Білім алушылардың биология сабағында интегративті әдісті қолдану арқылы функционалдық сауаттылығын дамыту

Regional Educational Laboratory Central ғалымдар қауымдастығының ғылыми зерттеу жұмыстарының нәтижесінде интегративті әдіс ең тиімді педогогикалық әдіс есебінде танылды. Білім беру саласының жаһандық өзгеріске бейімделуі оқыту процесін күрделендіреді. Бұл әдіс оқушы мен мұғалім арасындағы тұлғааралық байланыстың қалыптасуына бағытталып, білім берудің парадигмасын қалыптастырады. Оқушының алған білімді өңдеуі арқылы жаңа функционалдық қабілеттері дамиды. Бұл білім беру жүйесінде функционалдық сауаттылық терминімен анықталады. Білім алушылардың биология сабағында интегративті әдісті қолдану арқылы белсенділік, еркін түрде білім алу, өмірлік принциптері пайда болады. Бұл оқушыларға өз мамандығын жаңылмай таңдауға, сауаттылық деңгейі артып, көзі ашық, көкірегі ояу азамат болып қалыптасуға ұмтылады.

Мақала мақсаты - білім алушылардың интегративті әдісті қолдану арқылы функционалдық сауаттылығын зерттеу және оны биология сабағында қолдану ерекшеліктерін нақтылау және дамыту. Интегративті оқытудың биология саласы бойынша Integration Biology Leaning (BIL) әдісімен ұштастыра отырып, оқушыларға басқа пән салаларымен байланысы айшықталды. Зерттеу нысаны ретінде Түркістан облысы, Түркістан қаласы, Әл-Фараби атындағы №10 жалпы орта мектебінде 9-сынып оқушыларына интегративті әдіс және интербелсенді әдістерді біріктіру арқылы зерттеу сабағы өткізілді. Оқушылардың таным қабілеттерін, білік дағдыларын біріктіре отырып, жеке құзіреттілікке ие болуына көмектеседі.

Зерттеу жұмыстары теориялық және эмпирикалық әдістер арқылы жүргізілді. Зерттеу бөлімінің тақырыбы ретінде 9-сынып биология оқулығы бойынша «Координация және реттелу» бөлімі тандалып алынды. Оқушылар биология пәніне басқа пән саларын кіріктіре отырып, біртұтас оқу жоспарын құруға болатындығын анықтады. Эмипиркалық әдістерді қолдану нәтижесінде, оқушылар биология пәнінде басқа пәндерді кіріктіре отырып, біртұтас білім алуға болатындығын дәлелдеді.

1. Лобашев В.Д. Учебный модуль в интегративных методах обучения. Проблемы современного педагогического образования. — №1(78). — 2023. — 216 c.

2. Marcotte, K. M., & Gruppen, L. D. Competency-based education as curriculum and assessment for integrative learning. Education Sciences, Vol.12(4). - 2022. – 18 p.

3. Urhahne, D., & Wijnia, L. (2023). Theories of motivation in education: An integrative framework. Educational Psychology Review, Vol. 35(2). - 45 p.

4. Джумагулова, М. Ш. Алия Алгелдыкызы. Шетел тілі сабақтарында интегративті оқыту технологиясын қолданудың әдістемелік негіздері. № 8.1 (246.1). — 2019. — С. 5-7

5. Бөрібекова Ф. Б., Жанатбекова Н. Ж. Қазіргі заманғы педагогикалық технологиялар //Оқулық.- Алматы: – 2021. – 14 б.

6. Сериков В.В. Станет ли педагогика наукой? Размышления о методологии В.В. Краевского. ФГБНУ «Институт стратегии развития образования» журнал «Отечественная и зарубежная педагогика». - №5 (32). - 2019. – 19 с.

7. Осмоловская И. М., Лернер И. Я. о процессе обучения: современное прочтение. ФГБНУ «Институт стратегии развития образования» журнал «Отечественная и зарубежная педагогика». - №3 (39). – 2019. – 39с.

8. Cliff, W. H. (2023). Teaching with core concepts to facilitate the integrated learning of introductory organismal biology. Advances in Physiology Education, Vol. 47(3). - 2023. – Р. 562-572

9. Vannasy, V., & Sengsouliya, S. Key predictors of the implementation of workplace learning in higher education. Andragoška spoznanja, Vol. 29(1). – Р. 81-97

10. Satayev, M., Balta, N., Shaymerdenovna, I. R., Fernández-Cézar, R., & Alcaraz-Mármol, G. (2022). Content and language integrated learning implementation through team teaching in biology lessons: a quasi-experimental design with university students. In Frontiers in Education Vol. 7.

11. Utami, S. D., Dewi, I. N., Effendi, I., Ramdani, A., & Rohyani, I. S. (2020). The effectiveness of Biology Integrated Learning (BIL) program with local wisdom in area of TNGR Lombok to improve students’ self-efficacy. In Journal of Physics: Conference Series Vol. 1440, No.1.

12. Brodersen, R. M., & Melluzzo, D. (2019). Summary of Research on Online and Blended Learning Programs That Offer Differentiated Learning Options. REL – 228 p.

13. Андреева Н.В. Педагогика эффективного смешанного обучения ФГБОУ ВО «Московский государственный психолого-педагогический университет» журнал «Современная зарубежная психология». - № 9(93). – 2020. – С. 8–20.

14. Милованов Константин Юрьевич Общественно-педагогические воззрения М. Н. Скаткина и стратегические аспекты развития отечественного образования. ФГБНУ «Институт стратегии развития образования» журнал «Отечественная и зарубежная педагогика». - №4 (25). - 2020. – 48 c.

15. Слямхан М.М., Кайынбаев Ж.Т. ҚАЗАҚСТАН ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ САУАТТЫЛЫҚ ДЕҢГЕЙІ ЖӘНЕ ОНЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ. Журнал «Известия КазУМОиМЯ имени Абылай хана». – №. 3(66). -2022. – 3 б.