Чингизидтер - Шыңғыс ханның ұрпақтары. Моңғолдардан басқа, қазақтар да өздерін Шыңғысхан деп санайды, бірақ туыстық жағынан емес, олар Шыңғыс хан империясының құрамына кіргендіктен. Соған қарамастан, Ресейдің Қиыр Шығыстағы саха халқы өздерін Ұлы Моңғол билеушісінің ұрпақтары деп санайды. Мақалада әңгіменің қалай пайда болғаны туралы кейбір этнографиялық және археологиялық фактілермен расталған тарихи мифтерді зерттеледі. Сондай-ақ мифтің театрда, кинода және тіпті жарнамада қалай қолданылатынына шолу жасалады. Этнографиялық тұрғыдан алғанда, Саха халқы аймақтың басқа байырғы халықтарынан ерекшеленеді және оның табиғатпен өзара әрекеттесуі басқаша жүреді, бұл басқа ұлттық әңгіме құруға әкелді. Сондай-ақ ресейлік отарлау жағдайында болу тарихы осындай идеялардың қалыптасуына қалай ықпал еткені түсіндіріледі. Мақаланың соңында мифтің посткеңестік кезеңде Саханың республиканың басқа байырғы халықтарынан артықшылығын көрсету үшін қалай қолданылатынын және оның қазіргі саха ұлтшылдарының идеологиясы мен қызметінде қалай көрінетіні көрсетіледі.

Осы мақалада автор сұлтан Саржан мен хан Кенесары Қасымұлдарының (1824-1847) басшылығымен болған қазақ халқының ұлт-азаттық қозғалысы кезіндегі дала соғысының проблемалары қарастырылады. Автор «дала соғысы» терминін, оның семантикалық мағынасы мен ерекшеліктерін зерттеуге тырысты. Сондай-ақ, XIX ғасырдың бірінші жартысындағы қазақ халқының әскери өнерін талдай отырып, дала соғысының айырмашылықтары, әскери өнердің ерекшеліктері зерттелді. Орта жүз аумағы қазақ халқының өз тәуелсіздігін қалпына келтіру үшін патша әскерлеріне қарсылық білдіріп, ашық түрде қарсы шыққан қимылдарының негізгі театрына айналды. Дала соғысы тәжірибесі арқылы Абылай ханның есімдері аңызға айналған немерелерінің наразылық қозғалысы кезінде орын алған басты оқиғаларды негізінен Орта жүз аумағында байқауға болады. Бұл ормандар, таулар түрінде табиғи баспаналардың болмауымен сипатталатын дала аумақтары. Сондай-ақ, бұл кезең тек табиғи-географиялық факторлардың ғана емес, сонымен қатар өндірістік кәсіпорындар, өндірістік объектілер сияқты әлеуметтік-экономикалық факторлардың болуымен сипатталады. Осы тақырыпты зерттеу арқылы қазақтардың әскери тактикасы мен қару-жарағының кейбір ерекшеліктерін де қарастыруға болады. Қазақ халқының барлық ұлт-азаттық күресі: көтерілістері мен қозғалыстары  әскери қарудың күшімен басылғаны белгілі.  

Мақала барысында Қазақстандағы корейлердің этникалық бірегейлігінің қалыптасу үдерісіне бұқаралық ақпарат құралдарының әсері талданады. Негізгі теориялық ұстаным этникалық бірегейлік ұғымын талдау және Қазақстандағы корейлердің этникалық бірегейлігі мәселесі таңдалды. Мақалада этникалық бірегейлік кез-келген этностың сақталып қалуындағы маңызды фактор ретінде айқындалды. Этникалық бірегейлік – белгілі бір ұлттың ғасырлар бойында қалыптасқан тілі мен дәстүрінің, сонымен қатар әдетғұрыптары мен дүниетанымының негізгі көрсеткіштері болып табылады. Этникалық бірегейліктің қалыптасуына әсер ететін сыртқы факторлар өте көп. Солардың бірі бұқаралық ақпарат құралдары. Мақала барысында бұқаралық ақпарат құралдарының жұмыс бағытына қарай этникалық журналистика ұғымының болатындығы ажыратылды. Демек этникалық журналистика нақты бір ұлттың тілінде жұмыс жасауға бейімделеді және сол ұлттың дүниетанымы мен тілінің, тарихы мен дәстүрінің ерекшеліктерін насихаттауға бағытталады. Қазақстандағы корейлердің ұлттық ерекшеліктерін насихаттау көп бағытта жүзеге асып отыр. Негізгі басымдылық мерзімді басылымдарға берілуде. Ел егемендігінің алғашқы жылдарынан бастап корей тілінде телебағдарламалар жарық көре бастады. Қазіргі таңда телебағдарламаларға қарағанда газеттер мен журналдарды белсенді шығару ісі қолға алынған. Мерзімді басылымдар заман талаптарына сай электронды нұсқада да жарияланады. Этникалық бірегейлікті қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының мүкіндіктерін пайдалану өз нәтижесін де беруде.

Мақалада XX ғасырдың 20-шы жылдарында Батыс Қазақстан өлкесінде әділдік үшін күрескен халық арасынан шыққан ерлердің іс-әрекеті және кеңес өкіметінің оларға қарсы аяусыз қуғын-сүргінді ұйымдастыруының тарихы архив деректеріне сүйене отырып шынайы тұрғыда қарастырылады. Өткен ғасырымыздың 20 жылдарында сол кездегі биліктің зорлықшыл саясатын мойындамай, қолдарына қару алып әділдік үшін күреске шыққандарды кеңес өкіметі «банды», «бандалық топтар» деп атап соңдарына түсіп, қуғын-сүргін ұйымдастырып, аяусыз жазалаумен, олардың көзін жоюмен айналысты. Халықтың ішінен шыққан мұндай жекелеген ерлер Қазақстанның барлық өңірінде кездесетін еді. Олардың мұндай әрекетке баруына биліктің өздері кінәлі болатын. Олар шындығында биліктің халыққа жасап отырған зорлықзомбылығына, қысымшылығына қарсы тұрудың басқа жолын таппағандар еді. Қазақстанның барлық өңірінде жеңіске жетіп, толық орныққан Кеңестік билікке ашық қарсы шығу ол кезде оңай шаруа емес еді. Соған қарамастан олар өздерінің бас бостандықтары үшін қолдарына қару алып күреске шыққан еді. Боқай Сәбитов, Ерғали Аязбаев, Аманғали Кенжахметов, Құныскерей Қожахметов және басқалары халық аузында әділдік үшін басын өлімге тіккен күрескерлер деп есептеледі.  

1920 жылдардағы кеңестік билік құрылымдарының Бөкей губерниясы (1925 жылдан Бөкей уезі) мен Орал губерниясы аумағындағы «бандылармен» күресіне қатысты Батыс Қазақстан облыстық мемлекеттік архивінен табылған тарихи құжаттарға алғаш рет талдау жасалды. Жұмыстың алдына қойған негізгі мақсаты Батыс Қазақстан аумағындағы 1920 жылдардағы кеңес өкіметіне қарсы азаттық үшін күрескен халықтың ішінен шыққан ерлердің қиын өмір жолдары мен тағдырларын зерттей отырып, олардың әрекеттеріне қазіргі күн  тұрғысынан тарихи баға беру болып табылады.  

Ғылыми-ізденіс жұмысының нәтижесінде Кеңестердің Бөкей губерниялық/уездік атқару комитетінің, Кеңестердің Орал губерниялық атқару комитетіне қарасты қылмыстық іздестіру бөлімінің, Біріккен мемлекеттік саяси басқарманың (ОГПУ) және басқа да құзырлы құрылымдардың 1920 жылдардағы Қазақстанның батыс өңірдегі «бандылармен» күресудегі қолданған шаралары жөніндегі архив құжаттары алғаш рет ғылыми айналымға енгізіліп отыр. 

