Preview

Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университетінің Хабаршысы

Кеңейтілген іздеу

Редакция саясаты

Журналдың мақсаты мен міндеттері

1. Журнал редакциясы қызметінің негізгі мақсаты:

  • тарихи-археологиялық, педагогикалық-психологиялық, экономикалық, заң ғылымдарының теориялық және қолданбалы ғылыми зерттеулер нәтижелерін жариялау, зерттеушілер арасында аталған бағыттардың әртүрлі мәселелері бойынша пікір алмасу;

2. Хабаршы қазақстандық ғылыми-ақпараттық жүйенің бөлігі ретінде материалдарды жариялау арқылы келесі міндеттерді шешуге қатысады:

  • жоғары оқу орындарында ғылыми коммуникацияларды дамытуға жәрдемдесу, ғылыми мектептер журналы мен бағыттарын қалыптастыру, басым тарихи-археологиялық, педагогикалық-психологиялық, экономикалық, заң ғылымдарын зерттеулерінің ақпараттық қолдау, прогрессивті ғылыми идеяларды танымал ету;
  • тарихи-археологиялық, педагогика-психологиялық, экономикалық, заң ғылымдарының шетелдік жетекші ғалымдары мен практиктерінің өзара қарым-қатынасына және жарияланымдарға тарту, жұмыстарды рецензиялау;
  • тарихи-археологиялық, педагогика-психологиялық, экономикалық, заң ғылымдарының жетекші ғалымдар мен тәжірибелі мамандар арасында диалог пен білім алмасу үшін ақпараттық алаң ұсыну.

 

Журнал бөлімдері

ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ ПСИХОЛОГИЯ
Таңдалды Қолжазбаларды еркін нысанда беру Таңдалды Индексация Таңдалды Рецензиялаумен
ТАРИХ ЖӘНЕ АРХЕОЛОГИЯ
Таңдалды Қолжазбаларды еркін нысанда беру Таңдалды Индексация Таңдалды Рецензиялаумен
ЭКОНОМИКА
Таңдалды Қолжазбаларды еркін нысанда беру Таңдалды Индексация Таңдалды Рецензиялаумен
ҚҰҚЫҚ
Таңдалды Қолжазбаларды еркін нысанда беру Таңдалды Индексация Таңдалды Рецензиялаумен
 

Журналдың бағыттары мен кезеңділігі

1. Журнал публикует статьи по широкому кругу теоретических и прикладных вопросов в области теории и методики педагогики и психологии, актуальных проблем экономики и права, современных подходов и исследований в области истории и археологии.

Основные направления журнала:

2. Периодичность издания – 4 раза в год, один раз в три месяца (март, июнь, сентябрь, декабрь).

 

Еркін қолжетімділік саясаты

Журнал предоставляет прямой открытый доступ к своему контенту, исходя из следующего принципа: свободный доступ к результатам исследований способствует расширению глобального обмена знаниями. Официальный сайт журнала предоставляет всем заинтересованным лицам и авторам необходимую информацию о научном журнале и условиях публикации статей.

 

Архив

Ғылыми журналдың электрондық нұсқалары қорды қалыптастыру және электрондық кітапханаға енгізу үшін «ҰМҒТСО» АҚ ұсынылады. Журнал Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті Ғылыми кітапханасының каталогында және ғылыми электронды Elibrary.ru кітапханасында материалдарды мұрағаттауды жүзеге асырады.

 

Рецензиялау

Журнал редакциясына келіп түскен барлық ғылыми мақалалар міндетті түрде екі жақты шолудан өтеді (рецензент қолжазба авторларын білмейді, қолжазба авторлары рецензенттерді білмейді). Қолжазбалар бағалау үшін екі рецензентке жіберіледі.

Мақалаларды рецензиялауды редакциялық кеңес және редакциялық алқа мүшелері, сондай-ақ шақырылған рецензенттер тиісті саланың жетекші мамандары жүзеге асырады. Мақалаға сараптама жүргізу үшін қандай да бір рецензентті таңдау туралы шешімді Бас редактор, бас редактордың орынбасары, ғылыми редактор, редакция меңгерушісі қабылдайды. Рецензиялау мерзімі 4 аптаға дейін, бірақ рецензенттің өтініші бойынша ол ұзартылуы мүмкін.

Әрбір рецензент қолжазба материалдарын қабылдау мен түсіндіруде көрініс табатын мүдделер айқын қайшылығы болған жағдайда рецензиядан бас тартуға құқылы. Қолжазбаны қарау қорытындысы бойынша рецензент мақаланың әрі қарайғы шешімі туралы ұсыныстар береді (рецензенттің әр шешімі негізделеді):

  • мақала осы түрде жариялауға ұсынылады;
  • мақала рецензент белгілеген кемшіліктерді түзеткеннен кейін жариялауға ұсынылады;
  • мақалаға басқа маманның қосымша шолуы қажет;
  • мақала журналда жариялануы мүмкін емес.

Егер рецензияда мақаланы түзету және пысықтау бойынша ұсынымдар қамтылса, журналдың редакциясы авторға рецензияның мәтінін мақаланың жаңа нұсқасын дайындау кезінде оларды ескеру немесе оларды дәлелді (ішінара немесе толық) теріске шығару ұсынысымен жібереді. Мақаланы пысықтау авторларға өзгерістер енгізу қажеттігі туралы электрондық хабар жіберілген кезден бастап 2 айдан аспауға тиіс. Автор пысықтаған мақала рецензиялауға қайта жіберіледі.

Авторлар материалдарды пысықтаудан бас тартқан жағдайда, олар мақаланы жариялаудан бас тартқаны туралы редакцияға жазбаша немесе ауызша нысанда хабарлауға тиіс. Егер авторлар рецензия жіберілген күннен бастап 3 ай өткен соң пысықталған нұсқасын қайтармаса, тіпті авторлардан мақаланы пысықтаудан бас тарта отырып, мәліметтер болмаса да, редакция оны есептен шығарады. Мұндай жағдайларда авторларға қолжазбаның тіркеуден шығарылғаны туралы пысықтауға бөлінген мерзімнің аяқталуына байланысты тиісті хабарлама жіберіледі.

Егер автор мен рецензенттерде қолжазбаға қатысты шешілмейтін қайшылықтар болса, редакциялық алқа қолжазбаны қосымша рецензиялауға жіберуге құқылы. Жанжалды жағдайларда шешімді Бас редактор редакциялық алқа отырысында қабылдайды.

Қолжазбаны жариялаудан бас тарту туралы шешім редакциялық алқа отырысында рецензенттердің ұсынымдарына сәйкес қабылданады. Редакциялық алқаның шешімімен жариялауға ұсынылмаған мақала қайта қарауға қабылданбайды. Жариялаудан бас тарту туралы хабарлама авторға электрондық пошта арқылы жіберіледі. Редакциялық алқа мақаланы жариялауға жіберу туралы шешім қабылдағаннан кейін редакция бұл туралы авторға хабарлайды және жариялау мерзімін көрсетеді. Оң рецензияның болуы мақаланы жариялау үшін жеткілікті негіз болып табылмайды. Жариялау туралы соңғы шешімді редакциялық алқа қабылдайды. Жанжал жағдайында шешімді бас редактор қабылдайды.

Рецензиялардың түпнұсқалары журналдың редакциясында 5 жыл бойы сақталады.

 

Жариялау этикасы

Журналдың ғылыми басылымының редакциялық саясаты мен этикасы ғылыми мерзімді басылымның этикалық принциптеріне баса назар аударады, олар басылым этикасы комитетінің журнал редакторларына арналған ғылыми жарияланымдар этикасы нұсқаулығында көрсетілген (Committee on Publication Ethics: COPE: Committee on publication Ethics), ең бастысы, келесі талаптарды қамтиды:

  1. Мақала болуы қажет:
  • жіберу кезінде жарияланбау немесе басқа басылымда қаралу;
  • түпнұсқа зерттеулердің нәтижелерін қамтуы керек;
  • автор (лар) жұмысының нәтижелерін қосу. Барлық авторлар осы журналдағы жарияланыммен келіседі және мақалада авторларды көрсету тәртібіне қарсы емес деп болжанады;
  • дәйексөздер тізімінде зерттеу барысында шынымен пайдаланылған рецензияланған дереккөздерді ғана қамтиды және пайдаланылған барлық дереккөздерді көрсетеді.
  1. авторлар үшін:

Қолжазбаны редакцияға жібере отырып, автор(лар) ешкімнің авторлық құқығын және жариялау этикасының принциптерін бұзбауын қамтамасыз етеді. Авторлар «Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университетінің Хабаршысы» КеАҚ журналының баспагеріне шексіз мерзімге айрықша құқықтар береді:

  • даналардың таралымын шектемей көбейту құқығы (мақаланы жариялау, жариялау, қайталау, көбейту немесе өзге де көбейту), мақаланы кез келген тәсілмен тарату құқығы. Бұл ретте мақаланың әрбір данасында мақала авторының(ларының) аты-жөні болуға тиіс;
  • құрама бапқа енгізу құқығы;
  • жалпыға ортақ назарға жеткізу құқығы;
  • мақаланың метадеректерін (атауы, автордың(автордың) аты-жөні, аннотациялары, библиографиялық материалдары, мақаланың толық мәтіні және т.б.) тарату және жалпыға ортақ назарға жеткізу, өңдеу және жүйелеу, сондай-ақ әртүрлі дерекқорлар мен ақпараттық жүйелерге, оның ішінде жарияланған мақаланың толық мәтінді нұсқаларына енгізу арқылы пайдалану құқығы.

