Бұл мақалада халқымыздың тарихи жазу-сызу жүйесіне қатысты яғни қазақ әліпбиіндегі өзгерістер мен ерекшеліктер туралы баяндалмақ. Қазақтар үшін әліппе оқиғасы 1910 жылы басталған болып көрінсе де орыс миссионерлері 1700-жылдарда әліппені өзгертіп бір қоғамның мәдениетімен ойнап оны түбегейлі өзгертудің ғылыми әдістемесін дамытты. Ең алғашқы тәжірибе якут және чуваштарға жасалып, сәтті болған. Бірақ қыпшақтардан татарларға жасалған тәжірибеде үлкен бір қарсылыққа тап болып, бірақ татарларға тәжірибе жасау жалғасқан уақытта қыпшақтардың басқа жасақтарының бірі Ильминскийдің назарын аударды. Олар қазақтар болатын. 1850 жылы Ы.Алтынсаринмен танысқан Ильминский - көбі әлі де әдетке айналған көшпелі өмір сүретін және көбі білім алмаған қазақтардың әліппе мен дінді өзгертуіне қарсы шығатынын ойламаған еді. Қазақ зиялылардың саны аз болса да орыстардың ниетін түсініп көтеріліс бастады. Қазақ ағартушыларынан белгілі ғалым Ахмет Байтұрсынұлы аз ғана уақыт ішінде ислам бірегейлігі және мәдениетінің символы ретінде саналатын араб әліпбиінің үйренілуін жеңілдететін әрі оның емлесіне байланысты өте үлкен жұмыстар жасады. Бірақ, қалалық өмір салты толық дамымаған және толыққанды қалалық өмір сүріп жатқан білім алуға ыңғайлы емес қоғамда бұл жасалған жұмыстарды жүзеге асыру қиын еді. Бұл қиындықтардан бөлек, тарихи жағдайларға байланысты бірінші дүниежүзілік соғысы кезіндегі ауыр жағдай Ресейдің режимін де өзгеріске ұшыратқан болатын. Оқу-білім жүйесіне толық әсерін берген саяси жүйеде нық орнықпаған еді. Жаңа режим өзіне келгеннен кейін патшалық Ресейдің жүзеге асыра бастаған түрік мұсылман қауымын кириллицаға көшіру жоспарын жүзеге асыруға көшті. Қолдаушылардың көмегімен барлық түрік халықтарының латын әліппесіне өтуі үшін Азербайжан мемлекетінің астанасы Бакуде Түркологиялық құрылтай жиналысында криллицаға өтудің басты қадамы болған латын әліппесіне өту жобасын бекітті. Әліппиді өзгерту өте қарапайым болып көрінгенмен негізінде бұл жағдай большевик басшылығымен Түрік халықтарын кириллицаға көшірудің бастапқы сатысы еді. 1928 жылдың 3-ші қарашасында Түркияның латын әліппесіне өтуі - латын әліппесін қабылдауды жеңілдетті деуге болады. Бірақ 1930 жылдың соңына қарай латын әліппесіне жасалған өзгертулер кириллицаға өтудің белгісі еді және де солай болды. Ал, 1940 жылы орыс жазуы кириллицаны қабылдаған Қазақстан бірнеше рет жасалған өзгертулермен бұл алфавитті бүгінге дейін қолданып келеді. Тәуелсіздікті алғаннан кейін де латын әліппесіне өту мәселесі күн тәртібінен түспеді. Жалпы білім беруде үш түрлі тілді қолданатын Қазақстан 42 кирилл әрпінен тұрады және олардың белгілі бір бөлігі бірден көп дыбыстан жасалған. Бірден көп дыбысты білдіретін әріптердің болуы былай тұрсын, әліппеде қазақша емес әріптердің белгісі бар және олардың көбі орыс дыбыстарының орнын толтырған әріптер. Осылардың салдарынан қазақ әліппесін үйрену педагогикалық қиындықтар тудыруда. Бұл жағдай Қазақстанның болашағы үшін үлкен бір үрей. Осыған байланысты тілде жазу-сызудың, әліпбидің өзгеруі өте маңызды жағдай болып саналады. 