Әлемдік археология тарихнамасында сармат мәдениетін зерделеу жаңа әрі тың деректермен толығып, оған қатысты деректемелік қор ұлғайып келеді. Мұның өзі бұрын ғалымдар тарапынан алуан түрлі мәселелерге қатысты айтылған ой-пікірлермен жаңаша дереккөздерінің қаншалықты қабысатындығын қарастырудың маңызын арттырып отыр. Осы тұрғыдан келгенде археология ғылымымен айналысатын ғалымдардың еңбектерін бір ізге түсіре отырып жүйелеу мен жалпылау, олардың ойлары мен тұжырымдамаларын зерделеу, тарихи-сараптамалық талдау жасау бүгінгі күні өзекті мәселелер қатарына еніп отыр. Осыған орай мақала авторлары тарапынан сармат мәдениетін зерттеу ісіне қомақты үлес қосқан тарих ғылымдарының докторы, белгілі тарихшы, тарихи антропология мен ұжымдық жадыны зерттеуші А.М.Хазанов ғылыми мұрасына кеңінен назар аударылды. Айта кету керек, ғалымның зерттеу аймағына Орта Азия мен Қазақстан, Шығыс Еуропа және Иран аумағы, т.б. іргелес өңірлер кіреді. Оны әсіресе осы аймақтарда орналасқан ерте темір дәуірі ескерткіштері қатты қызықтырды. Мақала авторлары ғалымның осы мәдени-тарихи аймақтарда орын алған тарихи үдерістерге қатысты пайымдамаларын талдап, сармат мәдениетіне қатысты негізгі теориялық мәселелерді шешудегі ойлары мен тұжырымдамаларын талқыға салды да, нәтижесінде сарматтардың әскери өнері мен діни-ғұрыптық танымдарын жан-жақты деректермен қарастыру керектігін ұсынды. Мақаланың негізгі мақсаты А.М.Хазановтың сармат мәдениеті бойынша жарыққа шыққан зерттеу жұмыстарын жүйелеу болғандықтан, дәстүрлі тарихнамада пайдаланылатын бастыбасты әдістер жиынтығы, сондай-ақ тұлғатану принциптері, салыстырмалы-тарихи әдіс секілді барлық ғылыми тәсілдер кеңінен қолданылды. Алуан түрлі ғылыми әдіснама негізінде сармат мәдениетінің қалыптасып дамуы сол замандағы тарихи және табиғи-климаттық жағдайлармен, миграциялық үдерістермен тікелей байланысты екендігі нақтыланды.  

Мақалада Суэц каналын – ежелгі дүние тарихынан бастау алған идея және ХІХ ғасырдағы жүзеге асырылған ғылыми техникалық прогрестің көрінісі ретінде қарастырамыз. Суэц каналының құрылысы арқылы екі теңізді жалғастыру мүмкіндігі туралы ежелгі Египет өркениеті кезеңіндегі тарихи ескерткіштердің негізінде, практикалық тұрғыда жүзеге асырылған Батыс-Шығыс арасындағы өзара ықпалдастықты, мәдениетті, идеологияны ұштастырған маңызды торап деген тұжырым жасаймыз. Суэц каналының тарихына, оның геосаяси және экономикалық маңызына, Батыс елдерінің канал бойындағы мүдделеріне, Египеттің ұстанымдарына қатысты арналған еңбектердің ауқымы өте кең. Дегенмен Суэц каналының өркениеттік әлеуеті, құрылысының идеологиялық негіздері, мәдени – рухани астарлары тың зерттеулерді қажет ететін бағыт болып табылады. Э. Саидтың ориентализм теориясы және Батыс-Шығыс ықпалдастығы тұжырымы негіздерінде Суэц каналы құрылысының ғылыми-идеологиялық және мәдени-рухани астарлары қарастырылады. Ежелгі Египеттегі фараондық дәуірдегі канал құрылысы туралы идеялық алғышарттарға, Ахеменидтер державасы мен араб халифаттары кезеңіндегі канал құрылысының тарихына, К.А. СенСимонның  ізбасарларының Суэц каналына қатысты идеяларына талдау жүргізіледі. Суэц каналын ежелгі дәуір кезеңінен бастап, өркениеттер арасындағы ынтымақтастықты орнатуға деген талпыныстан туындаған маңызды көлік торабы ретінде қарастырамыз. Тақырыпқа қатысты құжаттар негізінде ХІХ ғасырдағы жүргізілген миграциялық толқындар, көлік торабы арқылы қажылықтың ұйымдастырылуы, канал бойында жаңа қалалардың пайда болуы және елдің этникалық құрамының өзгеруі түріндегі әлеуметтік-мәдени мәселелер айқындалады.

Мақалада Қазақстандық студенттердің Түркиядағы білім беру тәжірибелері мен әлеуметтік интеграциялық процестеріне қатысты түсініктері мен тәжірибелері қарастырылады. Аралас әдістер тәсілін қолдана отырып, деректер бірнеше таңдау және ашық сұрақтарды қамтитын сауалнама арқылы жинақталды,  сандық және сапалық әдістер арқылы талданды. Мақалада студенттердің Түркиядағы тәжірибесіне, олардың алдында кездесетін қиындықтарға және университетке бейімделу бойынша ұсыныстар берілген. Зерттеу Қазақстандық студенттердің Түркиядағы білім беру тәжірибелерін түсіну және олардың қажеттіліктерін анықтау үшін құнды. Мақала мақсаты студенттердің білім беру тәжірибесін жақсарту және олардың әлеуметтік интеграциясын қолдау үшін қабылдануы мүмкін шаралар туралы ақпараттарын арттыру болып табылады. Мақалада зерттеудің нәтижелері студенттердің Түркияда дос табуда қиындықтарға тап болмайтынын және өздерін бөгде сезінбейтіні баяндалады. Алайда білім беру жүйесіне бейімделу процесі ұзақ  және студенттер түрік лексикасын үйренуде және академиялық түрік тілін пайдалануда ең көп қиындықты бастан кешіретіні баяндалады. Сонымен бірге студенттердің құрдастарымен және оқытушылармен тиімді қарым-қатынасқа түсуге және өзіне қолайлы ортаға ұмтылу жағдайларына ерекше назар аудару керектігі айтылады.

Мақалада әртүрлі көзқарастардан коммуникативтік құзыреттіліктің түсінік аппараты беріледі және ағылшын тілін оқытудың белсенді нысандары мен әдістері ерекшеленеді. Ағылшын тілін оқытудың белсенді нысандарының бірі ойындар болып табылады, мақалада тәжірибе келтіріледі, оның барысында дидактикалық ойындар білім алушылардың коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыру үшін практикалық сабақтарда қолданылады. Зерттеудің мақсаты - ағылшын тілі сабақтарында дидактикалық ойындарды қолданудың тиімділігіне көз жеткізу. Зерттеу объектісі ағылшын тілі сабақтарында білім алушыларды коммуникативтік оқытудың білім беру процесі болып табылады. Зерттеудің мәні ағылшын тілі сабақтарында коммуникативтік құзыреттілікті қалыптастыру шарттары болып табылады. Білім алушылардың коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыру және дамыту шарттары ойлау, қарым-қатынас, жеке тұлға болып табылады. Зерттеу әдістері қолданылды - эксперименттік сынып ретінде мамандандырылған мектептің орта деңгейі таңдалды. Эксперимент басында білім алушыларға айқаспалы сауалнама жүргізілді, нәтижелер                 С.Ф. Шатиловтың кестесіне енгізілді. Зерттеу барысында ағылшын тілі сабақтарында фонетикалық, грамматикалық және лексикалық ойындар қолданылды. Зерттеу соңында қорытынды айқаспалы сауалнама жүргізілді, нәтижелер кестеге жинақталды, соның негізінде білім алушылардың коммуникативтік құзыретінің өсу серпіні есептелді. Зерттеудің теориялық маңыздылығы мұғалімнің өзін-өзі бағалауды дамытуы, білім алушылардың шығармашылық әлеуетін арттыруы болып табылады. Зерттеудің практикалық маңыздылығы дидактикалық ойын білім алушыларды коммуникативтік процеске тартады, сол арқылы оларды белсенді оқу қызметіне ынталандырады