Бапқа құқықтарды пайдалануға рұқсат етілген аумақ шектелмейді. Автор(лар) қолжазбаны журналда жариялауға қабылдағаннан кейін және журналдың баспа нөмірін кітапханаларда және басқа ұйымдарда және/немесе мекемелерде жарияланған мақаламен таратқаннан кейін мақаланы журнал сайтында ашық қолжетімділік форматында орналастыруға қарсы емес.

Автор(лар) сондай-ақ журналдың баспагеріне өзінің дербес деректерін мерзім бойынша шектеусіз (тегі, аты, әкесінің аты, білімі туралы мәліметтер, жұмыс орны және атқаратын лауазымы туралы мәліметтер) сақтау және өңдеу құқығын береді. Дербес деректер оларды әртүрлі деректер базаларында және ақпараттық жүйелерде сақтау және өңдеу, оларды аналитикалық және статистикалық есептіліктерге қосу, ғылым, әдебиет және өнер туындылары объектілерінің дербес деректермен негізделген өзара байланыстарын жасау және т.б. үшін ұсынылады.

Автор(лар) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес ғылыми мақалада зияткерлік меншік объектілерін, авторлық құқық объектілерін заңсыз пайдаланғаны үшін толық көлемде жауап береді.

Автор(лар) журналдың баспагерінің плагиат үшін қолжазбаны тексеруіне және басылым этикасын бұзудың басқа белгілеріне келісімін береді.

Автор(лар) редакциялық алқаға қолжазбаның негізгі ережелерін өзгертпейтін ғылыми және әдеби редакциялауды дербес жүзеге асыруға, қолжазбаға рецензия жүргізуге және қажетті түзетулер мен өзгерістер енгізуді ұсынуға рұқсат береді, бұл ретте қолжазбаны жариялау автор (авторлар) қажетті түзетулер мен өзгерістер енгізгеннен кейін ғана жүргізіледі.

Автор (лар) редакциялық алқаның, егер оның ресімделуі мен мазмұны журналдың қойылатын талаптарына жауап бермеген жағдайда не Нормативтік-құқықтық актілерде және/немесе өзге де ресми мемлекеттік құжаттарда белгіленген онда қамтылған ақпаратты жариялауға тыйым салу шарттарында не қолжазбада болуына байланысты қолжазбаны жариялаудан бас тарту құқығын таниды ғылыми және/немесе жариялау этикасы қағидаттарын бұзу.

Автор (лар) басқа ғалымдармен немесе журналдың редакциялық алқасының мүшелерімен мүдделер қақтығысы бар/жоқ деп мәлімдейді. (Мүдделер қақтығысы болған жағдайда, автордың қолжазбасын объективті бағалауға қандай себептер мүмкіндік бермейтінін, автордың пікірінше, қолжазбаны объективті бағалай алмайтын ғалымдардың аты-жөнін көрсету керек).

Автор (лар) журнал туралы жалпы ақпаратты, мақалаларды қарау рәсімін, авторларға арналған нұсқаулықты, жарияланым этикасын қамтитын журналдың редакциялық саясатымен танысу туралы мәлімдейді.

  1. рецензенттер үшін:

Журналда жарияланған мақалалардың сапасын қамтамасыз ету мақсатында  жасырын рецензиялау процедурасы қолданылады (рецензент қолжазба авторларын білмейді, қолжазба авторлары рецензенттерді білмейді). Қолжазбалар бағалау үшін екі шолушыға жіберіледі.

Құқықтар:

-  рецензиялауға арналған қолжазбаның аннотациясын сұрау;

- аннотациямен танысқаннан кейін де, қолжазбаның толық иесіздендірілген мәтінімен танысқаннан кейін де мақалаға сараптамалық бағалау жүргізуден бас тарту;

- егер ол материал тақырыбы бойынша маман болмаса, редакцияға хабарлай отырып, қолжазбаны шолудан бас тарту.

Міндеттері:

- алынған қолжазбаны құпия құжат ретінде қарастыру;

- алынған материалға объективті және дәлелді баға беру;

- рецензиялау барысында алынған және ықтимал артықшылықтарға байланысты ақпаратты немесе идеяларды құпия ұстау;

-    мүдделер қақтығысы болған кезде қолжазбаларды қарауға қатыспау;

-   өз жарияланымдарында жіберілген қолжазбада қамтылған материалдарды пайдаланбау.

  1. бас редактор үшін:

Құқықтар:

-   редакцияның жұмысын жетілдіруге бағытталған ұсыныстар енгізу.

- кәсіпорын директорының және редакциялық-баспа қызметі бөлімінің меңгерушісінің оның қызметіне қатысты шешімдерінің жобаларымен танысу;

- редакцияның күнделікті қызметін қамтамасыз ету мақсатында-оның құзыретіне жататын барлық мәселелер бойынша шешімдер қабылдау;

- редакцияны ұйымдастыруға қатысты мәселелерді қарау кезінде алқалы басқару органдарының жұмысына қатысу.

Міндеттері:

  • басылымды дамыту тұжырымдамасын әзірлеу;
  • редакцияның барлық қызметкерлерінің жұмысын басқару;
  • басылым авторлары дайындаған мақалаларды редакциялау;
  • қолжазбаларды редакциялауға және рецензиялауға бағыттау;
  • материалдарды басып шығаруға дайындау;
  • редакцияның жұмысы туралы есептер жазу.

 

Редакциялық алқа мүшелері:

  • журналдың редакциялық алқасының отырыстарына қатысу, мақала бойынша рецензенттердің шешімдерімен келісу/келіспеу бойынша өз шешімін айту, журнал нөмірлерінің мазмұнын айқындау бойынша шешімдер қабылдау;
  • қолжазбалардың мазмұнын автордың/авторлық ұжымның жынысына, ұлтына, дініне және басқа да жеке қасиеттеріне қарамастан бағалау;
  • басылымға жіберілген материалдарды редакторлардың, рецензенттердің және қолжазбамен жұмыс істеуге тартылған басқа да қызметкерлердің өз жұмысында пайдаланбау;
  • мүдделер қақтығысы болған кезде жариялауға берілген материалдарды қараудан бас тарту, сондай-ақ автордан мүдделер қақтығысының болуы туралы ақпарат беруді талап ету.

Жарияланған мақалаларда өрескел қателер (формулалардағы қателер, техникалық себептер бойынша көрсеткіштер) анықталған жағдайда түзетулер туралы ақпарат келесі нөмірлерде орналастырылуы мүмкін.

 

Ашықтық саясаты және мүдделер қақтығысы

Қарауға ұсынылған қолжазбалардан алынған жарияланбаған деректерді автордың жазбаша келісімінсіз жеке зерттеулерде пайдалануға болмайды. Рецензиялау кезінде алынған және ықтимал артықшылықтармен байланысты ақпарат немесе идеялар құпия сақталуы және жеке пайда алу мақсатында пайдаланылмауы тиіс.

Рецензенттер ұсынылған жұмысқа байланысты кез келген авторлармен, компаниялармен немесе басқа ұйымдармен бәсекелестік, бірлескен және басқа да өзара іс-қимылдар мен қатынастар салдарынан мүдделер қақтығысы болған жағдайда қолжазбаларды қарауға қатыспауға тиіс.

