ЖӘБІРЛЕНУШІНІҢ ҚҰҚЫҚТАРЫН ҚОРҒАУДАҒЫ ЖӘНЕ ҚЫЛМЫСТЫҚ СОТ ІСІН ЖҮРГІЗУДЕ КҮДІКТІНІҢ (АЙЫПТАЛУШЫНЫҢ) ҚҰҚЫҚТАРЫН ҚОРҒАУДАҒЫ ТЕҢГЕРІМДІ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ПРОБЛЕМАСЫ

Мақала жәбірленушілердің құқықтарын қорғаудағы және қылмыстық іс жүргізуде күдіктінің (айыпталушының) құқықтарын қорғаудағы тепе-теңдікті қамтамасыз ету мәселелеріне арналған. Автор қылмыстық сот ісін жүргізуге басқа қатысушылардың құқықтарымен қатар алдын ала тергеу сатысында жәбірленушінің құқықтарын қамтамасыз етудің маңыздылығын атап өтеді. Мемлекет тарапынан жәбірленушілерге құқықтық көмектің болмауы, тетік пен заңнамалық нормалардың болмауы теңгерімсіздікті тудырады және Ресей Федерациясының Конституциясында жарияланған негізгі принциптерді бұзады.  Бұл мәселені шешу жәбірленушіге күдіктінің (айыпталушының) құқықтары мен заңды мүдделерін беруді талап етеді, бұл әділеттілікті қалпына келтіру және оның заңды мүдделерін қамтамасыз ету үшін жәбірленушінің құқықтарын кеңейтуде көрінуі керек, олар осы бапта ұсынылған тәсілдермен жүзеге асырылуы керек. Ғылыми мақаланың таңдалған тақырыбын толық талдау үшін автор Ресей Федерациясының Қылмыстық іс жүргізу заңнамасын Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу кодексінің нормаларымен салыстырмалы-құқықтық зерттеу жүргізіп, талқыланған мәселені шешудің оң тәжірибесін атап өтіп, кейбір нормаларды Ресей Федерациясының қолданыстағы заңнамасына енгізуді ұсынды. Автор ғылыми мақалада Қазақстан Республикасының аналогы бойынша Ресей Федерациясында жәбірленушілерге өтемақы қорын құрудың қажеттілігі мен маңыздылығын негіздейді. 

1. Абдулвалиев А. Ф. Государственная защита прав потерпевшего в уголовном судопроизводстве. Виктимология. – 2024. – Т. 11. – № 1. – С. 78–91

2. Смахтин Е. В., Смирнова И.Г. Обеспечение защиты прав потерпевшего уголовно-процессуальными и криминалистическими средствами при реализации назначения уголовного судопроизводства. Криминологический журнал Байкальского государственного университета экономики и права. – 2015. – Т. 9, № 2. – С. 359–369.

3. Гаврилов Б. Я., Малышева О.А. Об оптимизации защиты прав потерпевшего в досудебном уголовном судопроизводстве. Юридическая наука и практика: Вестник Нижегородской академии МВД России. – 2018. – № 4(44). – С. 119–125.

4. Андрейцо С. Ю. Хазов Е.Н. Уполномоченные по правам человека в России и их роль в защите прав потерпевших. Вестник экономической безопасности. – 2021. – № 2. – С. 46–52.

5. Морозова, Ю. А., Кудрявцева А.В. Механизм защиты права потерпевшего на эффективное расследование в уголовном судопроизводстве // Вестник Южно-Уральского государственного университета. Серия: Право. – 2023. – Т. 23, № 2. – С. 29–37.

6. Шипунова О. В. Защита прав и законных интересов потерпевшего, умершего в ходе производства расследования по уголовному делу. Юридическая наука и правоохранительная практика. – 2022. – № 1(59). – С. 48–54; Золотухин, Н. А., Кадатенко Е.П. Защита прав потерпевшего в уголовном судопроизводстве в случае его смерти // Вестник экономической безопасности. – 2019. – № 4. – С. 158–161.

7. Федеральный закон от 20.08.2004 №119-ФЗ (ред. от 01.07.2021) О государственной защите потерпевших, свидетелей и иных участников уголовного судопроизводства. Собрание законодательства РФ, 23.08.2004, №34, ст. 3534.

8. Филиппова В.А. Проблемы обеспечения защиты прав потерпевшего в ходе производства предварительного расследования. Modern Science. – 2024. – № 4–1. – С. 54–58.

9. Головачук О. С. Защита прав потерпевшего по делам частного обвинения. Судебная власть и уголовный процесс. – 2020. – № 1. – С. 53–56.

10. Решняк М. Г. О некоторых проблемных вопросах защиты прав потерпевшего в уголовном судопроизводстве. Виктимология. – 2021. – Т. 8. № 2. – С. 121–124.

11. Бектенов А. Е., Омарова Н.Н. Фонд компенсации потерпевшим: недостатки и преимущества. Вестник Института законодательства и правовой информации Республики Казахстан. – 2021. – № 2(65). – С. 142–150; Олейник, В.И. Законодательные меры по дальнейшему усилению правовой защиты потерпевших и свидетелей в Республике Казахстан. Вестник Карагандинского университета. Серия Право. – 2021. – Т. 104, № 4. – С. 67–79.

12. Абдулвалиев А. Ф. Государственная защита прав потерпевшего в уголовном судопроизводстве. Виктимология. – 2024. – Т. 11, № 1. – С. 78–91.

13. Ибрагимов И. М. Концептуальные проблемы законодательного обеспечения состязательности сторон и защиты прав потерпевшего в ходе судебного разбирательства уголовного дела. Российское государствоведение. – 2014. – № 3. – С. 85–96.