Мақалада Ортағасырлық Сарайшық қаласы аумағындағы №3 қазба орнына 2021 жылы жүргізілген археологиялық зерттеу жұмыстары қарастырылады.
«Сарайшық» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығы 2021 жылы ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің 2021-2023 жылдарға арналған бағдарламалы-нысаналы бағдарламасына ұсынған «Қазақстанның батыс өңіріндегі алтынордалық қалалар, көне керуен жолдары және керуен-сарайлар: пәнаралық зерттеулер (ХІІІ-ХV ғғ.)» (жетекшісі т.ғ.д., профессор У.Т. Ахметова) жобасын ұтты. Жобаның күнтізбелік жоспарына сәйкес Сарайшық музей-қорығының археологтары жүргізіп жатқан зерттеу жұмыстарының нәтижесінің ерекшелігі №3 қазбадан күміс дирхемдер көмбесі табылды. Бұл олжа нәтижесі ортағасырлық Сарайшықтың ақша қатынасы, Ұлы Жібек керуен жолы бойындағы қаржы айналымы туралы мол деректер береді.
Қазба жұмысына тоқталсақ, ортағасырлық Сарайшық қаласы ғимараттарының алдын-ала ойластырылған жоспармен, түзу көшелі, қаз-қатармен салынғанын байқатады. Бұл Ұлы Жібек жолы бойындағы қала құрылыстары стихиялы түрде емес, астаналық қалалар секілді жоспарлы түрде өскенін көрсетіп отыр.
Мақала ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің 2021-2023 жылдарға арналған бағдарламалы-нысаналы қаржыландыруы аясында «BR10164208 Қазақстанның батыс өңіріндегі алтынордалық қалалар, көне керуен жолдары және керуен-сарайлар: пәнаралық зерттеулер (ХІІІ-ХV ғғ.)» жобасын іске асыру мақсатында дайындалды.
Бұл мақала Сарайшықты зерттеушілер және қала тарихына қызығушылық танытушы көпшілік оқырмандар үшін пайдалы мәлімет болып табылады.

Аңдатпа. Франция бүгінде халықаралық сахнадағы беделді мемлекеттердің бірі болып табылады. XVIII-ХХ ғасырлардағы еуропалық және әлемдік саясаттың «грандтарының» шеңберіне жатады. Франция өзгеріп жатқан әлемде әлемдік жауапкершілікпен билік дәрежесін сақтауға тырысады.
Францияның партиялық-саяси жүйенің тарихи даму тәжірибесі көптеген елдер үшін тәжірибе бола алады. Қоғамның партиялық-саяси жүйесінің қалыптасуы мен даму проблемалары қазіргі ғылымдағы өзекті мәселелердің бірі болып табылады. Іс жүзінде бірде-бір гуманитарлық және әлеуметтік пән саяси қоғамның ажырамас бөлігі болып табылатын осы күрделі процесті зерттеусіз қалдырмайды. Бұл тұрғыда Франция тарихы, саяси – партиялық жүйесі, саяси үрдістер және Еуропалық интеграция үрдістерінің елдің партиялық-саяси жүйеге әсері маңызды. Мақалада еуропалық интеграция жағдайындағы Францияның партиялық-саяси жүйесінің, Франциядағы партиялық-саяси жүйенің трансформациясы және франциялық моделі мәселелерінің тарихнамасы зерттелген.