Барлық мүдделі тұлғалар (авторлар, рецензенттер, редакторлар және журналдың редакциялық алқасының мүшелері) мүмкіндігінше жарияланымның барлық кезеңдерінде кез келген вариацияда мүдделер қақтығысының туындауын болдырмау қажет. Қандай да бір мүдделер қақтығысы туындаған жағдайда, осы қақтығысты ашқан адам бұл туралы редакцияға дереу хабарлауы керек. Бұл жариялау және ғылыми этика принциптерін, стандарттары мен нормаларын кез келген басқа бұзушылықтарға қатысты.

Жоғарыда айтылмаған авторлардың, редакторлардың және рецензенттердің этикалық мінез-құлық нормаларын бұзудың ықтимал жағдайлары жарияланым этикасы жөніндегі комитеттің ғылыми жарияланымдар этикасы қағидаттары жөніндегі нұсқаулығының (Committeeon Publication Ethics: COPE, promoting integrity in scholarly research and its publication | COPE: Committee on publication Ethics) негізінде шешілетін болады.

 

Жариялау ақысы

Жариялауға оң қорытынды алған автор(лар) төлем жасауы қажет:

  • «Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті» КЕАҚ қызметкерлері мен ПОҚ үшін (қазақстандық және шетелдік ғалымдардың бірлескен авторлығынсыз) - 15 000 (он бес мың) теңге.
  • басқа ұйымдар мен мекемелердің авторлары үшін - 25 000 (жиырма бес мың) теңге.
  • шетелдік автордан(лар) (ҚР-мен бірлескен авторларсыз) - ақы алынбайды.

 

Деректемелер

«Халел Досмұхамедов атындағы Атырау университеті» Коммерциялық емес акционерлік қоғамы

«Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті» КЕАҚ

Атырау қ., Студенттік даңғылы 1

БСН 990 240 001 891

БИК IRTYKZKA

ЖСК KZ36 9651 0F00 0807 4825

Кбе 16

Мақала үшін

«Forte Bank» АҚ

Тел: 8 (7122) 27 63 05

Факс: 8 (7122) 27 63 23

 

Жария ету саясаты және мүдделер қақтығысы

Қарауға ұсынылған қолжазбалардан алынған жарияланбаған деректерді автордың жазбаша келісімінсіз жеке зерттеулерде пайдалануға болмайды. Рецензиялау барысында алынған және ықтимал артықшылықтармен байланысты ақпарат немесе идеялар құпия сақталуы және жеке пайда алу мақсатында пайдаланылмауы тиіс.

Рецензенттер ұсынылған жұмысқа байланысты кез келген автормен, компаниялармен немесе басқа да ұйымдармен бәсекелестік, бірлескен және басқа да өзара іс-қимыл мен қарым-қатынас салдарынан мүдделер қақтығысы болған жағдайда қолжазбаларды қарауға қатыспауы тиіс.

 

Қайталау және плагиат

«Халел Досмұхамедов атындағы Атырау университетінің Хабаршысы» журналының редакциясына келіп түсетін барлық мақалалар https://antiplagiat.ru/  «Антиплагиат» плагиаттық тексерудің лицензиялық жүйесі арқылы орындалу тәуелсіздігі тексеріледі.  Мәтіннің түпнұсқалығы 70% дан төмен болса, мақала авторға тиісті негіздемемен пысықтауға жіберіледі .

Жарияланымға қабылдау үшін мақаланың түпнұсқалығы 65-70% шегінде мәтіннің түпнұсқалығы кезінде кемінде 70% құрауы тиіс мақала авторға 70% - ға дейін жеткізу үшін тиісті негіздемемен пысықтауға жіберіледі. 65%-дан төмен түпнұсқалық мақалалар қабылданбайды.

Мақала авторлары жұмысты және/немесе басқа авторлардың дәйексөздерін пайдаланған жағдайда, библиографиялық сілтемелер немесе үзінділер міндетті түрде түпнұсқалық жұмысты ұсынғанына кепілдік беруі керек.  Басқа авторлардың еңбектеріне тиісті сілтемелер міндетті болып табылады.  Авторлар ұсынылған жұмыстың сипатына шешуші әсер еткен жарияланымдарға сілтеме жасауы керек.

 

Препринттер мен постпринттерді орналастыру саясаты

Мақаланы ұсыну барысында автор мақаланың жарияланбағанын немесе басқа ғылыми журналда жариялауға қабылданбағанын растауы керек. «Халел Досмұхамедов атындағы Атырау университетінің Хабаршысы» журналында жарияланған мақалаға сілтеме жасаған кезде баспа журналдың ресми сайтына сілтеме (материалдың толық URL-мекенжайы) орналастыруды сұрайды.

 

Редакциялық саясаты

Редакциялық саясаты

  1. Жалпы ережелер

1.1. Халел Досмұхамедов атындағы Атырау университетінің Хабаршысы (бұдан әрі-Журнал) педагогика мен психология, экономика және құқық, тарих және археология бойынша бірегей жоғары сапалы зерттеулерді жариялауға маманданған ғылыми рецензияланатын журнал болып табылады.

1.2. Журнал 2022 жылдың 4 мамырында қайта есепке қойылды. Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі Ақпарат комитетінің мерзімді баспасөз басылымын, ақпараттық агенттігін және желілік басылымын есепке, қайта есепке қою туралы № KZ21VPY00048733 куәлігі, алғашқы есепке қою нөмірі мен күні - 2003 жылғы 14 ақпандағы № 3631-Ж.

1.3. Журналға сериялық басылымдардың стандартты нөмірлерінің халықаралық орталығынан индекс берілді: ISSN 2077-0197 баспа нұсқасы, eISSN2790-332x электронды нұсқасы.

1.4. «Қазпошта» АҚ каталогы бойынша жазылу және тарату индексі – 76205.

1.5. Журналдың шығу жиілігі - үш айда бір рет, жылына 4 рет

1.6. Журнал сайты https://www.vestnik-asu.kz/

1.7. Құрылтайшысы және баспагері «Халел Досмұхамедов атындағы Атырау университеті» Коммерциялық емес акционерлік қоғамы болып табылады, Қазақстан Республикасы, Атырау қаласы.

1.8. Редакциялық саясатқа өзгерістер мен толықтырулар редакциялық алқаның шешімімен енгізіледі.

  1. Журналдың мақсаты мен міндеттері

2.1. Журнал редакциясы қызметінің негізгі мақсаты:

  • тарихи-археологиялық, педагогикалық-психологиялық, экономикалық, заң ғылымдарының теориялық және қолданбалы ғылыми зерттеулер нәтижелерін жариялау, зерттеушілер арасында аталған бағыттардың әртүрлі мәселелері бойынша пікір алмасу;

2.2 Хабаршы қазақстандық ғылыми-ақпараттық жүйенің бөлігі ретінде материалдарды жариялау арқылы келесі міндеттерді шешуге қатысады:

  • жоғары оқу орындарында ғылыми коммуникацияларды дамытуға жәрдемдесу, ғылыми мектептер журналы мен бағыттарын қалыптастыру, басым тарихи-археологиялық, педагогикалық-психологиялық, экономикалық, заң ғылымдарын зерттеулерінің ақпараттық қолдау, прогрессивті ғылыми идеяларды танымал ету;
  • тарихи-археологиялық, педагогика-психологиялық, экономикалық, заң ғылымдарының шетелдік жетекші ғалымдары мен практиктерінің өзара қарым-қатынасына және жарияланымдарға тарту, жұмыстарды рецензиялау;
  • тарихи-археологиялық, педагогика-психологиялық, экономикалық, заң ғылымдарының жетекші ғалымдар мен тәжірибелі мамандар арасында диалог пен білім алмасу үшін ақпараттық алаң ұсыну.
  1. Журналдың бағыттары мен кезеңділігі

3.1. Журнал педагогика және психологияның теориясы мен әдіснамасы, экономика мен құқықтың өзекті мәселелері, тарих пен археологияның қазіргі заманғы көзқарастары мен зерттеулері саласындағы теориялық және қолданбалы мәселелердің кең спектрі бойынша мақалалар жариялайды.

Журналдың негізгі бағыттары:

  • тарих және археология;
  • педагогика және психология;
  • экономика;
  • құқық.

3.2. Басылымның шығу жиілігі - жылына 4 рет, үш айда бір рет (наурыз, маусым, қыркүйек, желтоқсан).

