ҚЫСЫММЕН ЖҰМЫС ІСТЕЙТІН ЖӘНЕ ТЕМПЕРАТУРА ӘСЕРІН ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП, ЖОҒАРЫ БЕРІК ОРАМАМЕН КҮШЕЙТІЛГЕН ЦИЛИНДРЛІК ҚАБЫҚТАРДЫҢ БЕРІКТІГІН ЕСЕПТЕУ

Мақалада алдын ала кернеуленген цилиндрлік қабықша қабырғасының температура әсерін ескеріп кернеуленген-деформацияланған күйі қарастырылған. Алдын ала кернеуленген цилиндрлік қабықшаны температура өзгеруіне байланысты есептеу реті келтірілген.
Зерттеу жұмысының нәтижелері алдын-ала кернеулі қабықтардың жұмысы мен есебі туралы бұрыннан белгілі деректерді едәуір толықтырады және алдын-ала кернеу параметрлерін ескере отырып, цилиндрлік қабықтың алдын-ала кернеулі орамасы арқылы қабырғаның кернеулі күйін анықтауға мүмкіндік береді. Жұмыс нәтижелері алдын-ала кернеу параметрлерін оңтайлы таңдау арқылы қабық қабырғасының кернеулі күйін реттеу мүмкіндігін ғылыми растауға мүмкіндік берді. Алғаш рет құрылымның мойынтірек қабілетін толық пайдалану шарттарынан алдын-ала кернеулі цилиндрлік қабықтарды инженерлік есептеу және ұтымды жобалау әдісі ұсынылды.
Жұмыс заманауи құралдарды, жабдықтар мен жабдықтарды қолдана отырып жүргізілді және оның нәтижелері қабық құрылымдарын жобалау мен есептеудің классикалық теорияларына қанағаттанарлық сәйкес келеді.
Алдын ала кернеулі цилиндрлік қабықтарды есептеу әдістемесін әр түрлі салалардағы жобалау ұйымдарының инженерлік-техникалық қызметкерлері жаңа немесе қолданыстағы ыдыстар мен қысым аппараттарын, резервуарларды, құбырларды, газгольдерлерді және басқа цилиндрлік қабықтарды жобалау кезінде, сондай-ақ бірқатар техникалық пәндерді оқыту кезінде университеттерде қолдана алады.

1. Беленя Е.И., Астряб С.М., Рамазанов Э.Б. Предварительно напряженные металлические листовые конструкции. – М.: Стройиздат, 1979.– 192 с.

2. Воеводин А.А. Предварительно напряженные системы элементов конструкций. – М.: Стройиздат, 1989. 298 с.

3. Жанабай Н. Ж. ғылым кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін диссертациялық жұмыс, "Конструкциялық параметрлерді есепке ала отырып, алдын ала кернеулі цилиндрлік қабықшаның кернеулі күйін бағалау" 2007, Шымкент қ.

4. Айнабеков А.И., Сулейменов У.С., Жанабай Н.Ж., Айнабеков Б.А. Моделирование потери устойчивости тонкостенного трубопровода при аффинном соответствии модели и натуры //IV межд. научнопракт. конф. «Эффективные строительные конструкции: теория и практика». –Пенза. –2005.–С.122-125.

5. Айнабеков А.И., Сулейменов У.С., Жанабай Н.Ж., Укибаев М.К. Моделирование потери устойчивости корпуса магистрального трубопровода при сжатии в пределах упругости //Современные строительные материалы, технологии и методы проектирования //Мат. межд. научно-практ. конф., посв. 25-летию КазГАСА.–2005.–С.147-151.

6. Zhangabay N., Utelbayeva A., F.R. Salimov The calculation of strength of preliminary-stressed gas-oil pipelines of great diameter, working under the pressure with the regard to the influence of external temperature environment// Вестник «Восточно-Казахстанского государственного технического университета имени Д. Серикбаева». №3/2019г. Усть-Каменогорск. С.94-98.

7. Duissenbekov B., Tokmuratov A., Zhangabay N., Orazbayev Z., Yerimbetov B., Aldiyarov Z. Finitedifference equation of quasistatic motion of the shallow concrete shells in nonlinear setting// Curved and layered structures. Volume 7, Issue 1, January 2020, pages 48-55.

8. Borodin K., Zhangabay N.Z. Mechanical characteristics, as well as physical and chemical properties of the slag – filled concretes, and investigation of the predictive power of the metaheurisric approach// Curved and layered structures. Volume 6, Issue 1, January 2019, pages 236-244.

9. Жаңабай Н.Ж., Утелбаева А.Б., Салимов Ф.Р., Куандыкова Э.Т. Экономическая эффективность при строительстве предварительно напряженных газопроводов и нефтепроводов большого диаметра с учетом экономии материала из стали// Вестник «Атырауского государственного университета имени Х.Досмухамедова». №1(53)/март 2019 г. Атырау. С 121-125.