағы орын алған бірнеше мәселелер себепші болып табылады.

1. Christiaan D.B, Kim-Marie S., (2019) Global cultural economy, London and New York. 3 р.

2. Culture concept of the Republic of Azerbaijan, Quadrennial Periodic Report 2022, 2005 Convention on the Protection and Promotion of the Diversity of Cultural Expression, UNESCO. (2022) media.unesco.org. P. 4-5 Available at: — URL:https://media.unesco.org/sites/default/files/webform/dce002/QPR_2022_AZ_7afcce89-10de4cdd-958d-6ca1b5bbf32a_3.pdf (accessed: 03.06.2024)

3. Douglas Kellner, The Frankfurt School, 2 р. Available at: — URL: https://pages.gseis.ucla.edu/faculty/kellner/essays/frankfurtschool.pdf (accessed: 18.02.2022)

4. Jonathan G., The birth of the creative industries, (2020) London. 2 р. Available at: — URL: https://www.kcl.ac.uk/cmci/research/the-birth-of-the-creative-industries-revisited (accessed: 23.04.2022)

5. Edited by Kate O., Justin O., The Routledge companion to the cultural industries, (2015) London and New York, 5 p. Available at: — URL: file://C:/Users/User/Downloads/9781315725437_googlepreview%20(1).pdf (accessed: 14.07.2022)

6. Hendrik V.D.P, Key role of cultural and creative industries in the economy, academia.edu, P. 1-2 Available at: — URL: https://www.academia.edu/21069972/Key_role_of_cultural_and_creative_industries_in_the_economy (accessed: 16.05.2022)

7. National Accounts of Azerbaijan. Baku. (2023). P. 54- 58

8. State Statistics Committee of Azerbaijan (SSCA) Available at: — URL: https://www.stat.gov.az/ (accessed: 27.05.2024)

9. UNESCO, Measuring the economic contribution of cultural industries, A review and assessment of current methodological approaches, 2009 Framework for cultural statistics Handbook № 1. (2012) uis.unesco.org, 37 p. Available at: — URL: http://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/measuring-the-economic-contribution-ofcultural-industries-a-review-and-assessment-of-current-methodological-approaches-en_1.pdf (accessed: 25.08.2022)

10. What do we mean by Cultural and Creative Industries?, en.unesco.org Available at: — URL: https://en.unesco.org/creativity/sites/creativity/files/digitallibrary/What%20Do%20We%20Mean%20by%20CCI.PDF (accessed: 25.08.2022)