  1. Еркін қолжетімділік саясаты

Журнал келесі қағидаға сүйене отырып, оның мазмұнына тікелей ашық қол жетімділікті қамтамасыз етеді: зерттеу нәтижелеріне еркін қол жеткізу ғаламдық білім алмасудың артуына ықпал етеді. Журналдың ресми сайты қызығушылық танытқан барлық адамдар мен авторлар үшін ғылыми журнал және мақаланы жариялау шарттары туралы қажетті ақпаратты ұсынады.

  1. Мұрағаттау.

Ғылыми журналдың электрондық нұсқалары қорды қалыптастыру және электрондық кітапханаға енгізу үшін «ҰМҒТСО» АҚ ұсынылады. Журнал Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті Ғылыми кітапханасының каталогында және ғылыми электронды Elibrary.ru кітапханасында материалдарды мұрағаттауды жүзеге асырады.

  1. Мақаланы жариялау шарттары

Бұрын баспа және/немесе электронды нұсқада жарияланбаған барлық ғылыми мақалалар үш тілде қабылданады: қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде.  

Редакцияға мақаланың түскен күні мақаланың соңғы нұсқасын алған күні болып саналады.

Редакция мәтінге мақаланың мағынасы бұрмаланбайтын редакторлық өзгерістер енгізу құқығын өзіне қалдырады. 

Журналдың бір нөмірінде автор бірлескен авторлықты қоса алғанда бірден көп емес мақаласын жариялай алады. 

 «Халел Досмұхамедов атындағы Атырау университеті Хабаршысы» журналына мақала жариялау үшін мақалаларды дайындау кезінде ғылыми мақаланың құрылымын қатаң сақтау және рәсімдеу ережелерін басшылыққа алу қажет.

Мақаланы рәсімдеу параметрлері: бет – А4, кітаптың бағдарлануы, ені бойынша туралануы, барлық жағынан шеттері – 20 мм. Қаріп: типі – Times New Roman, өлшемі (кегль) – 12, жоларалық интервал – 1, «Азат жол» шегінісі - 1,0 см.

Мақаланың көлемі (5 беттен бастап) 10 беттен аспауы тиіс. Мақала көлемінің есебіне қазақ/орыс және ағылшын тілдеріндегі аңдатпа, негізгі сөздер, әдебиеттер тізімі, референс, автор туралы мәліметтер кірмейді. Көрсетілген көлемнен асатын жұмыстар журналдың Редакциялық алқасының арнайы шешімі бойынша өзге жағдайларда жариялауға қабылданады.

Ғылыми мақаланың құрылымы:

Ғылыми мақаланың құрылымына IMRAD (ИМРАД) (түпнұсқа мақалалар үшін), тақырып, аннотация, кілт сөздер, кіріспе, материалдар мен әдістер, нәтижелер, талқылау, қорытынды, қаржыландыру туралы ақпарат (бар болса), әдебиеттер тізімі кіреді.

  • ҒТАМР
  • ӘОЖ
  • Автор(лар)дың ТАӘ (ORCID бастырмасын басу арқылы)
  • Автор(лар)дың жұмыс орны, қала, мемлекет, индекс, электронды поштасы
  • Мақаланың атауы
  • Аңдатпа
  • Негізгі сөздер
  • Кіріспе
  • Зерттеу материалдары мен әдістері
  • Нәтижелер және оларды талқылау
  • Қорытынды
  • Қаржыландыру туралы ақпарат (бар болса)
  • Әдебиеттер тізімі
  • Авторлар туралы ақпарат.

Автор(лар)дың дербес деректерінде жұлдызша (*) негізгі авторды (автор корреспондентті) белгілейді. Автор(лар)дың ТАӘ әрқайсысының жұмыс орнымен индекстеледі. Мысалы:

О. Артемьев1, Б. Абыканова2*

  1. Мәскеу мемлекеттік техникалық университеті, Н.Э.Бауман, Мәскеу, Ресей Федерациясы
  2. Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті КеАҚ, Атырау қ., Қазақстан Республикасы

Мақала, шолу, ескерту, шолу, редакцияға хат, редакцияға хатқа жауап - жарияланым түрі көрсетіледі. Жарияланымдардың басқа түрлерінің мазмұны нөмірдегі мақалалардың жалпы санының 10% - (он пайызынан) аспайды.

Докторанттар мен магистранттардың еңбектері ғылым докторы немесе кандидатымен, сондай-ақ PhD доктормен бірлесіп жазған жағдайда ғана жариялануы мүмкін.

Мақаланы рәсімдеу тәртібі

ҒТАМР (Ғылыми-техникалық ақпараттың мемлекетаралық рубрикаторы) өз тақырыбы бойынша http://www.grnti.ru сайт арқылы анықтауға болады. Қолжазбаның жоғарғы сол жақ бұрышында көрсетіледі. (Туралау-сол жақта, қаріп-қалың, кегль -12). 

ӘОЖ (әмбебап ондық жіктеу) – кітапхана библиографынан нақтылауға болады және ӘОЖ классификаторы сайтынан таба алады. ҒТАМР кейін қолжазбаның жоғарғы сол жақ бұрышында көрсетіледі. (Туралау-сол жақта, қаріп-қалың, кегль -12). 

Автор(лар). ҒТАМР мен ӘОЖ-дан кейін жол арқылы автор(лар)дың аты, әкесінің аты, тегі, ғылыми дәрежесі, ғылыми атағы, қаласы, елі, пошта индексі көрсетілуі тиіс. Ұйымның немесе мекеменің атауы, кафедра немесе департаментке қатысы қысқартуларсыз толық болуы тиіс. Бірнеше автор болса, олардың өздері мақалада аталуы тәртібі туралы шешімді қабылдайды және оның мазмұны үшін толық жауап береді. Авторлар саны - 4- тен артық емес. (Туралау-ортасында, қаріп – қалыпты, кегль -10). 

Мақала атауы ортада, бас әріптермен, қалың қаріппен, тік сызықпен, кегль -12 түрінде жазылады. Мақаланың соңында басқа екі тілде, яғни орыс, ағылшын тілдерінде (егер мақала қазақ тілінде болса), қазақ, ағылшын тілдерінде (егер мақала орыс тілінде болса), қазақ және орыс тілдерінде (егер мақала ағылшын тілінде болса).

Аңдатпа (Аннотация/Abstract) зерттеудің маңызды нәтижелер мен олардың теориялық және тәжірибелік маңыздылығы көрсетіледі. Аңдатпада зерттеудің мәні мен қолданылған әдістері баяндалады, ең маңызды нәтижелер мен олардың маңыздылығы жинақталады. Аңдатпада мақаланың қысқаша мазмұнын, оның мәнін, мақсатын, зерттеудің жалпы тақырыбын, мәселенің, объектінің, тақырыптың қысқаша сипаттамасын көрсетуі керек.

Аңдатпа көлемі 150-300 сөзден кем болмауы тиіс. Мақаланың соңында әдебиеттен кейін басқа екі тілде, яғни орыс, ағылшын тілдерінде (егер мақала қазақ тілінде болса), қазақ, ағылшын тілдерінде (егер мақала орыс тілінде болса), қазақ және орыс тілдерінде (егер мақала ағылшын тілінде болса) жазылады. (Туралау-ені бойынша, қаріп – қалыпты, кегль -10).

Негізгі сөздер (Ключевые слова/Key words) мақала мәтінін іздеуге және оның тақырыптық аймағын анықтауға арналған, 5-7 кілт сөзімен сөз тіркесі ұсынылады. Мақаланың соңында аңдатпадан кейін басқа екі тілде, яғни орыс, ағылшын тілдерінде (егер мақала қазақ тілінде болса), қазақ, ағылшын тілдерінде (егер мақала орыс тілінде болса), қазақ және орыс тілдерінде (егер мақала ағылшын тілінде болса). (Туралау-ені бойынша, қаріп – қалыпты, кегль -10).

Негізгі бөлім мынадай құрылымдық бөліктерден тұрады (абзацтан жазылады, жартылай қалың қаріппен ерекшеленеді):

- Кіріспе (200 сөзден кем емес). Кіріспеде зерттелетін мәселенің жағдайы және оның өзектілігі белгіленеді. Зерттеудің мақсаты көрсетіледі. Авторлар оқырманды зерттелетін мәселемен таныстыруы керек, осы тақырып бойынша не белгілі екенін қысқаша сипаттауы керек, басқа авторлар жүргізген жұмыстарды атап өтуі керек, егер бар болса, алдыңғы зерттеулердің кемшіліктерін көрсетуі керек, яғни оқырманға зерттеу жүргізу қажеттілігін дәлелді түрде дәлелдеу.