Жалпыға бірдей жалпы білім беретін мектепте білім беруді реформалау жағдайында оқу үрдісінің сапасы мен тиімділігін арттыру үшін жаңа педагогикалық технологиялардың қажеттілігін мойындау бағытында педагогикалық қоғамдастықтың шешуші бұрылысы орын алды. Оқытуды ұйымдастырудың ұжымдық түрін іс жүзінде дамытуға арналған әдістемелік ұсыныстар мен дидактикалық материалдарды алу мақсатында Красноярск қаласындағы және Краснояр өлкесіндегі, сондай-ақ Ресей Федерациясының басқа аймақтарындағы мектеп мұғалімдері педагогикалық кадрлардың біліктілігін арттыру жүйесінің қызметкерлерінен көмек сұрап жүгінеді. Бұл ретте бастауыш сынып мұғалімдері мен математика мұғалімдері мұндай сұранысты жиі қояды. Бұл олардың көпшілігінің өз сабақтарында оқушылардың жаттығуларын ұйымдастырудың ұжымдық формасы деп аталатын жұптық ауысымдық құрамдағы жұмысын енгізе бастағандығына байланысты.
Ұжымдық сабақтарды (оқушылардың қосалқы командалармен жұмыс жасауы) өз сабақтарында ұйымдастыру үшін мұғалімдерге дидактикалық материал - карточкалар шығаруға көп уақыт пен күш жұмсауға тура келеді. Оқытушыларға көмектесу үшін Красноярск біліктілікті арттыру институтының қызметкерлері математика мен басқа да оқу пәндері бойынша карталардың барлық түрлерін дайындауға кірісті

Қазіргі отбасылар сапалы жаңа және қайшылықты әлеуметтік жағдайда дамуда. Бір жағынан, қоғамның отбасы проблемалары мен қажеттіліктеріне бет бұруы байқалады, бала тәрбиесіндегі оның маңыздылығын нығайту және арттыру үшін кешенді мақсатты бағдарламалар жасалып, жүзеге асырылады. Екінші жағынан, отбасылық проблемалардың шиеленісуіне әкелетін процестер байқалады. Бұл, ең алдымен, көптеген отбасылардың өмір сүру деңгейінің төмендеуі, балалардың психикасына теріс әсер ететін ажырасулар санының өсуі, толық емес және бір балалы отбасылар санының көбеюі. Демек, қазіргі қиын жағдайда отбасына мектеп тарапынан жүйелі және білікті көмек қажет. Мұғалімдер мен ата-аналардың өзара әрекеттесу үрдісінде ғана оқушының жеке басын дамыту мәселесін сәтті шешуге болады. Қазіргі мектептің міндеті – отбасында адамға деген қызығушылықты сақтау және дамыту. Тәрбиешілер ата-аналарға баланың табиғи келбетін көруге көмектесуі керек. Оның дамуын байқауға үйрету. Ағымдағы өзгерістердің заңдылықтарын түсіну. Осы негізде ғана отбасы мен мектептің оқу мен тәрбие процесінде тиімді өзара әрекеттесуі мүмкін.
Бұл мақалада зерттеулерге талдау жасалынып, оқушыларды тәрбиелеу бойынша отбасы мен мектептің бірлескен  жұмысының негізгі мәселелері, проблемалары айқындалды, осы өзара байланыстың мақсаттары, міндеттері, мүмкіндіктері, бағыттары, педагогикалық шарттары, мазмұны мен нысандары анықталды.

Жаһандану үдерісі қазіргі уақытта барлық салаларға енген тоқтаусыз құбылыс. Соның бір айқын таралған саласы білім саласы екені сөзсіз. Мақала Қазақстанның білім беру жүйесіне жаһандану үдерісінің әкелген әсерін, өткені мен бүгінгісіне назар аудара отырып, талқылайды.
Адами капиталды қалыптастыру Қазақстан үшін өзекті мәселелердің қатарынан екендігі ел үшін маңызды бірқатар құжаттамаларда аталған болатын. Адами капиталды жетілдіруде білім жүйесінде жасалған қадамдар талқыланып, осы турасында Назарбаев зияткерлік мектептері мысал ретінде алынады. Өз уақытында осы мектептер желісі негізінде орта білім жүйесіне жаңа концептілер таныстырылған болатын. Білім беру саласы заман талабына сай сын тұрғысынан ойлау, АКТ сауаттылығы, тілдерді жетік меңгеру, коммуникациялық және коллаборативті (бірлесе жұмыс жасау) жұмыс жасау және тағы да басқа дағдылардың жетілуіне баса назар аударады. Шетелдік авторлар мұндай жаңа концептілердің көптеген елдердің өз білім беру жүйелеріне енгізулерін және мұндай құбылыстың аса жиілікпен кездесетініне күдікпен қарайтынын байқауға болады.
Басқа мемлекеттерден алынған «үздік тәжірибелердің» отандық білім беру жүйесінде орын табуы және осы тақырыпқа қатысты зерттеушілердің сыни пікірлері нақты алынған мысалдар негізінде талданады. Мақала тақырыпқа байланысты жазылған зерттеулерге назар аудара отырып, Қазақстанның білім жүйесіне келген өзгерістердің оң немесе бұрыс әсер бергендігіне талдау жасайды.