Мақалада қазіргі кезеңдегі өзекті мәселелердің бірі «жасанды интеллект» туралы, ұғымы және оның  негізгі белгілері қарастырылған. Сонымен қатар, қазіргі заманғы шетелдік және отандық білім беру саласында жасанды интеллект технологияларын енгізудің ерекшеліктері мен мысалдары көрсетілген. Оларды заманауи білім беруде қолданудың проблемалары мен келешегіне шолу жасалған. Ұсынылып отырған жұмыс білім беруде жасанды интеллектіні қолдануға арналған информация көздеріне шолу жасауға арналған.

Ақпарат көздеріне жасалынған шолу, қазіргі уақытта оқу процесінде: заманауи қоғамның кәсіби оқытуда жоғары қабілетті мамандарға мұқтаждық және мамандардың кәсіби қызметке даярлық деңгейлерінің; жасанды интеллектінің білім берудегі ақпараттық технологиялар саласының бірі ретіндегі маңыздылығы мен рөлінің өсу және ЖОО-лардағы оқу процесінде осы факторлардың көрсетілу деңгейлерінің; кәсіби оқыту педагогін жасанды интеллект элементтерін қолдануға дайындаудың  оңтайлы және нақты моделіне мұқтаждық және осындай модельдің жасақталыну деңгейлерінің арасында қарама-қайшылықтардың орын алып отыруы себепті, білім беру процесінде білікті мамандардың жетіспеушілігіне байланысты, жасанды интеллект технологиясын қолдануға қатысты,  айтарлықтай алаңдаушылық пайда болуда. 

Бұл қарама-қайшылықтар педагогикалық жоғары оқу орындарындағы оқыту процесінде болашақ педагог-информатикті жасанды интеллект технологиясын қолдануға даярлаудың өзектілігін көрсетеді.

Аталған зерттеу әлемдегі ең тиімді жүйелердің бірі болып танылған Сингапурдағы бастауыш білім беру педагогтарын дайындау тәжірибесін зерттеуге арналған. Ұсынылған зерттеу сапалы сипатқа ие. Сингапурдың Наньян технологиялық университетінің Ұлттық білім институтының болашақ мұғалімдерді дамытуға бағытталған білім беру бағдарламаларының негізгі аспектілері қарастырылады. Зерттеу нәтижелері көрсеткендей, зерттелген білім беру бағдарламаларында үш бағыт бойынша құзыреттілектерді дамытуға ерекше назар аударылады: кәсіби практика, тұлғалық өсу және көшбасшылық. Сондай-ақ теориялық және практикалық дайындықты біріктіруге, инновациялық педагогикалық технологияларды қолдануға, кәсіби практиканың әртүрлі түрлеріне, оның ішінде цифрлық портфолио, клиникалық практика, сингапурлық оқыту практикасы және дәстүрлі педагогикалық практикаға баса назар аударылады. Тағы бір басымдық – қоғамдық және білім беру жобаларына қатысу арқылы студенттердің мінезі мен азаматтығын тәрбиелеу және олардың сыни ойлауын дамыту. Білім беру бағдарламалары болашақ мұғалімдердің ұлтқа қызмет етуінің «жалпы бейнесін» қалыптастыруға және зерттеу, ену және қиялдау арқылы білім беруді басқаруда табандылықты дамытуға жағдай жасайды. Зерттеу қорытындылары Сингапурдың педагогтарды дайындау моделі өзгермелі білім беру ортасына бейімделе алатын және оқушыларды жетістікке жетуге шабыттандыра алатын мамандарды табысты дайындайтынын растайды. Сингапур тәжірибесін Қазақстанда қолдану педагогикалық білім беру сапасын арттыруға және педагогтарды болашақтағы сын-қатерлерге дайын болуға көмектеседі.

Мақалада арнайы педагогтар мен инклюзивті білім беру мамандарын даярлау, ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды оқыту және тәрбиелеуегі қазіргі таңдағы негізгі мәселелер қарастырылады. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды оқыту және тәрбиелеу педагогика ғылымы саласындағы өзекті проблемалардың бірі. Инклюзивті білім беруге қойылатын қазіргі нормативтік талаптар аясында білікті мамандар даярлаудағы негізгі мәселелерді зерттеу. Мақалада қолданылған әдістер ресми және заңнамалық деректерді талдау, сондай-ақ Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университетінің «Арнайы педагогика» білім беру бағдарламасы бойынша білім алушылармен жүргізілген сауалнаманы қамтиды. Сауалнама білім беру бағдарламасы бойынша маман-кадрлар даярлаудағы кейбір мәселелерді анықтау және оны жетілдіруге бағытталған. Талдау көрсеткендей, негізгі мәселелер студенттердің тәжірибелік даярлығының қазіргі талаптарға сай болуы, оқу материалдарын, оқытудың жаңа технологиялары мен әдістемелерін жаңарту, сондай-ақ еңбек нарығындағы арнайы педагог мамандарға деген сұраныспен байланысты. Зерттеу нәтижелері инклюзивті білім беруді дамыту үшін маңызды мәнге ие және арнайы педагогтардың білім беру саласындағы стратегияларын қалыптастыру үшін пайдаланылуы мүмкін. Ұсыныстар тиімді білім беру ортасын құруға ықпал етеді, бұл өз кезегінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды оқыту сапасын арттыруға ықпал етеді. 

Үздіксіз кәсіптік білім беру – адам факторын, экономиканың негізгі салаларындамытуға негізделген. Үздіксіз кәсіптік білім беру мен тәлімгерлікті жетілдіру жахандану кезінде жеке мамандардың кәсіби біліктілігін жетілдіруде заманға сай келмей жатады. Сол себепті бұл мәселенің өзектілігі қаазіргі талаптарға сай, яғни жұмыс беруші мен мамандардың бейімделуіне тікелей байланысты.  

Мамандардың дискреттік біліктілігін  жетілдіру дамушы мемлекеттердің экономикалық дамуына сәйкес келмей жатады.  Қазіргі кезде бәсекеге қабілетті экономиканы қалыптастыру үшін білікті мамандар қажет. Ал оларды қайта дайындау өмір талабы болып отыр. Халықаралық жүйеде болып жатқан өзгерістер адам ресурстары мен жасанды интелекті дамытудан басқа жол жоқ. Бұл өз тарапынан жаңа экономикалық жағдайда мамандар тапшылығын туғызып отыр. Экономиканы мамандармен қамтамасыз ету бізден жүйелі көзқарасты талап етеді. 

Бүгінгі таңда тәлімгерліктің ҮББЖ (үздіксіз білім беру жүйесі) жетілдіру алда тұрған өзекті проблемалардың бірі болып отыр. ҮББЖ оның ішінде кәсіптік білім беру елдің экономикалық, саяси, әлеуметтік жәнем мәдени дамуындағы реформалармен тығыз байланыста қарастырылып отыр. 