- Зерттеу материалдары мен әдістері. Зерттеу нысаны және оны жүргізу кезінде қолданылатын барлық әдістер сипатталған, олардың мәні мен негізделген таңдауы көрсетілген. Оқырман осы бөлімде зерттеудің әдіснамалық артықшылықтары мен кемшіліктерін өз бетінше бағалап қана қоймай, қажет болған жағдайда оны қайталай алатындай етіп егжей-тегжейлі жазылуы керек. Пайдаланылған ғылыми зерттеу әдістері және олардың қолданылуы сипатталады. Бөлімде келесі тармақтардың нақты сипаттамасын ұсыну ұсынылады (оларды жеке бөлімдерге бөлу міндетті емес): зерттеу түрі; зерттеуге қатысушыларды таңдау әдісі; өлшеу әдістемесі; деректерді ұсыну және өңдеу әдістері; этикалық принциптер (егер мақалада адам/жануарлар эксперименттерінің сипаттамасы болса, бұл процедура жұмыстың осы жағына жауапты этикалық комитеттің стандарттарына немесе 1975 жылғы Хельсинки Декларациясына және одан кейінгі қайта қарауға сәйкес келетіндігін көрсету қажет).

- Нәтижелер және оларды талқылау. Зерттеудің негізгі нәтижелері, мәтінді қолданумен объективті, жүйеленген және иллюстрациялармен толықтырылған ықшамды нақты деректер қысқаша сипатталады. Нәтижелер зерттеудің мақсаты мен міндетіне сәйкес логикалық кезектілігімен текст,, кесте, сурет түрінде келтіріледі. Автор(лар) зерттеудің маңыздылығын немесе жаңалығын көрсетеді, нақты нұсқаулар мен сындарлы ұсыныстар береді. Бөлімде осы зерттеу барысында алынған нәтижелер басқа авторлар жүргізген ұқсас зерттеулердің нәтижелерімен қалай салыстырылатыны сипатталған. Алдыңғы зерттеулерге сілтеме жасаудың орнына, алынған нәтижелер басқа авторлардың нәтижелерінен неге ерекшеленетінін немесе ерекшеленбейтінін түсіндіруге тырысу керек. Алынған нәтижелерді қолдану мүмкіндіктері, сондай-ақ егер бар болса, оларды қолданудағы шектеулер талқыланады. Осы зерттеудің нәтижелерінен қисынды түрде жүретін әрі қарайғы зерттеулердің бағыттарын анықтау ұсынылады.

- Қорытынды. Осы кезеңдегі жұмысты жалпылау және қорытындылау, автордың тұжырымдарының ақиқатын растау және алынған нәтижелерді ескере отырып, ғылыми білімнің өзгеруі туралы автордың тұжырымы. Қорытындылар дерексіз болмауы керек, олар белгілі бір ғылыми саладағы зерттеу нәтижелерін жалпылау үшін, әрі қарай жұмыс істеу үшін ұсыныстар мен мүмкіндіктерді сипаттау үшін қолданылуы керек. Мысалы, егер мақалада салыстырмалы экономикалық тиімділікке талдау жасалмаса, студенттер арасында оқытудың жаңа әдісін қолданудың экономикалық орындылығы туралы қорытынды жасалмауы керек.

- Қаржыландыру туралы ақпарат (бар болса);

Мысалы:

-  Өзге  ұйымдардың қаржыландыруы жүргізілген жоқ.

- Бұл зерттеуді Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің Ғылым комитеті қаржыландырады (грант № AP00000000).

  • Әдебиеттер тізімі (Список литературы/References). Пайдаланылған әдебиеттер саны 7 – ден кем емес әдебиеттерге сілтемелер көрсетілуі керек. Мақала мәтінінде әдебиет көзі тік жақшада [ – 25] бірінші сан келесі ретпен пайдаланылған дереккөздердің нөмірін, екінші сан беттердің санын көрсетеді. Дереккөздер мен пайдаланылған ғылыми әдебиеттер (монографиялар, мақалалар, тезистер, авторефераттар, интернет-ресурстар және т.б.) мақаланың соңында «Әдебиеттер тізімі» бөлімінде мәтінде кезектілігіене сәйкес жазылады. Әдебиеттер тізімінде мәтінде сілтемелер берілетін көздер ғана, дереккөздердің нөмірленуі – мәтінде пайда болуына қарай болуға тиіс. Барлық библиографиялық мәліметтер мұқият тексерілуі керек. Ұсынылған әдебиеттер тізімінің соңында нөмірлеу саннан кейін нүкте қойылмай беріледі.
  • Тізімде20% - ғаScopusжәнеWebofScience МБ және/немесесоңғы3-5жылдағышетелдікәдебиеттер, кітаптар,брошюралар,журналдарданалынғанмақалалар,интернет-дереккөздерді қоса алғанда, халықаралықдерекқорларданашыққолжетімділікбасылымдарыболуғатиіс. Бұл реттебұлереже«тарихжәнеархеология» бағытыүшінпайдаланылмайды.

Әдебиеттер тізімі МЕМСТ. 7.1. – 2003 «Библиографиялық жазба. Библиографиялық сипаттама. Құрастырудың жалпы талаптары мен ережелері», МЕМСТ. 7.0.100–2018 ж. (2018 жылдың 03 желтоқсандағы өзгерту және толықтыруларымен) «Библиографиялық жазба. Библиографиялық сипаттама. Құрастырудың жалпы талаптары мен ережелері» сәйкес ресімделеді.  

Мақалаларды, кітаптарды, конференция материалдарын, қашықтан қол жетімділіктің электрондық ресурстарын рәсімдеу мысалдары:

Кітапты рәсімдеу:

1 Поленина С.В. Женщина в обществе: мифы и реалии. Сборник статей. Информация ХХІ век. — 2020. — 34 с.

2 Нуртазина Н.Д. Женщина в традиционном казахском обществе. Введение в теорию гендера: учеб. методический комплекс. Ақыл кітабы: — 2019. — 21 с.

Журнал мақалаларын рәсімдеу:

3 Бақытова А.Ж., Кушкалиев Б.Д. Конституцияны білу – өркениетті өмір нормасы. Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті «Хабаршысы». — №3(58). — 2020. — Б. 105-110

Конференция материалдарын рәсімдеу:

4 Семенова В.Г. Самостоятельная работа студентов как важнейшая форма организации учебного процесса в рамках компетентностной модели образования. Организация самостоятельной работы студентов: материалы докладов ІІ Всероссийской научно-практической интернет конференции. — Саратов: Новый проект. — 2013. — С. 10-15

Газет мақалаларын рәсімдеу:

5 Ахметова Н. Р. Психология студенческого возраста. Педагогический вестник. — № 12. — 2009. — 4 с.

Интернет ресурстарды рәсімдеу:

6 Ахметқалиев Б. Әйелдер құқықтарының тарихи және құқықтық мәселелері [Электрондық ресурс] — URL:  http://infozakon.kz/gov/1954-yelder-ytaryny-tarihi-zhne-yty-mseleler.html (қаралу уақыты: 20.05.2022)  

7 Национальный доклад Совета по правам человека. Казахстан [Электронный ресурс] — URL: http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/UPR/Pages/KZSession20.Aspx (дата обращения 16.09.2022).

Энциклопедия:  

8 Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. — Алматы: — 2018. — Б. 21-23

Журнал мақалаларын рәсімдеу (ағылшын тілінде):

9 Pundak D., Herscovitz O., Shacham M., Wiser-Biton R. (2009) Instructors’ attitudes toward active learning. Interdisciplinary Journal of E-Learning and Learning Objects. Vol. 5. P. 215-232

 

Әдебиеттерді рәсімдеу үлгісі

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:

1 Поленина С.В. Женщина в обществе: мифы и реалии. Сборник статей. Информация ХХІ век. — 2020. — 34 с.

2 Нуртазина Н.Д. Женщина в традиционном казахском обществе. Введение в теорию гендера: учеб. методический комплекс. Ақыл кітабы: — 2019. — 21 с.

3 Бақытова А.Ж., Кушкалиев Б.Д. Конституцияны білу – өркениетті өмір нормасы. Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті «Хабаршысы». — №3(58). — 2020. — Б. 105-110

4 Семенова В. Г. Самостоятельная работа студентов как важнейшая форма организации учебного процесса в рамках компетентностной модели образования. Организация самостоятельной работы студентов: материалы докладов ІІ Всероссийской научно-практической интернет конференции. — Саратов: Новый проект. — 2013. —  С. 10-15

5 Ахметова Н.Р. Психология студенческого возраста. Педагогический вестник. — № 12. — 2009. — 4 с.

