ЗОРЛАУДЫ САРАЛАУ КЕЗІНДЕ КӘМЕЛЕТКЕ ТОЛМАҒАН ЖӘБІРЛЕНУШІНІҢ ДӘРМЕНСІЗ ЖАҒДАЙЫН АНЫҚТАУДЫҢ КЕЙБІР АСПЕКТІЛЕРІ

Мақалада Ресей Федерациясының Қылмыстық Кодексі бойынша зорлауды саралаудың проблемалық аспектілері қарастырылады, олар «дәрменсіз жағдай» туралы заңда нақты анықтаманың болмауына байланысты жәбірленушілердің дәрменсіз күйін абстрактілі түсінумен түсіндіріледі. Жәбірленушілердің дәрменсіздігінің түрлерін анықтау және зерттеу негізінде жәбірленушінің дәрменсіз күйін анықтауды талдау және кеңейту, сондай-ақ құрбанның дәрменсіз күйін қолдана отырып қылмыс жасаудың қолданыстағы тәжірибесін талдау, саралаудың даулы мәселелерін шешу бойынша ұсыныстар енгізу зерттеу мақсатын тұжырымдауға мүмкіндік берді. Жүргізілген талдауға сүйене отырып, автор заң шығарушы қорғалмаған құрбандардың, атап айтқанда жасына байланысты дәрменсіз күйде болатын балалардың жағында екенін атап өтеді. Жасына байланысты дәрменсіздік ықтимал жағымсыз салдардың пайда болуы туралы тәжірибе мен білімнің болмауымен түсіндіріледі, бұл көбінесе олармен жасалған әрекеттердің сипаты мен мағынасын толық түсіне алмайтындығын түсіндіреді. Сонымен бірге, автор қылмыс жасаған кезде он төрт жасқа толған, бірақ он сегіз жасқа толмаған адамның кәмелетке толмағандар мен жасөспірімдердің дәрменсіз жағдайын пайдалана отырып, зорлауды саралаудың қиындықтарын қарастырады (Ресей Федерациясының Қылмыстық кодексінің 131-бабына ескертпе аясында). Бұл зерттеуде автор Ресей Федерациясының Қылмыстық Кодексінің 131-бабына ескертуді талдауға сүйене отырып, зорлауды саралауда жаңа проблемалардың пайда болуын, соның ішінде субъективті кінә қою принципін бұзу қаупін атап өтеді. Зерттеудің практикалық маңыздылығы қылмыстық заңнаманы жетілдіру бойынша заң шығару қызметінде тұжырымдалған қорытындыларды, ұсыныстарды қолдану және пайдалану мүмкіндігі, тергеу және сот практикасын қоса алғанда, құқық қорғау қызметінде, «жеке тұлғаның жыныстық тұтастығы мен жыныстық еркіндігіне қарсы қылмыстар» тақырыбын қылмыстық құқық пәні бойынша оқу процесінде мақаланың қорытындылары мен ережелерін зерттеу аясында пайдалану болып табылады.

1. Конституция Российской Федерации (принята всенародным голосованием 12.12.1993 с изменениями, одобренными в ходе общероссийского голосования 01.07.2020). «Российская газета» от 4 июля 2020 г. N 144. [Электронный ресурс] — URL: https://www.consultant.ru/document/cons_doc_LAW_28399/ (дата обращения 16.01.2023)

2. Уголовный кодекс Российской Федерации от 13 июня 1996 г. N 63-ФЗ. СПС Консультант Плюс. 2022 [Электронный ресурс] — URL: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30397073 (дата обращения 28.01.2023)

3. Левандовская М.Г. Понятие беспомощного состояния потерпевшей при изнасиловании. Вопросы российского и международного права. — Т. 11. — № 10-1. — 2021. — С. 130-138

4. Смирнов А.М. Характеристика беспомощного состояния потерпевшей как способа, облегчающего совершение изнасилования. Аллея науки. — Т. 4. — № 8(24). — 2018. — С. 440-443

5. Ерышева М.Е. Беспомощное состояние несовершеннолетних и малолетних при изнасиловании. Молодежь. Наука. Инновации. — Т. 2. — 2021. — С. 42-45

6. Кузнецов С.А. Большой толковый словарь русского языка. — СПб. — 2020. — 74 с.

7. Виноградов В.В., Винокур ГО., Ларин Б.А. Толковый словарь русского языка. — Т 1. — М. — 2018. — 130 с.

8. Житель Усть-Илимска получил 13 лет колонии за насилие над ребенком [Электронный ресурс] — URL: http://ust-ilimsky.irk.sudrf.ru/modules.php?name=press_dep&op=1&did=481 (дата обращения 26.01.23)

9. Подростка за изнасилование 11-летнего соседа отправили в камышинскую колонию, не дождавшись кассации [Электронный ресурс] — URL: https://bloknot-kamyshin.ru/news/podrostka-za-iznasilovanie-11-letnego-soseda-otpra-1047333?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop&utm_referrer=https%3A%2F%2Fyandex.ru%2Fnews%2Fsearch%3Ftext%3D (дата обращения 05.01.23)

10. 18-летнего жителя Курска осудили на 6,5 лет за 7 эпизодов мужеложства с 12-летним мальчиком [Электронный ресурс] — URL: https://46tv.ru/odnoj-strokoj/v-kurske/157358-v-kurske-osudili-podrostka-za-7-jepizodov-muzhelozhstva-s-rebenkom.html?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop&utm_referrer=https%3A%2F%2Fyandex.ru%2Fnews%2Fsearch%3Ftext%3D (дата обращения 25.01.2023)

11. В России количество преступлений сексуального характера за месяц выросло на 27% [Электронный ресурс] — URL: https://takiedela.ru/news/2021/03/04/iznasilovaniya-statistika/ (дата обращения 12.01.2023)

12. Дыдо А.В. Изнасилование: проблемы уголовно-правовой квалификации. Автореф. дисс.канд. юрид. наук [Электронный ресурс] — URL: https://www.elibrary.ru/item.asp?id=30327787 (дата обращения 05.01.2023)

13. Толковый словарь Ожегова [Электронный ресурс] — URL: https://gufo.me/dict/ozhegov (дата обращения 04.01.2023)

14. Топильская Е.В. Беспомощное состояние потерпевшего от преступления. Автореф. дисс. канд. юрид. наук [Электронный ресурс] — URL: https://www.elibrary.ru/item.asp?id=30231705 (дата обращения 02.02.2023)