Инновациялық жүйелердің жұмысында инфрақұрылымдық байланыстар маңызды рөл атқарады. Олар көмекші буын ретінде белгілі бір инновациялық жүйенің өзара әрекеттесуі мен қалыпты жұмысын қамтамасыз етеді, инновациялық идеяларды түпкілікті тұтынушыға түрлендіруді және жылжытуды қамтамасыз етеді.
Ғылыми сыйымды өндірістер үшін инновациялық қызмет объектісі ретінде инновацияларды жүзеге асыру әлі де едәуір дәрежеде жан-жақты қолдау мен кешенді қамтамасыз етуді талап етеді, бұл инновациялық инфрақұрылым құру кезінде мүмкін болады. Инновациялар жеке сектордың дамуына ықпал етуі мүмкін, бұл Қазақстанның неғұрлым әртараптандырылған және бәсекеге қабілетті экономикасын құру үшін маңызды. Сондықтан әлемдік экономиканың жаһандануы жағдайында бәсекеге қабілетті инновациялық экономиканы құру және дамыту Қазақстан үшін басым міндеттердің бірі болып табылады.
Жоғарыда айтылғандардың барлығы Қазақстанның инновациялық жүйесінің инфрақұрылымын одан әрі дамыту жөнінде ұсынымдар әзірлеу үшін ғылыми сыйымды экономика жағдайында инновациялық жүйелерді дамытудың негізгі трендтерімен байланысты мәселелердің кең ауқымын зерттеуді қажет етеді. Республикада инновациялық жүйенің тиімді инфрақұрылымын құру үшін оның барлық элементтерін жиынтығында және жекелей терең зерделеу, сондай-ақ олардың жүйе ретіндегі өзара іс-қимылы қажет. ҚР инновациялық жүйесінің инфрақұрылымдық буындарының қалыптасу және жұмыс істеу үдерістерін объективті зерттеу ғылыми сыйымды экономиканы қалыптастыру мақсатында елдің инновациялық қызметінің тиімділігін арттырудағы негізгі бағыттарды дұрыс негіздеуге мүмкіндік береді.

Зерттеу мақсаты - цифрландыру кезеңінде экономикалық жүйедегі бухгалтерлік есеп функциясының өзгеруін ашу. Есеп қызметінің сапасын арттырудың неғұрлым өзекті бағыттарын анықтау және қазіргі заманғы бухгалтерлік есеп саласында мамандарды даярлаудың құзыреттілік моделін әзірлеу.
Сыртқы пайдаланушыларды, кәсіпорынның басшыларын ақпараттармен қамтамасыз ету - бухгалтерлік есептегі көрсеткіштердің жүйесін қалыптастырып, бұл үрдісті дұрыс ұйымдастырудың басты мақсаты. Басқару жүйесінің элементіне ақпараттармен қамтамасыз ету жатады. Ұйымды тиімді басқару үшін ақпараттар жүйесін жинақтау қажет болады. Ол арқылы түсінбеушіліктің, қарама-қайшылықтарды дұрыс әрі жылдам шешуге болатыны белгілі.
Интернет бухгалтерия – ЖК және ЖШС үшін шот, актілер, жүкқұжаттар ұсынуға және еңбекақы есептеу мен бақылаушы органдарға есептер жібеуге мүмкіндік беретін автоматтандырылған онлайн сервис.
Әрқашан ұйымда бухгалтер қызметін пайдаланбау қажеттілігі жоқ. Бұл ретте, осы штаттық қызметкерсіз істерді жүргізу кәсіпорын үшін қиын.
Бірақ бұдан шығатын жол бар, өйткені интернет-бухгалтерияны пайдалануға болады. Интернет-бухгалтерия тұтынушылар алдында жаңа мүмкіндіктер ашады, өйткені бұл тек бастапқы бухгалтерлік құжаттаманы автоматты режимде жүргізу ғана емес, сонымен қатар аутсорсинг бойынша мамандарға есептілікті жіберу мүмкіндігі. Онлайн-бухгалтер әрқашан жаңартылып отыратын арнайы бағдарлама арқылы бухгалтерлік сипаттағы операциялардың көпшілігі жүргізе алатын көмекші болады.