6 Ахметқалиев Б. Әйелдер құқықтарының тарихи және құқықтық мәселелері [Электрондық ресурс] — URL:  http://infozakon.kz/gov/1954-yelder-ytaryny-tarihi-zhne-yty-mseleler.html (қаралу уақыты: 20.05.2022)

7 Национальный доклад Совета по правам человека. Казахстан [Электронный ресурс] — URL: http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/UPR/Pages/KZSession20.Aspx  (дата обращения 16.09.2022).

8 Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. – Алматы: — 2018. — Б. 21-23

9 Pundak D., Herscovitz O., Shacham M., Wiser-Biton R. (2009) Instructors’ attitudes toward active learning. Interdisciplinary Journal of E-Learning and Learning Objects. Vol. 5. P. 215-232

Әдебиеттер тізімінде кириллицадан берілген әдебиеттер тізімі болса екі нұсқада беруілуі қажет: біріншісі – түпнұсқада, екіншісі – романизацияланған әліпбиде. (Транслитерация - http://translit-online.ru/ ұсынылатын тегін сайт). Орыс тілінен латын тіліне аудару / Онлайн конвертер https://translit.ru. Қазақ тілінен латын тіліне аудару / Онлайн конвертер https://qazlat.kz/ru/

Төмендегі кестеге сәйкес транслитерация әдісін таңдау керек:

http://translit-online.ru/

https://qazlat.kz/ru/

е – e

ә - ä

ё – e

і - ı

ж – zh

ң - ñ

й – i

ғ - ğ

х – kh

ү - ü

ц – ts

ұ - ū

щ – shh

қ - q

ъ - жазылмайды

ө - ö

ы – y

һ - h

ь - жазылмайды

 

э – e

 

ю – yu

 

я – ya

 

 

Транслитерация арқылы әдебиетті рәсімдеу үлгісі

REFERENCES

  1. Polenina S.V. Zhenshina v obshestve: mifi i reali [Woman in society: myths and realities]. Sbornik statei Informasiya ХХІ vek. 2020. 34 р. [in Russian]    
  2. Nurtazina N.D. Zhenshina v tradisionnom qazaqskom obshestve [Woman in traditional Kazakh society].. Vvedenie v teoriyu gendera: usheb. metodisheski kompleks. Introduction to the theory of gender: textbook. methodical complex. Akyl kitaby. 2019. 21 р. [in Russian]   
  3. Bakytova А.Zh., Kushkaliev B.D. Konstitusiyany bilu – orkenietti omir normasy [Knowing the Constitution is the standard of civilized life]. Dosmukhamedov atyndagy Atyrau universitetı Habarshysy. №3(58). 2020. Р. 105-110. [in Kazakh]
  4. Semenova V.G. Samostojatel'naja rabota studentov kak vazhnejshajaforma organizacii uchebnogo processa v ramkah kompetentnostnoj modeli obrazovanija [Independent work of students as the most important form of organization of the educational process within the framework of the competence model of education]. Organizacija samostojatel'noj raboty studentov: materialy dokladov ІІ Vserossijskoj nauchno-prakticheskoj internet konferencii. Saratov: Novyj proekt, 2013. Р. 10-15. [in Russian]
  5. Ahmetova N. R. Psihologia studencheskogo vozrasta [Psychology of student age]. Pedagogicheski vestnik. 2009. №12. 4 р. [in Russian]  
  6. Аhmetqaliev B. Aielder kukytarynyn tarihi zhane kukyktyk maseleleri [Historical and legal issues of women's rights]. Available at: — URL: http://infozakon.kz/gov/1954-yelder-ytaryny-tarihi-zhne-yty-mseleler.html [in Kazakh] (accessed: 20.2022).
  7. Nasionalnyi doklad Soveta po pravam sheloveka Qazaqstan [National Report of the Human Rights Council of Kazakhstan]. Available at: — URL: http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/UPR/Pages/KZSession20.aspx [in Russian] (accessed: 09.2022)
  8. Qazaqtyn etnografiyalyk kategoriyalar, ugymdar men ataularynyn dasturli zhuiesi [Kazakh traditional system of ethnographic categories, concepts and names]. Аlmaty. 2018. Р. 21-23. [in Kazakh]
  9. Pundak D., Herscovitz O., Shacham M., Wiser-Biton R. (2009) Instructors’ attitudes toward active learning. Interdisciplinary Journal of E-Learning and Learning Objects. Vol. 5. 215-232. [in English]

Авторлар туралы мәліметтер. Жолға ағылшын, орыс және қазақ тілдерінде жазылады: аты-жөні, ғылыми дәрежесі, атағы (егерде бар болса), лауазымы, кафедра, департаментке қатыстылығы, ұйымның атауы (атауы толық, қысқартуларсыз), елдің атауы, әрбір мақаладағы негізгі авторды көрсете отырып, жарияланымның барлық авторларының мекен-жайлары, E-mail, ORCID (әр автордың)

Information about authors:

Elmira Adiyetova - corresponding author, candidate of economic sciences, about. associate professor of the Departments “Finance and accounting”, Kh. Dosmukhamedov Atyrau University, Atyrau, Republic of Kazakhstan

E-mail: e.adietova@asu.edu.kz

ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2400-6357

Samal Aldeshova - master economic sciences, teacher of the Departments “Finance and accounting”, Kh. Dosmukhamedov Atyrau University, Atyrau, Republic of Kazakhstan

E-mail: aldeshova.s@asu.edu.kz

ORCID: https://orcid.org/0000- 0001-5366-2487

Информация об авторах:

Эльмира Адиетова – основной автор, кандидат экономических наук, и.о. ассоциированный профессор кафедры «Финансы и учет», Атырауский университет имени Х. Досмухамедова, г. Атырау, Республика Казахстан

E-mail: e.adietova@asu.edu.kz

ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2400-6357

Самал Алдешова – магистр экономических наук, старший преподаватель кафедры «Финансы и учет», Атырауский университет имени Х. Досмухамедова, г. Атырау, Республика Казахстан

E-mail: aldeshova.s@asu.edu.kz

ORCID: https://orcid.org/0000- 0001-5366-2487

Авторлар туралы ақпарат:

Эльмира Адиетова – негізгі автор, экономика ғылымдарының кандидаты, «Қаржы және есеп» кафедрасының қауымдастырылған профессор м.а., Х. Досмұхамедов атындағы Атырау университеті, Атырау қ., Қазақстан Республикасы

Е-mail: e.adietova@asu.edu.kz

ORCID: https://orcid.org/0000-0002 - 2400-6357

Самал Алдешова – экономика ғылымдарының магистрі, «Қаржы және есеп» кафедрасының аға оқытушысы, Х. Досмұхамедов атындағы Атырау университеті, Атырау қ., Қазақстан Республикасы

Е-mail: aldeshova.s@asu.edu.kz

ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5366-2487

Редакцияға келіп түскен барлық мақалалар лицензиялық жүйе арқылы плагиатқа тексеруден өтеді. Мәтіннің түпнұсқалығы 70%-дан төмен болған кезде мақала авторға тиісті негіздемемен пысықтауға жіберіледі.

Мақала авторлары жұмысты және/немесе басқа авторлардың дәйексөздерін пайдаланған жағдайда, библиографиялық сілтемелер немесе үзінділер міндетті түрде түпнұсқа жұмысты ұсынғанына кепілдік беруі керек. Басқа авторлардың жұмыстарына тиісті сілтемелер міндетті талап болып табылады. Авторлар ұсынылған жұмыстың сипатына шешуші әсер еткен жарияланымдарға сілтеме жасауы керек.

  1. Авторлық құқық.

Осы журналда жариялайтын авторлар келесі талаптармен келіседі: авторлық құқықты сақтайды және журналға Creative Commons Attribution License лицензиясы негізінде жұмысты алғашқы жариялау құқығын береді, бұл басқаларға осы жұмысты түпнұсқа туындысының авторларына және осы журналдағы түпнұсқа басылымға сілтемелерді міндетті түрде сақтай отырып таратуға мүмкіндік береді. Авторлар осы журналда оның бастапқы жарияланымына сілтеме жасай отырып, жұмыстың нұсқасын осы жерде жарияланған түрде (мысалы, оны университет қоймасында орналастыру, кітапта жариялау) эксклюзивті емес таратуға қатысты жеке келісім-шарт жасасу құқығын сақтайды. Авторлар өз жұмыстарын осы журналды қарау процесіне дейін және сол уақытта Интернетте орналастыруға құқылы (мысалы, университет қоймасында немесе жеке сайтта), өйткені бұл өнімді талқылауға және осы жұмысқа көбірек сілтеме жасауға әкелуі мүмкін (The Effect of Open Access қараңыз).