Мақалада Қазақстандағы университеттік педагогика, білім беру саясаты, ЖОО реформалау, бейресми білім беру, инновацияның дамуы, ұстаз бен оқушының танымдық мәселелері қарастырылады.  

Мақалада Шығыс Қазақстан және Павлодар облыстары мұғалімдерінің тәжірибелерінде өз тиімділігін көрсеткен шағын жинақты мектепте (ШЖМ) ұжымдық сабақтарды қолдану арқылы әртүрлі жастағы оқыту тәжірибесі қарастылған. Авторлар бастауыш, орта және жоғары сыныптарда оқу процесін ұйымдастырудың дәстүрлі әдістерін, сондай-ақ әртүрлі жастағы бірлескен сыныптардағы өзара іс-қимыл, оның артықшылықтары мен кемшіліктерін зерттейді. Мақалада сыныптық-сабақ жүйесінен бас тартуға және ұжымдық-әртүрлі жастағы оқытуға көшуге негізделген оқытудың инновациялық түрі, ұжымдық оқу сабақтарын енгізу ерекшеліктері, әртүрлі жастағы топтардағы технологиялық процесс ұсынылады. Әр түрлі жастағы оқыту бұл қиындықтарды жеңуге мүмкіндік береді. Ол бүкіл оқу-тәрбие процесінің жүйелі байланысын қамтамасыз етеді, өйткені бір оқу тобында әртүрлі жастағы және сыныптағы балалар оқиды. Мұғалімдерге оқытудың неғұрлым тиімді әдістері мен нысандарын қолдану, әрбір білім алушының жеке ерекшеліктерін, мүмкіндіктері мен қажеттіліктерін ескеру, оқытудың өмірмен байланысын қамтамасыз ету. Бұл әр түрлі жастағы оқушылардың бір-бірімен сөйлесуіне, сонымен қатар бір-бірінен үйренуге, әр түрлі жастағы оқушылардың бірлескен іс-әрекетін ұйымдастыруға, материалды тереңірек игеруге және зерттелген материал туралы толық түсінік алуға мүмкіндік береді.

Мақалада профессор Халел Досмұхамедовтың өмірі мен шығармашылығы қарастырылып, оны заманауи цифрлық технологиялар арқылы оқырмандарға қолжетімді етуге бағытталған жұмыстар баяндалады. Жасанды интеллект пен цифрландырудың қарқынды дамуы кезеңінде Халел Досмұхамедовтың мұраларын болашақ ұрпаққа жеткізу және олардың білім беру жүйесінде тиімді қолданылуы аса маңызды орын алады.  Мақалада қазақ халқының тарихында ерекше орын алатын тұлғалардың бірі, өз заманының көрнекті қоғам қайраткері, этнограф,  тарихшы, медицина және жаратылыстану ғылымдарын зерттеушісі, әмбебап ғалым Х.Досмұхамедовтың мұраларын оқыту және насихаттау арқылы студенттердің бойында отансүйгіштік тәрбиені қалыптастыру қарастырылған.

Зерттеу барысында сауалнама, тест, математикалық-статистикалық  сынды зерттеу әдістер қолданылды. Халел Досмұхамедовтың өмірі мен қоғамдық-қайраткерлік және ғылыми қызметін таныту үшін үш тілде электронды кітаптар («Оқушының саулығын сақтау», «Как бороться с чумой среди киргизских населении», «Аламан») мен «Халел әлемі» атты онлайн-энциклопедия (веб-сайт) әзірленді. Онлайнэнциклопедия арқылы оқырмандар профессор Халел Досмұхамедұлының өмірі, қызметі және шығармашылығымен толық таныса алады. Сонымен қатар, онда ғалымның еңбектері мен басқа зерттеушілердің мақалалары қолжетімді. Веб-сайттың құрылымы бірнеше бөлімнен тұрады: басты бет, өмірі мен шығармашылығы, Халелтану сынды негізгі бөлімдерге бөлінген. Әр бөлім өз ішінде бірнеше тақырыптарға жіктеледі. Өмірі мен шығармашылығы бөлімінде ғалымның өмірбаяны, шығармашылық мұрасы, еңбектері туралы ақпараттар орналастырылған. Халелтану бөлімінде мақалалар, жаңалықтар, фотогаллерия және Халел туралы естеліктер бар. Сауалнаманың нәтижелерінде цифрлық технологияны пайдалану арқылы тұлғатану курстарын оқыту студенттердің  қызығушылығын, білім сапасының артуын және оның тиімділігін көрсетті.

Мақалада мектеп оқушыларының икемді дағдыларын дамыту мәселелері және рефлексияны өзін-өзі жетілдіру құралы ретінде пайдалану мүмкіндігі қарастырылған. Зерттеу рефлексияның өзін-өзі жетілдіру құралы ретінде жоғары сынып оқушыларының икемді дағдыларын дамытуға әсерін қарастыру, сонымен қатар тиімді рефлексиялық тәжірибелерді енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу мақсатында жүргізілді. Зерттеуде дереккөздерді әдеби талдау, оқу бағдарламалары мен сабақ жоспарларының білім беру стандартын талдау, мұғалімдер, ата-аналар мен жоғары сынып оқушылары арасында сауалнама, сондай-ақ модельдеу әдістері қолданылды.

Арнайы ұйымдастырылған білім беру іс-әрекеті жағдайында тұлға қалыптастырудағы рефлексияның маңыздылығы көрсетілген. Жоғары сынып оқушыларында икемді дағдыларды дамыту үшін қолдануға болатын рефлексивті тәжірибелер анықталды. Бұл ретте мұғалімдер, оқушылар мен ата-аналар бұл бағытты жандандыру қажет деп санайды. Бұл білім беру процесінің барлық қатысушыларың, әсіресе мектепте хабардар ету, оқыту және қолдау үшін кешенді шараларды қажет етеді. Алынған нәтижелер рефлексияны жоғары сынып оқушыларының икемді дағдыларын дамытуда өзін-өзі жетілдірудің тиімді құралы ретінде тануға мүмкіндік берді. Рефлексиялық тәжірибелер мектеп оқушыларының икемді дағдыларын дамытуға, әсіресе сыни ойлау мен коммуникативті дағдыларға оң әсер ететіні анықталды. Жоғары сынып оқушылары үшін рефлексивті тәжірибелерді қолдану және икемді дағдыларды одан әрі дамыту бойынша ұсыныстар жасалды. Осыған сүйене отырып, зерттеудің теориялық және практикалық маңызы анықталды.

