БІЛІМ БЕРУ САПАСЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚҰРАЛДАР

Халықаралық білім кеңістігінде білім сапасын қамтамасыз ету қазіргі заманның маңызды және өзекті мәселесі болып табылады. Бүгінгі таңда оқу үдерісінде цифрлық технологияларды, сонымен қатар заманауи оқыту әдістерін қолдануға бағытталған жаһандық тренд пайда болды. Білім беру жүйесін трансформациялау жағдайында университеттер өздерінің дамуы мен мамандарды дайындау деңгейін арттыру үшін тәуелсіздік пен басқару еркіндігін алды, сондықтан заңнамалық базада орын алған өзгерістерге зерттеу жүргізу қажет. білім сапасын арттыру мақсатында. Сапаны құқықтық қамтамасыз етуді дамыту сапаны жақсартуға әсер ететін институционалдық тетіктердің құзыретіне жатады.

Мақаланың негізгі мақсаты – университеттердің дамуы мен білім беру қызметтерінің сапасын арттыру үшін дербестігін кеңейтуге әсер ететін құқықтық реттеудің теориялық және практикалық аспектілерін зерттеу. Зерттеу әдістемесі аралас ғылыми әдістерді қолдануға негізделген: талдау және бағалау, бақылау және жалпылау. Зерттеудің міндеттері білім беру сапасын қамтамасыз етудің әдістері мен тәсілдерін кеңейтілген зерттеуді жүргізу және республикадағы қызмет көрсету сапасын арттырудың заңнамалық нормаларын анықтау болып табылады.

Мақалада білім сапасын арттыру мәселелері, халықаралық білім беру кеңістігінде сапаны құқықтық қамтамасыз етуді қалыптастыру кезеңдері қарастырылған. Еуразиялық кеңістікте біртұтас білім беру пейзажын құру мақсатында бұл мәселеге ерекше көңіл бөлінуде. Сыртқы бағалау жүйесінің қағидаттары негізінде жоғары сапалы білімге қол жеткізуге бағытталған Болон процесінің міндеттері қарастырылады. Болон процесінің халықаралық-құқықтық аспектілерінің заңды күші жоқ. Дегенмен, негізгі ережелер Болон процесіне қатысушы елдердің ұлттық заңнамасына енгізілген. Білім сапасын қамтамасыз ететін құқықтық құралдарды енгізу арқылы шешуді қажет ететін бірқатар мәселелер бар.

1. United Nations. (1966). International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (General Assembly resolution 2200A (XXI). United Nations, Treaty Series. N 993. P. 35–43.

2. Конституция Республики Казахстан (принята на республиканском референдуме 30 августа 1995 года) ИС Параграф. [Электронный ресурс] – URL: http:///online.zakon.kz (дата обращения: 11.11.2024).

3. Международные правовые акты и документы по развитию европейской интеграции в образовании и исследованиях: Европейское образовательное пространство: От Лиссабонской конвенции о признании до Болонского процесса. Сост. Г. А. Лукичев и др.; Под ред. Г. А. Лукичева. Справ. изд. М.: Готика, 2004. 384 с.

4. Кашлач О.В. Нормы «мягкого» права: понятие и признаки. Журнал международного права и международных отношений (Беларусь). – 2006. – № 2. – С. 26-32.

5. Standards and Guidelines for Quality Assurance in the European Higher Education Area (ESG). (2015). Brussels, Belgium. Available at: – URL: https://ehea.info/page-standards-and-guidelines-for-quality-assurance (accessed: 11.11.2024).

6. UNESCO. (2009). New Dynamics of Higher Education and Research for Societal Change and Development. World Conference on Higher Education, France. Available at: – URL: https://archive.unu.edu/files/2009/Rector_WCHE2009.pdf (accessed: 13.11.2024).

7. UNESCO. (2015). Incheon Declaration: Education 2030: Towards Inclusive and Equitable Quality Education and Lifelong Learning for All. World Education Forum 2015, Incheon, Republic of Korea. Available at: URL: http://unesdoc.unesco.org/images/0024/002456/245656r.pdf (accessed: 11.11.2024).

8. United Nations General Assembly. (2015, September 25). Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. Resolution 70/1. Available at: – URL: https://documents-ddsny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N15/291/92/PDF/N1529192.pdf?OpenElement (accessed: 11.11.2024).

9. Zhumagulova, A., Yanovskaya О. (2024). Quality education as a potential for economic development. Education. Quality Assurance, Vol. 2(35). P. 8-16.

10. Zhumagulova, A., Yanovskaya О. (2024). New paradigm for ensuring the quality of education. Education. Quality Assurance, Vol. 3(36). P. 9-16.

11. Омирбаев С.М., Мухатаев А.А., Бурбекова С.Ж., Касенов Х.Н., Сулейменова Ш.К. Система обеспечения качества высшего образования: реинженеринг национальной модели: монография. Типография ТОО «TENGRI ltd». — 2023. — 206 с.