  1. Құпиялылық

Осы журналдың веб-сайтына енгізілген атаулар мен электрондық пошта мекен-жайлары тек осы журналда белгілеген мақсаттар үшін пайдаланылады және басқа мүдде үшін пайдаланылмайды немесе өзге адамдар мен ұйымдарға берілмейді.

  1. Рецензиялау тәртібі

Журнал редакциясына келіп түскен барлық ғылыми мақалалар міндетті түрде екі жақты шолудан өтеді (рецензент қолжазба авторларын білмейді, қолжазба авторлары рецензенттерді білмейді). Қолжазбалар бағалау үшін екі рецензентке жіберіледі.

Мақалаларды рецензиялауды редакциялық кеңес және редакциялық алқа мүшелері, сондай-ақ шақырылған рецензенттер тиісті саланың жетекші мамандары жүзеге асырады. Мақалаға сараптама жүргізу үшін қандай да бір рецензентті таңдау туралы шешімді Бас редактор, бас редактордың орынбасары, ғылыми редактор, редакция меңгерушісі қабылдайды. Рецензиялау мерзімі 4 аптаға дейін, бірақ рецензенттің өтініші бойынша ол ұзартылуы мүмкін.

Әрбір рецензент қолжазба материалдарын қабылдау мен түсіндіруде көрініс табатын мүдделер айқын қайшылығы болған жағдайда рецензиядан бас тартуға құқылы. Қолжазбаны қарау қорытындысы бойынша рецензент мақаланың әрі қарайғы шешімі туралы ұсыныстар береді (рецензенттің әр шешімі негізделеді):

  • мақала осы түрде жариялауға ұсынылады;
  • мақала рецензент белгілеген кемшіліктерді түзеткеннен кейін жариялауға ұсынылады;
  • мақалаға басқа маманның қосымша шолуы қажет;
  • мақала журналда жариялануы мүмкін емес.

Егер рецензияда мақаланы түзету және пысықтау бойынша ұсынымдар қамтылса, журналдың редакциясы авторға рецензияның мәтінін мақаланың жаңа нұсқасын дайындау кезінде оларды ескеру немесе оларды дәлелді (ішінара немесе толық) теріске шығару ұсынысымен жібереді. Мақаланы пысықтау авторларға өзгерістер енгізу қажеттігі туралы электрондық хабар жіберілген кезден бастап 2 айдан аспауға тиіс. Автор пысықтаған мақала рецензиялауға қайта жіберіледі.

Авторлар материалдарды пысықтаудан бас тартқан жағдайда, олар мақаланы жариялаудан бас тартқаны туралы редакцияға жазбаша немесе ауызша нысанда хабарлауға тиіс. Егер авторлар рецензия жіберілген күннен бастап 3 ай өткен соң пысықталған нұсқасын қайтармаса, тіпті авторлардан мақаланы пысықтаудан бас тарта отырып, мәліметтер болмаса да, редакция оны есептен шығарады. Мұндай жағдайларда авторларға қолжазбаның тіркеуден шығарылғаны туралы пысықтауға бөлінген мерзімнің аяқталуына байланысты тиісті хабарлама жіберіледі.

Егер автор мен рецензенттерде қолжазбаға қатысты шешілмейтін қайшылықтар болса, редакциялық алқа қолжазбаны қосымша рецензиялауға жіберуге құқылы. Жанжалды жағдайларда шешімді Бас редактор редакциялық алқа отырысында қабылдайды.

Қолжазбаны жариялаудан бас тарту туралы шешім редакциялық алқа отырысында рецензенттердің ұсынымдарына сәйкес қабылданады. Редакциялық алқаның шешімімен жариялауға ұсынылмаған мақала қайта қарауға қабылданбайды. Жариялаудан бас тарту туралы хабарлама авторға электрондық пошта арқылы жіберіледі. Редакциялық алқа мақаланы жариялауға жіберу туралы шешім қабылдағаннан кейін редакция бұл туралы авторға хабарлайды және жариялау мерзімін көрсетеді. Оң рецензияның болуы мақаланы жариялау үшін жеткілікті негіз болып табылмайды. Жариялау туралы соңғы шешімді редакциялық алқа қабылдайды. Жанжал жағдайында шешімді бас редактор қабылдайды.

Рецензиялардың түпнұсқалары журналдың редакциясында 5 жыл бойы сақталады.

  1. Жария ету саясаты және мүдделер қақтығысы

Қарауға ұсынылған қолжазбалардан алынған жарияланбаған деректерді автордың жазбаша келісімінсіз жеке зерттеулерде пайдалануға болмайды. Рецензиялау кезінде алынған және ықтимал артықшылықтармен байланысты ақпарат немесе идеялар құпия сақталуы және жеке пайда алу мақсатында пайдаланылмауы тиіс.

Рецензенттер ұсынылған жұмысқа байланысты кез келген авторлармен, компаниялармен немесе басқа ұйымдармен бәсекелестік, бірлескен және басқа да өзара іс-қимылдар мен қатынастар салдарынан мүдделер қақтығысы болған жағдайда қолжазбаларды қарауға қатыспауға тиіс.

Барлық мүдделі тұлғалар (авторлар, рецензенттер, редакторлар және журналдың редакциялық алқасының мүшелері) мүмкіндігінше жарияланымның барлық кезеңдерінде кез келген вариацияда мүдделер қақтығысының туындауын болдырмау қажет. Қандай да бір мүдделер қақтығысы туындаған жағдайда, осы қақтығысты ашқан адам бұл туралы редакцияға дереу хабарлауы керек. Бұл жариялау және ғылыми этика принциптерін, стандарттары мен нормаларын кез келген басқа бұзушылықтарға қатысты.

Жоғарыда айтылмаған авторлардың, редакторлардың және рецензенттердің этикалық мінез-құлық нормаларын бұзудың ықтимал жағдайлары жарияланым этикасы жөніндегі комитеттің ғылыми жарияланымдар этикасы қағидаттары жөніндегі нұсқаулығының (Committeeon Publication Ethics: COPE, promoting integrity in scholarly research and its publication | COPE: Committee on publication Ethics) негізінде шешілетін болады.

  1. Қайталау және плагиат

«Халел Досмұхамедов атындағы Атырау университетінің Хабаршысы» журналының редакциясына келіп түсетін барлық мақалалар https://antiplagiat.ru/  «Антиплагиат» плагиаттық тексерудің лицензиялық жүйесі арқылы орындалу тәуелсіздігі тексеріледі.  Мәтіннің түпнұсқалығы 70% дан төмен болса, мақала авторға тиісті негіздемемен пысықтауға жіберіледі .

Жарияланымға қабылдау үшін мақаланың түпнұсқалығы 65-70% шегінде мәтіннің түпнұсқалығы кезінде кемінде 70% құрауы тиіс мақала авторға 70% - ға дейін жеткізу үшін тиісті негіздемемен пысықтауға жіберіледі. 65%-дан төмен түпнұсқалық мақалалар қабылданбайды.

Мақала авторлары жұмысты және/немесе басқа авторлардың дәйексөздерін пайдаланған жағдайда, библиографиялық сілтемелер немесе үзінділер міндетті түрде түпнұсқалық жұмысты ұсынғанына кепілдік беруі керек.  Басқа авторлардың еңбектеріне тиісті сілтемелер міндетті болып табылады.  Авторлар ұсынылған жұмыстың сипатына шешуші әсер еткен жарияланымдарға сілтеме жасауы керек.

  1. Препринттер мен постпринттерді орналастыру саясаты

Мақаланы ұсыну барысында автор мақаланың жарияланбағанын немесе басқа ғылыми журналда жариялауға қабылданбағанын растауы керек. «Халел Досмұхамедов атындағы Атырау университетінің Хабаршысы» журналында жарияланған мақалаға сілтеме жасаған кезде баспа журналдың ресми сайтына сілтеме (материалдың толық URL-мекенжайы) орналастыруды сұрайды.