Мемлекеттің шетелде диаспораны қолдауы бастапқыда оның өкілдерін ана тіліне үйретуден тұрады. Алайда, Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің соңғы 30 жылында қолдауды іске асыру оқыту процесіне заманауи әдістемелік тәсілдің болмауы себебінен барған сайын қиындай түсуде. Шетелде қазақ диаспорасын қолдаудың түрлі шараларына қатысты уақтылы қабылданған көптеген нормативтік-құқықтық актілердің аясында қазақ тілін оқыту әдістемесі қазақ тілін шетел тілі ретінде оқытудың ғылыми негіздерін әзірлеудің шұғыл қажеттілігі жағдайында объективті түрде табылды. Мұндай негіздерді әзірлеуде қазіргі заманғы әдістеменің дайындығы негізінен шетелде тұратын этникалық қазақтарды мемлекеттік қолдаудың кез келген басқа шараларының тиімділігін төмендетеді. Зерттеудің өзектілігі шетелде тұратын этникалық қазақтарды мемлекеттік қолдау шараларын бағалау диаспораға одан әрі қолдау көрсетуде елеулі тәуекелдер туындаған жағдайда мемлекеттің осалдығын көрсететіндігімен байланысты. Зерттеудің негізгі әдістері шет елдердегі қазақ диаспорасы өкілдерінің тілді білу деңгейін бағалауды әзірлеу, атап айтқанда, шет елдерде тұратын этникалық қазақтардың қазақ тілін меңгеру критерийлері мен деңгейлерін анықтау болып табылады. Алынған деректерді талдау диаспораға тән қосымша нақты деңгейді енгізу қажеттілігін көрсетеді, оның өкілдері қазақ тілін ана тілі немесе екінші тіл ретінде емес, шетел тілі ретінде қабылдайды («А0»). Авторлар әр тіл деңгейіне қатысты тапсырмалар жүйесін әзірледі («А0»-дан «С2»-ге дейін). Бұл ретте осы деңгейлердің әрқайсысы үшін бөлек 25 тапсырма қамтылды. Тиісті тапсырмалардың әрқайсысы қазақ тілін білу мен түсіну деңгейін ғана емес, сонымен қатар қазақ халқының мәдениетін білу мен түсіну деңгейін анықтауға мүмкіндік беретін етіп жасалды. Әзірлеудегі мұндай стратегияны авторлар кездейсоқ емес, шетелде тұратын этникалық қазақшетелдіктерді қазақ тілін осы мақалада анықталған, іріктелген және авторлар ұсынған 25 этномәдени бірліктер жүйесі арқылы шетел тілі ретінде одан әрі оқыту мақсатында таңдаған. 

Мақалада Оңтүстік Корея, АҚШ және Швеция сияқты әртүрлі елдердің тәжірибесіне назар аудара отырып, мемлекеттік басқарудағы цифрлық трансформацияның өсіп келе жатқан маңыздылығы талқыланады. Ол әлемдегі мемлекеттердің мемлекеттік қызметтерді көрсетуді жақсарту үшін жасанды интеллект, бұлттық есептеулер және мобильді қосымшалар сияқты жаңа технологияларды қалай пайдаланып жатқанын зерттейді. Негізгі мақсаттарға тиімділікті, ашықтықты және азаматтардың қанағаттанушылығын арттыру, сонымен бірге үкімет пен азаматтың өзара әрекеттесуіне ықпал ету кіреді. Мақалада цифрлық трансформация кезінде туындайтын деректерді қорғау, үйлестіру және құқықтық база сияқты мәселелер де қарастырылған. Зерттеу табысты цифрлық басқару стратегияларын атап көрсетеді, мысалы, Оңтүстік Кореяның электрондық үкіметтегі көшбасшылығы жаһандық рейтингтерде жоғары тұруға мүмкіндік берді. Ол ведомствоаралық үйлестіруді басқару үшін «басқару бөлмесін» пайдалануды қоса алғанда, күшті көшбасшылық пен біріктірілген стратегиялардың маңыздылығына баса назар аударады. Мемлекеттік қызметті дамытудың 2024– 2029 жылдарға арналған жаңа тұжырымдамасын қабылдаған Қазақстан белсенді, азаматтарға бағытталған мемлекеттік қызметтерді дамыту және цифрландыру арқылы үкіметтің тиімділігін арттыру үшін осы озық халықаралық тәжірибені қолдануға ұмтылады.

Жұмыс тұрақсыздығы жұмысшыларға сенімсіз және тұрақсыз жұмыс орындарының көбеюін білдіреді. Қазақстанда бұл мәселе экономикалық өзгерістер мен жаһандық еңбек нарығының өзгерістеріне байланысты аса өзекті болып отыр. Орталықтандырылған жоспарлы экономикадан нарыққа бағытталған экономикаға көшу көптеген жұмысшыларды осал жағдайда қалдырып, бейресми және стандартты емес жұмыс түрлерінің кең таралуына себеп болды. Бұл мақала Қазақстан үкіметінің жұмыспен қамтудағы прекаризацияны шешуге бағытталған кешенді тәсілдерін талқылайды. Заңнамалық реформалар, әлеуметтік қауіпсіздікті жақсарту және шағын және орта кәсіпорындарға қолдау көрсету осы тәсілдердің негізгі құрамдас бөліктері болып табылады. Негізгі бастамалар уақытша және жартылай жұмыс күні келісімшарттарына қатаң реттеулер енгізу, еңбек заңдарының қатаң орындалуын қамтамасыз ету және барлық жұмысшылар үшін сенімді әлеуметтік қауіпсіздік желісін кеңейтуді қамтиды. Сонымен қатар, үкіметтің экономикалық тұрақтылықты қамтамасыз ету және қауіпсіз жұмыс орындарын құру үшін қаржылық көмек, кәсіпкерлікті дамыту қызметтері және реттеу жеңілдіктері арқылы ШОК-ты қолдауға бағытталған күш-жігері ерекше маңызды рөл атқарады. Қазіргі зерттеулер мен үкіметтік стратегияларды талдау арқылы мақала Қазақстандағы жұмыспен қамтудың прекаризациясының жағымсыз әсерлерін азайтуға бағытталған шаралардың жан-жақты түсінігін ұсынады және ақырында еңбек нарығының қауіпсіз және әділ болуына ықпал етеді.

Әлемдік экономиканы дамытудың қазіргі кезеңінде дәл осы индустрия инновациялардың негізгі көзіне айналады және әлемдегі мемлекеттердің бәсекелестік позицияларын айқындай отырып, ғылымитехникалық даму әлеуетін шоғырландырады. Бүгінгі таңда индустриялық даму ерекшеліктерінің жиынтығы жасанды интеллект, заттар интернеті, технологиялар, үлкен деректер массивтерін (big data) пайдаланатын сапалы жаңа өнеркәсіпті қалыптастыру туралы айтуға болады. Шын мәнінде, индустрияның қазіргі түсінігі бұрынғыға қарағанда кеңейе түсуде, өйткені оның дамуы жоғары технологиялық, ең алдымен ақпараттықкоммуникациялық қызметтерді көрсетумен диалектикалық өзара байланысты. Цифрлық технологияларды қолдану арқылы гибридті өнімдер жасалады, олар басқа тауарлардан тауардың да, қызметтің де сапаларының үйлесімімен ерекшеленеді. Жақын болашақта экономикалық көшбасшылық қысқа мерзімде Төртінші өнеркәсіптік революцияны (Индустрия 4.0) сәтті жүзеге асыра алатын елдер үшін болатыны анық. Қазақстан үшін мұндай міндет мемлекеттік билік пен басқару органдарының қызметінде және салықбюджет жүйесін тікелей трансформациялауда басым болып табылады.

Мақала мақсаты: салық-бюджет жүйесінің ерекшеліктерін өнеркәсіптегі ақпараттық-технологиялық трансформацияларды ынталандыру құралы ретінде анықтау. Зерттеу 4.0 Индустриясының жетілуі IBPP, SCP және тұтынушы тиімділігі арқылы тиісті қаржылық көрсеткіштерге әсер етеді және тұтынушы тиімділігінің қаржылық көрсеткіштерге оң әсерін күшейтеді деген теорияны дамытады және тексереді. 

Компаниялардың ішкі бақылау жүйесін дамыту проблемалары қарқынды дамып келе жатқан Цифрлық экономика жағдайында өткір бола түсуде. Бұл мақала цифрлық экономикадағы бизнесті ішкі бақылау жүйесінің мәселелері мен перспективаларын қарастырады. SWOT талдауы жасалды, ол арқылы ішкі бақылау жүйесін автоматтандырудың артықшылықтары мен кемшіліктері талқыланды, тиімділікті жақсарту, қателер мен тәуекелдерді азайту және шешім қабылдау процестерін жеделдету сияқты ықтимал артықшылықтарды атап өтті. Сонымен қатар, олар ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, деректерді қорғау және қызметкерлерді жаңа технологияларды қолдануға үйрету сияқты басқа мәселелерді көрсетеді.

