ЦИФРЛАНДЫРУДЫҢ БІЛІМ БЕРУДІҢ СҰРАНЫСТАРЫНА ЖӘНЕ СТУДЕНТТЕРДІҢ БЕЛСЕНДІЛІГІНЕ ӘСЕРІН ЭКОНОМИКАЛЫҚ БАҒАЛАУ

Білім беру үдерісінің жедел цифрлануы жағдайында қала мен ауыл студенттерінің цифрлық ресурстарға қолжетімділігі мен тартылу деңгейі арасында алшақтық туындап отыр, бұл оқу сапасының төмендеуіне және басқарушылық шешімдерді оңтайландыру қажеттілігіне әкеледі. Зерттеудің мақсаты – цифрландырудың білім беру сұраныстарына әсерін талдау және бағалау, сондай-ақ әртүрлі факторларды ескере отырып, студенттердің цифрлық қатысу деңгейін анықтау. Зерттеу нысаны – білім беру ортасының цифрлану үдерісі, зерттеу пәні – әртүрлі аумақтық топтардағы студенттердің білім беру талғамдары мен цифрлық белсенділігі. Мақалада 1263 респондентке (901 – қалалық, 362 – ауылдық) жүргізілген сауалнама нәтижелері және олардың дескриптивті статистика мен факторлық талдау әдістері арқылы салыстырмалы талдауы ұсынылған. Нәтижелер ауыл студенттерінің цифрлық платформаларға қолжетімділігінің шектеулігін және онлайн оқуға мотивациясының төмен екенін, ал қалалық студенттердің цифрлық сауаттылығы жоғары және оқыту формаларын таңдауда икемді екенін көрсетті. Зерттеу ұсынымдарына инфрақұрылымды дамыту, цифрлық құралдардың қолжетімділігін арттыру және студенттердің цифрлық құзыреттілігін арттыруға бағытталған бағдарламалар кіреді. Алынған тұжырымдар жоғары оқу орындары мен жергілікті басқару органдары деңгейінде білім беру бағдарламалары мен басқару стратегияларын әзірлеу кезінде пайдаланылуы мүмкін.

1. Ашимбаев Т.А. Цифровизация образовательного процесса: новые возможности и вызовы // Вестник образования. – 2023. – № 4. – С. 12–18.

2. Байкенова А.К. Образовательные технологии в условиях цифровой трансформации: современные тренды // Современное образование. – 2022. – № 3. – С. 45–51.

3. Капаров М.С. Влияние цифровых технологий на академическую успеваемость студентов // Наука и образование. – 2023. – № 7. – С. 22–28.

4. Сейткалиева Р.Б. Проблемы цифровой подготовки в сельских образовательных учреждениях Казахстана // Социальные исследования. – 2023. – № 2. – С. 33–39.

5. Айтмуратова Г.Н. Преимущества и недостатки смешанного формата обучения в вузах Казахстана // Вестник КазНУ. – 2022. – № 6. – С. 17–22.

6. Кабдрахманова Д.Ш. Развитие цифровой грамотности среди студентов: методы и практики // Педагогика и психология. – 2023. – № 5. – С. 41–47.

7. Государственная программа «Цифровой Казахстан». – Астана: Министерство цифрового развития РК, 2023. – С. 18–25.

8. UNESCO. Digital Literacy and Access to Education: Global Trends. – Paris, 2023. – P. 22–30.

9. Министерство науки и высшего образования Республики Казахстан. Отчёт о цифровизации образовательного процесса за 2023 год. – Астана, 2023. – [Электронный ресурс] – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/V2300033682 (дата обращения: 19.02.2025).