  1. Жариялау этикасы

Журналдың ғылыми басылымының редакциялық саясаты мен этикасы ғылыми мерзімді басылымның этикалық принциптеріне баса назар аударады, олар басылым этикасы комитетінің журнал редакторларына арналған ғылыми жарияланымдар этикасы нұсқаулығында көрсетілген (Committee on Publication Ethics: COPE: Committee on publication Ethics), ең бастысы, келесі талаптарды қамтиды:

  1. Мақала болуы қажет:

-  жіберу кезінде жарияланбау немесе басқа басылымда қаралу;

-  түпнұсқа зерттеулердің нәтижелерін қамтуы керек;

-  автор (лар) жұмысының нәтижелерін қосу. Барлық авторлар осы журналдағы жарияланыммен келіседі және мақалада авторларды көрсету тәртібіне қарсы емес деп болжанады;

- дәйексөздер тізімінде зерттеу барысында шынымен пайдаланылған рецензияланған дереккөздерді ғана қамтиды және пайдаланылған барлық дереккөздерді көрсетеді.

  1. авторлар үшін:

Қолжазбаны редакцияға жібере отырып, автор(лар) ешкімнің авторлық құқығын және жариялау этикасының принциптерін бұзбауын қамтамасыз етеді. Авторлар                                           «Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университетінің Хабаршысы» КеАҚ журналының баспагеріне шексіз мерзімге айрықша құқықтар береді:

- даналардың таралымын шектемей көбейту құқығы (мақаланы жариялау, жариялау, қайталау, көбейту немесе өзге де көбейту), мақаланы кез келген тәсілмен тарату құқығы. Бұл ретте мақаланың әрбір данасында мақала авторының(ларының) аты-жөні болуға тиіс;

- құрама бапқа енгізу құқығы;

- жалпыға ортақ назарға жеткізу құқығы;

- мақаланың метадеректерін (атауы, автордың(автордың) аты-жөні, аннотациялары, библиографиялық материалдары, мақаланың толық мәтіні және т.б.) тарату және жалпыға ортақ назарға жеткізу, өңдеу және жүйелеу, сондай-ақ әртүрлі дерекқорлар мен ақпараттық жүйелерге, оның ішінде жарияланған мақаланың толық мәтінді нұсқаларына енгізу арқылы пайдалану құқығы.

Бапқа құқықтарды пайдалануға рұқсат етілген аумақ шектелмейді. Автор(лар) қолжазбаны журналда жариялауға қабылдағаннан кейін және журналдың баспа нөмірін кітапханаларда және басқа ұйымдарда және/немесе мекемелерде жарияланған мақаламен таратқаннан кейін мақаланы журнал сайтында ашық қолжетімділік форматында орналастыруға қарсы емес.

Автор(лар) сондай-ақ журналдың баспагеріне өзінің дербес деректерін мерзім бойынша шектеусіз (тегі, аты, әкесінің аты, білімі туралы мәліметтер, жұмыс орны және атқаратын лауазымы туралы мәліметтер) сақтау және өңдеу құқығын береді. Дербес деректер оларды әртүрлі деректер базаларында және ақпараттық жүйелерде сақтау және өңдеу, оларды аналитикалық және статистикалық есептіліктерге қосу, ғылым, әдебиет және өнер туындылары объектілерінің дербес деректермен негізделген өзара байланыстарын жасау және т.б. үшін ұсынылады.

Автор(лар) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес ғылыми мақалада зияткерлік меншік объектілерін, авторлық құқық объектілерін заңсыз пайдаланғаны үшін толық көлемде жауап береді.

Автор(лар) журналдың баспагерінің плагиат үшін қолжазбаны тексеруіне және басылым этикасын бұзудың басқа белгілеріне келісімін береді.

Автор(лар) редакциялық алқаға қолжазбаның негізгі ережелерін өзгертпейтін ғылыми және әдеби редакциялауды дербес жүзеге асыруға, қолжазбаға рецензия жүргізуге және қажетті түзетулер мен өзгерістер енгізуді ұсынуға рұқсат береді, бұл ретте қолжазбаны жариялау автор (авторлар) қажетті түзетулер мен өзгерістер енгізгеннен кейін ғана жүргізіледі.

Автор (лар) редакциялық алқаның, егер оның ресімделуі мен мазмұны журналдың қойылатын талаптарына жауап бермеген жағдайда не Нормативтік-құқықтық актілерде және/немесе өзге де ресми мемлекеттік құжаттарда белгіленген онда қамтылған ақпаратты жариялауға тыйым салу шарттарында не қолжазбада болуына байланысты қолжазбаны жариялаудан бас тарту құқығын таниды ғылыми және/немесе жариялау этикасы қағидаттарын бұзу.

Автор (лар) басқа ғалымдармен немесе журналдың редакциялық алқасының мүшелерімен мүдделер қақтығысы бар/жоқ деп мәлімдейді. (Мүдделер қақтығысы болған жағдайда, автордың қолжазбасын объективті бағалауға қандай себептер мүмкіндік бермейтінін, автордың пікірінше, қолжазбаны объективті бағалай алмайтын ғалымдардың аты-жөнін көрсету керек).

Автор (лар) журнал туралы жалпы ақпаратты, мақалаларды қарау рәсімін, авторларға арналған нұсқаулықты, жарияланым этикасын қамтитын журналдың редакциялық саясатымен танысу туралы мәлімдейді.

  1. рецензенттер үшін:

Журналда жарияланған мақалалардың сапасын қамтамасыз ету мақсатында  жасырын рецензиялау процедурасы қолданылады (рецензент қолжазба авторларын білмейді, қолжазба авторлары рецензенттерді білмейді). Қолжазбалар бағалау үшін екі шолушыға жіберіледі.

Құқықтар:

-  рецензиялауға арналған қолжазбаның аннотациясын сұрау;

- аннотациямен танысқаннан кейін де, қолжазбаның толық иесіздендірілген мәтінімен танысқаннан кейін де мақалаға сараптамалық бағалау жүргізуден бас тарту;

- егер ол материал тақырыбы бойынша маман болмаса, редакцияға хабарлай отырып, қолжазбаны шолудан бас тарту.

Міндеттері:

- алынған қолжазбаны құпия құжат ретінде қарастыру;

- алынған материалға объективті және дәлелді баға беру;

- рецензиялау барысында алынған және ықтимал артықшылықтарға байланысты ақпаратты немесе идеяларды құпия ұстау;

- мүдделер қақтығысы болған кезде қолжазбаларды қарауға қатыспау;

- өз жарияланымдарында жіберілген қолжазбада қамтылған материалдарды пайдаланбау.

  1. бас редактор үшін:

Құқықтар:

-   редакцияның жұмысын жетілдіруге бағытталған ұсыныстар енгізу.

- кәсіпорын директорының және редакциялық-баспа қызметі бөлімінің меңгерушісінің оның қызметіне қатысты шешімдерінің жобаларымен танысу;

- редакцияның күнделікті қызметін қамтамасыз ету мақсатында-оның құзыретіне жататын барлық мәселелер бойынша шешімдер қабылдау;

- редакцияны ұйымдастыруға қатысты мәселелерді қарау кезінде алқалы басқару органдарының жұмысына қатысу.

Міндеттері:

- басылымды дамыту тұжырымдамасын әзірлеу;

- редакцияның барлық қызметкерлерінің жұмысын басқару;

- басылым авторлары дайындаған мақалаларды редакциялау;

- қолжазбаларды редакциялауға және рецензиялауға бағыттау;

- материалдарды басып шығаруға дайындау;

- редакцияның жұмысы туралы есептер жазу.

Редакциялық алқа мүшелері:

  • журналдың редакциялық алқасының отырыстарына қатысу, мақала бойынша рецензенттердің шешімдерімен келісу/келіспеу бойынша өз шешімін айту, журнал нөмірлерінің мазмұнын айқындау бойынша шешімдер қабылдау;
  • қолжазбалардың мазмұнын автордың/авторлық ұжымның жынысына, ұлтына, дініне және басқа да жеке қасиеттеріне қарамастан бағалау;
  • басылымға жіберілген материалдарды редакторлардың, рецензенттердің және қолжазбамен жұмыс істеуге тартылған басқа да қызметкерлердің өз жұмысында пайдаланбау;
  • мүдделер қақтығысы болған кезде жариялауға берілген материалдарды қараудан бас тарту, сондай-ақ автордан мүдделер қақтығысының болуы туралы ақпарат беруді талап ету.

Жарияланған мақалаларда өрескел қателер (формулалардағы қателер, техникалық себептер бойынша көрсеткіштер) анықталған жағдайда түзетулер туралы ақпарат келесі нөмірлерде орналастырылуы мүмкін.

Редакциялық саясаты