Мақаланың мақсаты әлемдік аренада цифрлық экономика жағдайында компанияның ішкі бақылауын жүргізудің өзектілігі мен проблемаларын жан-жақты қарау болып табылады. Мақалада әлемдік деңгейдегі цифрлық экономикадағы заманауи тенденцияларды талдау және олардың халықаралық стандарттарға, жергілікті заңдарға сәйкестік және мемлекеттік бақылауды жүргізу сияқты ішкі бақылау жүйелеріне қойылатын талаптарға әсері сияқты маңызды тақырыптар талқыланады. Мақала сонымен қатар қолданыстағы автоматтандыру өнімдерін талқылайды, енгізудің оң жақтары мен мәселелерін қарастырады, сонымен қатар олардың арасында ішкі бақылау мен қаржылық есептілікті жасауға арналған бағдарламалық жасақтаманы енгізудің танымалдылық деңгейі бойынша танымал бағдарламалар бар.Қорытындылай келе, зерттеу цифрлық экономикада ішкі бақылау жүйелері үнемі жаңарып, дамып отыруы керек, ал компаниялар өз кезегінде тиімділік пен бәсекеге қабілеттілікті арттыру үшін заманауи ақпараттық технологияларды белсенді қолдануы керек.

Мақалада Қазақстандағы креативті экономиканы дамытудың бүгіні мен болашағы туралы маңызды мәселе зерттеледі, оның ел имиджін қалыптастыру және оның қоғамдық өмірдің әртүрлі аспектілеріне әсері контекстіндегі маңыздылығы талданған. Осы саладағы бизнес субъектілерінің санын талдауға сүйене отырып, мақалада оны дамыту үшін стратегиялық шешімдердің де қажет екендігі айтылған. Сонымен қатар мақала креативті экономиканың даму бағытын зерттеп, оны жетілдіруге қатысты ұсыныстар топтамасын қамтиды, соның ішінде Қазақстандағы креативті экономиканы дамытудың өзекті аспектілерін көрсетеді. Зерттеу бизнес субъектілерінің санын талдауды, зияткерлік еңбектің рөлін, сондай-ақ креативті  экономиканың ғылыми және инновациялық процестерге әсерін қамтиды. Мақалада халықаралық ынтымақтастықтың маңыздылығына назар аудара отырып, творчествалық еркіндікті ынталандыру, кәсіпкерлікті қолдау және қолайлы инновациялық орта құру сияқты ұсыныстар ұсынылады. Сондай-ақ мақала нақты шараларды ұсына отырып және алға қойылған мақсаттарға жету үшін маңызды қадамдарды қарастырған және Қазақстандағы креативті экономиканың даму перспективаларына кешенді көзқарас ұсынады. Қорытындылай келе, мақалада Қазақстандағы креативті индустрияларды дамытудың 2025 жылға дейінгі жоспарлары талқыланады және ЖІӨ-ге салымның ұлғаюы, жұмыспен қамтудың өсуі және осы саладағы кәсіпкерліктің дамуы сияқты негізгі көрсеткіштерге талдау жасалған. 

Қаржылық менеджмент бизнестің өсуін ынталандыруда ажырамас рөл атқарады. Қаржыны тиімді басқару компанияларға кеңейту жоспарлары, сатып алулар және жаңа жобаларға немесе технологияларға инвестициялар туралы стратегиялық шешімдер қабылдауға көмектеседі. Бұл бизнеске ресурстарды ақылмен бөлуге және олардың өсу траекториясын ынталандыратын мүмкіндіктерді пайдалануға мүмкіндік береді.Соңғы 5 жылда нарықта тұрақты бәсекелестіктің пайда болуы жағдайында компаниялар өз дамуы үшін нарықта өмір сүру тиімділігін арттырудың жаңа жолдарын, бағыттарын іздейді. Қазіргі даму жағдайындағы компаниялардың Бизнес-процестеріне әртүрлі факторлар, соның ішінде цифрландыру әсер етеді. Отандық экономикаға тән нормалар мен ережелерді реттейтін талаптардың үнемі өзгеруі жағдайында бірінші кезекте Тұрақты менеджмент құру қажеттілігі, ең алдымен құрылыс жұмыстарының барлық циклін тиімді жоспарлау, орындауды ұйымдастыру және бақылау мәселелеріне ерекше назар аудару қажет. Бұл жағдайда компания басшылығы басқарудың технологиялық тәсілін енгізу туралы көбірек ойлана бастады. Бизнес-процестерге нақты көзқарас, оларды формальды сипаттау, талдау және оңтайландыру болмаса, бұл мәселені шешу мүмкін емес. ҚР экономикасының даму қарқынын жеделдету және цифрлық технологияларды пайдалану есебінен халықтың өмір сүру сапасын жақсарту орта мерзімді перспективада "Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасына енгізілген ҚР мемлекеттік саясатының басты міндеттері болып табылады. Елімізде экономиканың барлық салалары белсенді цифрландырылуда, бұл еңбек өнімділігінің артуына және капиталдандырудың өсуіне әкеледі.

Талдау көрсеткендей, цифрландыру жағдайында компанияның бизнес-процестерін модельдеуді жетілдіру саласындағы теориялық және практикалық әзірлемелер жеткіліксіз. Осыған байланысты құрылыс саласының ұйымдарында пайдалану үшін әмбебаптығымен, жүйелілігімен ерекшеленетін бизнес-процестерді модельдеу негізінде компанияның тиімді технологиясы мен стратегиясын әзірлеу және қамтамасыз ету проблемасы туындайды.

Мақала Қазақстан Республикасында тәжірибені басқаруға негізделген цифрлық трансформацияны дамытуға арналған. Бұл зерттеудің мақсаты – ұйымның цифрлық трансформациясы мен тәжірибені басқару арасындағы байланысты талдау, жүйелік мәселелерді анықтау және тәжірибені басқару тиімдірек цифрлық трансформацияға ықпал ететінін растау. Зерттеу нысаны – ақпараттық технологиялар саласындағы шағын, орта және ірі кәсіпорындар ұсынған елдің бизнес ұйымдары. Тәжірибені басқаруға негізделген цифрлық трансформацияны жүзеге асыру үшін тәжірибені басқару тұжырымдамасын және трансформация объектісі – ұйымды анықтау қажет. Тиімді трансформацияны басқару қызметкерлердің тәжірибесін басқару тұрғысынан да, клиенттердің тәжірибесін басқару тұрғысынан да тәжірибені басқару ретінде қарастырылуы керек, өйткені бұл екі фактор да өзара байланысты және компанияның жалпы тиімділігіне қатты әсер етуі мүмкін. Зерттеу технологиялық және ұйымдастырушылық аспектілерді ескере отырып, Цифрлық трансформацияға кешенді көзқарастың маңыздылығын көрсетеді. Ол сондай-ақ мекеменің миссиясы мен құндылықтарына сәйкес келетін нақты көзқарас пен стратегияның қажеттілігін көрсетеді. Зерттеу негізінде ұйымдар өз қызметкерлерін де, клиенттерін де цифрлық трансформация процесіне тарта алатын ұсыныстар ұсынылды, бұл олардың қажеттіліктеріне басымдық беруге және сәтті трансформацияны аяқтауға мүмкіндік береді.