Қазіргі кезеңде адам қызметінің барлық салаларында ақпарат пен коммуникацияның маңызы үнемі өсіп келе жатқаны белгілі, бұл әлеуметтік – экономикалық сипаттағы өзгерістерге, технология мен технология саласындағы жаңа жетістіктердің пайда болуына және ғылыми зерттеулердің нәтижелеріне байланысты. Мақала коммуникацияның маңыздылығын және байланыс процестерінің ұйым қызметіне әсерін зерттеуге арналған. Коммуникация ұйым өмірінде маңызды орын алады және жеке адамдар мен топтарға үлкен әсер етеді. Коммуникация - ақпаратты бір адамнан екінші адамға беру, адамның идеяларды, ойларды, сезімдер мен құндылықтарды басқа адамдарға жеткізуінің бір тәсілі. Бүгінгі таңда коммуникациялар басқарушылық қызметтің барлық негізгі түрлерінде маңызды рөл атқарады. Басқару әрекеттерін жүзеге асыру кезінде байланыс ұйымның басқару жүйесіндегі байланыстырушы процесс болып табылады. Байланыс тек нарықтағы кәсіпорын үшін ғана емес, сонымен бірге осы кәсіпорында жұмыс істейтін адамдардың болашағы үшін, бүкіл елдің жаһандық деңгейде әл-ауқаты үшін маңызды. Қазіргі заманғы ұйымдардың жұмыс істеуі мен дамуындағы коммуникативті өзара әрекеттестіктің рөлі ұйымдағы оңтайлы қолайлы байланыс процестерін жүргізу үшін ұйым ішінде де, ұйым мен оның ортасы арасындағы байланысты басқару мәселесін бірінші орынға қояды. Іс жүзінде тиімді коммуникациялар ұйым алдында тұрған мақсаттарға табысты қол жеткізудің негізгі қажетті шарты болып табылады.

Мақалада Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің еңбек заңнамасы саласындағы нормативтік құқықтық актілер қарастырылады. Зерттеудің мақсаты-Еуразиялық экономикалық одаққа мүше елдердің ұлттық заңнамасын салыстырмалы талдау негізінде Еңбек кодексін айқындауды тұжырымдау, еңбек кодекстерінің белгіленген мемлекеттердің еңбек заңнамасы жүйесіндегі орнын айқындау, сондай - ақ Еуразиялық экономикалық одаққа мүше елдердің еңбек саласындағы жекелеген норманың нормативтік құқықтық актілерін жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірлеу. Зерттелген әдістер Еуразиялық экономикалық одаққа мүше елдердің еңбек заңнамасын салыстырмалы-құқықтық әдіс және талдау негізінде жүргізілді. Автор еңбек қатынастарын реттеу тұрғысынан Қазақстан Республикасы, Ресей Федерациясы, Беларусь Республикасы, Қырғыз Республикасы және Армения Республикасы Еңбек заңнамасының қолданыстағы нормаларын салыстыру нәтижелерін ұсынады және осы бес елдің төртеуінде "кодекс" терминінің заңды анықтамаларын жинақтайды. Нәтижесінде Еңбек кодексінің анықтамасы қалыптастырылды, Еңбек Кодексі мен жоғарыда аталған одаққа мүше елдерде қабылданған басқа да нормативтік құқықтық актілердің арақатынасы проблемалары анықталды. Еңбек кодексінің басымдығы туралы коллизиялық норманың жоқтығы және басқа заңдардан қандай нормативтік құқықтық актінің басымдығы болуы керек деген қорытынды жасалады.