Мақалада тиімді стратегиялар мен әдістерге назар аудара отырып, шағын және орта кәсіпорындарда кадрларды іріктеудің заманауи тәсілдері қарастырылады. Зерттеу үміткерлерді таңдаудың заманауи тенденциялары мен әдістеріне шолу, олардың өзгермелі еңбек нарығында және қазіргі заманғы бизнес талаптарында қолданылуын талдау болып табылады. Сонымен қатар, инновациялық тәсілдерді қолдану, жаңа технологияларға бейімделу және гибридті және қашықтан жұмыс істеу ерекшеліктерін ескеру сияқты табысты кадрларды іріктеудің негізгі аспектілері қарастырылады. Дұрыс таңдаудың ұйымның тиімділігіне, оның бәсекеге қабілеттілігі мен дамуына әсеріне ерекше назар аударылады.

Адам ресурстарын басқару, еңбек психологиясы және HR практикасы саласындағы академиялық жұмыстарды талдау негізінде мақала авторлары кадрларды іріктеу процесімен бірге жүретін маңызды тенденциялар мен жаңалықтарды бөліп көрсетеді. Мақала кадрларды іріктеуді оңтайландыруға, жұмыс күшінің сапасын жақсартуға және өнімділікті арттыруға бағытталған ұйымдарға арналған шетелдік тәжірибелерді ұсыныстарды ұсынады.

Теориялық маңызы: Кадрларды іріктеу туралы ғылыми мақала адам ресурстарын басқару және еңбек психологиясының ғылыми саласына қосылған үлес болып табылады. Ол кадрларды іріктеудің заманауи теориялары мен тәжірибесін жинақтайды, саланың теориялық базасын кеңейтуге көмектесетін жаңа тұжырымдамалар мен тәсілдерді тұжырымдайды. 

Практикалық маңызы: іріктеу процесін оңтайландыру: мақалада келтірілген ұсыныстарды компаниялар жалдау процестерін оңтайландыру, жалдау тиімділігін арттыру және қызметкерлердің тұрақтамауын азайту үшін пайдалана алады; персоналдың сапасын арттыру: мақалада әзірленген әдістер мен тәсілдер көбірек білікті қызметкерлерді тартуға және таңдауға көмектеседі, бұл ұжымның кәсіби деңгейін және ұйымның жалпы өнімділігін арттыруға әкеледі; экономикалық әсер: персоналды тиімді таңдау жаңа қызметкерлерді оқытуға және бейімдеуге кететін шығындарды азайтуға, сондай-ақ еңбек сапасы мен өнімділігін арттыру арқылы бизнестің табыстылығын арттыруға әкелуі мүмкін.

Мақалада ұйымдар арасындағы жасырын қатынастарды көрсету үшін қызметкерлердің қанағаттануы мен компанияның қызметі арасындағы байланыс зерттелген. Зерттеу қызметкерлердің қанағаттанушылығы туралы сауалнама деректерін және компания ұсынатын қызмет көрсеткіштерін бақылауды пайдалана отырып, корреляцияға негізделген жүйелі тәсілді қолданады. Бұл мақсат қызметкерлердің қанағаттанушылығы жетістіктерге қаншалықты әсер ететініне байланысты тенденцияларды іздеуді көздейді. Нәтижелер жұмыс күшінің қанағаттануы мен нарықтың көптеген салаларында тиімділік, қызметкерлерді құру және ұстап қалу сияқты өмірлік маңызды көрсеткіштер арасындағы байланысты көрсетеді. Бұл зерттеу бірегей болып табылады, өйткені ол қызметкерлердің қанағаттануы қысқа және ұзақ мерзімді перспективада компанияның табысына қалай әсер ететінін көрсетеді. Қысқаша айтқанда, бұл нәтижелер пайдалы басқарушылық салдарларды, сондай-ақ адам ресурстары саясатын болжайтын нәтижелерге қол жеткізуде мазмұнды жұмыс күшінің маңыздылығын көрсетеді. Сонымен қатар, зерттеу қызметкерлердің қанағаттануының күрделі сипаттамаларын тереңірек зерттейді, оның ұйымның барлық жетістіктеріне әртүрлі әсерлері туралы түсінік береді.

Соңғы онжылдықтарда Қазақстан үкіметі моноқалалардың мәселелерін шешуге белсенді түрде назар аударып, бұл бағытқа үлкен көңіл бөлуде және қолдау шараларын үнемі жетілдіруде. Қазақстандағы 89 қаланың 27-сі моноқала болып табылады, мұнда шамамен 1,4 миллион адам тұрады және 30-дан астам қалақұраушы кәсіпорындар жұмыс істейді. Моноқалаларды дамыту бағдарламасы бірнеше негізгі бағыт бойынша жүзеге асырылды, және олар бүгінгі күнге дейін өзекті болып отыр. Олардың қатарында: экономиканы әртараптандыру, шағын және орта бизнесті (ШОБ) дамыту, халықты жұмыспен қамту деңгейін арттыру және инженерлік инфрақұрылымды дамыту шаралары бар. Бағдарлама аясында моноқалалар үш санатқа бөлінді: даму әлеуеті жоғары, орта және төмен қалалар. Даму әлеуеті төмен қалаларға Қостанай облысындағы Арқалық және Жамбыл облысының Талас ауданындағы Жаңатас қалалары жатады. Даму әлеуеті жоғары моноқалаларға Жаңаөзен, Жезқазған, Ақсай, сондай-ақ Ақтөбе облысындағы Хромтау және Қарағанды облысындағы Балқаш, Теміртау қалалары кіреді. Моноқалалар әлі де шешілмеген мәселелермен бетпе-бет келуде, мысалы, халық санының азаюы, кен орындарының сарқылуы, өнеркәсіп өндірісінің құлдырауы, инфрақұрылымның нашарлауы және экономиканың әлсіз әртараптандырылуы.

Зерттеудің мақсаты: Хромтау моноқаласындағы кәсіпкерлерді қолдау шараларының тиімділігін және олардың халықтың өмір сүру сапасын жақсартуға әсерін бағалау. Зерттеу Хромтау қаласының дамуына кәсіпкерлікті қолдау шараларының қалай әсер ететінін түсінуге мүмкіндік береді, бұл табиғи ресурстарға тәуелді моноқала болып табылады. Сонымен қатар, ол кәсіпкерлікті қолдау шараларының әлеуметтік және экономикалық салдарын терең түсінуді қамтамасыз етеді, бұл моноқалалардың тұрақты қоғамдық дамуы үшін маңызды.

Елдің инновациялық дамуы – болашақ кезеңдердің сенімді әлеуетінің кепілі. Бүгінгі таңда Қазақстанның өңірлік аймақтарын озық дамыту мәселелері ғылым мен бизнес өкілдері үшін өзекті болып отыр. Бұл зерттеудің негізгі тезисі Қазақстан аймақтарда қарқынды дамуға үлкен мүмкіндіктерге ие бола отырып, осы дамудың ғылыми-техникалық бағытын қалыптастырады. Бұл зерттеуде талдау және синтез, жалпылау, жүйелік тәсіл, сонымен қатар кешенді тәсіл, аналитикалық шолу, абстракция және логикалық талдау сияқты ғылыми әдістер қолданылды. Талдау көрсеткендей, Қазақстанның барлық аймақтарында оң өзгерістер жоқ: ғылыми-зерттеу институттарының саны азайып келеді, ҒЗТКЖ (ҒЗТКЖ) жүргізетін ғылыми мамандардың саны өспейді. Дегенмен, еліміздегі жоғары инвестициялық белсенділік тұрғысынан кәсіпорындар санының күрт өсу қарқынын, сондай-ақ ҒЗТКЖ-ны жүзеге асыруды атап өтуге болады. Осы орайда, Қазақстанның бәсекеге қабілеттілік деңгейі бойынша үздік мемлекеттердің бірі болуға дайындығы ұйымдардың инновациялық өміршеңдігінің позициясын арттыру, елдегі инновациялық климатты жаңарту, инновациялық даму үлесін арттыру бойынша ұзақ мерзімді жоспарлауға негізделгенін, бизнес пен ғылымның ғылыми модернизациясына және конвергенциясына инвестициялар үлесінің артуын атап өтеміз. Осылайша, осы зерттеудің негізгі нәтижелері экономикалық дамудағы аймақтық айырмашылықтар олардың әрқайсысы үшін жағдайлардың бірегейлігін көрсетеді, олардың дамуы оң динамика мен өзгерістерді көрсетеді. Қазақстан дамуының инновациялық жолы әлі де ерте сатыда. Дегенмен, бұл елдің жинақталған тәжірибесін көптеген басқа елдерге үлгі етуге әбден болады.