Берілген мақалада Қазақстан Республикасының және шет елдердің қолданыстағы заңнамасын, ғылыми әдебиеттерді зерттеу және талдау негізінде Қазақстан мен шет елдердегі мемлекетішілік және халықаралық құқықтың арақатынасын конституциялық-құқықтық реттеудің өзекті мәселелері қарастырылады. Ұлттық және халықаралық құқықтың арақатынасын бекітетін конституцияларды зерттеуге ерекше көңіл бөлінеді, ішкі және халықаралық құқықтың арақатынасын бекітудегі негізгі заңдардың әртүрлі тәсілдеріне талдау жасалады. Авторлар халықаралық және конституциялық құқық нормаларының өзара іс-қимылына байланысты теориялық және практикалық мәселелерді жария етеді. Салыстырмалы-құқықтық талдау арқылы ішкі және халықаралық құқықтың әртүрлі шет елдердің конституцияларында арақатынасын бекіту ерекшеліктері ашылады. Қазақстан Республикасының Конституциясы, тұтастай алғанда, құқықтың жалпы жаһандануы мен интернационализациясына негізделген конституциялық құқық дамуының әлемдік үрдістеріне сәйкес келетіні анықталды. Мемлекетішілік және халықаралық құқықтың арақатынасын конституциялық-құқықтық реттеуді жетілдірудің негізгі бағыттары ретінде халықаралық құқықтың жалпыға бірдей танылған қағидалары мен нормаларының ұғымы мен мазмұнына қатысты теориялық және практикалық мәселелерді одан әрі ғылыми әзірлеу қажеттілігі туралы; конституциялық-құқықтық заңнамаға адам құқықтары туралы халықаралық құқықтың жалпыға бірдей танылған қағидалары мен нормалары туралы ережені енгізу туралы ұсыныстар тұжырымдалды.

Осы жұмыста құқық қорғау әділет институтының қалыптасуы мен дамуына талдау жасалды, Қазақстанның мемлекеттік өмірінде болып жатқан, адам құқықтарын қорғауға бағытталған әкімшілік реформалардың негізгі бағыттары көрсетілді. Автор құқық қорғау әділетсіздігін Қазақстан Республикасындағы адам құқықтарын қорғау жүйесіндегі элементтердің бірі ретінде қарастырады. Құқықтарды қорғау жүйесін құрудың алғышарттарын зерттей отырып, автор заңның үстемдігін қамтамасыз етуге, мемлекеттік басқару саласында сот бақылауын жүзеге асыруға, мемлекеттік органдар мен азаматтар арасындағы қатынастардың тепе-теңдігін орнатуға бағытталған сот билігіне ерекше назар аударады. Құқықтық реттеу мен заңнамалық өзгерістердің аталған проблемалары институционалдық сипатта болады және адам құқықтарының халықаралық стандарттарын заңнамаға және қылмыстық-атқару практикасына имплементациялау ғана емес, сондай-ақ сотталғандардың құқықтық жағдайындағы оң өзгерістерге байланысты болады. Сот өкілінің, тергеушінің, анықтаушының, прокурордың объективтілігі оның өз міндеттерін тиісінше атқаруының міндетті шарты болып табылады. Бұл шешімнің мазмұнында ғана емес, сонымен бірге оны қабылдаумен бірге жүретін барлық процедуралық әрекеттерде де көрінеді. Егер осы негізгі қағидат бұзылса, қылмыстық процесте адам құқықтарының нақты қорғалуын елестету мүмкін емес. Мақалада адам құқықтарын қорғаудың әлемдік жүйесіндегі Қазақстан сипатталған.