Мақала жәбірленушілердің құқықтарын қорғаудағы және қылмыстық іс жүргізуде күдіктінің (айыпталушының) құқықтарын қорғаудағы тепе-теңдікті қамтамасыз ету мәселелеріне арналған. Автор қылмыстық сот ісін жүргізуге басқа қатысушылардың құқықтарымен қатар алдын ала тергеу сатысында жәбірленушінің құқықтарын қамтамасыз етудің маңыздылығын атап өтеді. Мемлекет тарапынан жәбірленушілерге құқықтық көмектің болмауы, тетік пен заңнамалық нормалардың болмауы теңгерімсіздікті тудырады және Ресей Федерациясының Конституциясында жарияланған негізгі принциптерді бұзады.  Бұл мәселені шешу жәбірленушіге күдіктінің (айыпталушының) құқықтары мен заңды мүдделерін беруді талап етеді, бұл әділеттілікті қалпына келтіру және оның заңды мүдделерін қамтамасыз ету үшін жәбірленушінің құқықтарын кеңейтуде көрінуі керек, олар осы бапта ұсынылған тәсілдермен жүзеге асырылуы керек. Ғылыми мақаланың таңдалған тақырыбын толық талдау үшін автор Ресей Федерациясының Қылмыстық іс жүргізу заңнамасын Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу кодексінің нормаларымен салыстырмалы-құқықтық зерттеу жүргізіп, талқыланған мәселені шешудің оң тәжірибесін атап өтіп, кейбір нормаларды Ресей Федерациясының қолданыстағы заңнамасына енгізуді ұсынды. Автор ғылыми мақалада Қазақстан Республикасының аналогы бойынша Ресей Федерациясында жәбірленушілерге өтемақы қорын құрудың қажеттілігі мен маңыздылығын негіздейді. 

Мақалада Қазақстанда жеке тұлғаны сәйкестендіру үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (АКТ) қолдану, сондай-ақ биометриялық деректерді құқықтық реттеу және қорғау мәселелері зерттеледі. Мақалада «Цифрлық Қазақстан» бағдарламасы аясында белсенді қолданылатын, бет-әлпетті тану және саусақ іздерін сәйкестендіру жүйелері сияқты заманауи сәйкестендіру технологиялары қарастырылады. Қазақстандағы жеке мәліметтерді қорғау және киберқауіпсіздік саласындағы құқықтық базаны талдауға және қолданыстағы заңнаманы жетілдіру қажеттілігіне ерекше назар аударылады.

Зерттеудің әдіснамалық негізіне нормативтік құқықтық актілерді, ірі қалалардағы қылмыс деңгейінің төмендеуі туралы статистикалық мәліметтерді талдау, сондай-ақ АКТ қолданудың халықаралық тәжірибесіне салыстырмалы талдау кіреді. Мақалада Астана және Алматы қалаларында биометриялық жүйелерді қолданудың нәтижелері көрсетілген, мұнда бет-әлпетті тану технологияларын енгізу нәтижесінде қылмыс деңгейінің 20-25%ға төмендеуі байқалады. Зерттеу барысында анықталған негізгі проблемаларға биометриялық ақпаратты құқықтық қорғаудың жеткіліксіздігі және кибершабуылдарға осалдығы жатады.

Зерттеудің теориялық маңыздылығы АКТ-ның жеке тұлғаны сәйкестендіру процесіндегі рөлін дамытуда, сондай-ақ биометриялық деректерді қолданудың құқықтық және этикалық аспектілерін талдауда жатыр. Зерттеудің практикалық маңыздылығы Қазақстандағы заңнаманы жетілдіруге, жеке мәліметтерді қорғауды күшейтуге және цифрлық инфрақұрылымды дамытуға арналған ұсыныстар беруде. Мақалада биометриялық сәйкестендірудің жаңа әдістерін зерттеу және киберқауіпсіздік тетіктерін әзірлеу сияқты болашақ зерттеу бағыттары көрсетілген.

Халықаралық білім кеңістігінде білім сапасын қамтамасыз ету қазіргі заманның маңызды және өзекті мәселесі болып табылады. Бүгінгі таңда оқу үдерісінде цифрлық технологияларды, сонымен қатар заманауи оқыту әдістерін қолдануға бағытталған жаһандық тренд пайда болды. Білім беру жүйесін трансформациялау жағдайында университеттер өздерінің дамуы мен мамандарды дайындау деңгейін арттыру үшін тәуелсіздік пен басқару еркіндігін алды, сондықтан заңнамалық базада орын алған өзгерістерге зерттеу жүргізу қажет. білім сапасын арттыру мақсатында. Сапаны құқықтық қамтамасыз етуді дамыту сапаны жақсартуға әсер ететін институционалдық тетіктердің құзыретіне жатады.

Мақаланың негізгі мақсаты – университеттердің дамуы мен білім беру қызметтерінің сапасын арттыру үшін дербестігін кеңейтуге әсер ететін құқықтық реттеудің теориялық және практикалық аспектілерін зерттеу. Зерттеу әдістемесі аралас ғылыми әдістерді қолдануға негізделген: талдау және бағалау, бақылау және жалпылау. Зерттеудің міндеттері білім беру сапасын қамтамасыз етудің әдістері мен тәсілдерін кеңейтілген зерттеуді жүргізу және республикадағы қызмет көрсету сапасын арттырудың заңнамалық нормаларын анықтау болып табылады.

Мақалада білім сапасын арттыру мәселелері, халықаралық білім беру кеңістігінде сапаны құқықтық қамтамасыз етуді қалыптастыру кезеңдері қарастырылған. Еуразиялық кеңістікте біртұтас білім беру пейзажын құру мақсатында бұл мәселеге ерекше көңіл бөлінуде. Сыртқы бағалау жүйесінің қағидаттары негізінде жоғары сапалы білімге қол жеткізуге бағытталған Болон процесінің міндеттері қарастырылады. Болон процесінің халықаралық-құқықтық аспектілерінің заңды күші жоқ. Дегенмен, негізгі ережелер Болон процесіне қатысушы елдердің ұлттық заңнамасына енгізілген. Білім сапасын қамтамасыз ететін құқықтық құралдарды енгізу арқылы шешуді қажет ететін бірқатар мәселелер бар.

Мақалада мемлекеттік басқаруда, жылжымайтын мүлікті тіркеуде және қаржы секторында қолдануға баса назар аудара отырып, Қазақстанда блокчейн технологиясын енгізу талданады. Мақала мақсаты - Қазақстанның ілгерілеуін Польшаның неғұрлым дамыған блокчейн-ландшафтымен салыстыру, негізгі проблемалар мен мүмкіндіктерін анықтау. Зерттеуде Қазақстандағы ағымдағы нормативтік-құқықтық базаны бағалау үшін талдау, синтез және салыстыруды қоса алғанда, жалпы ғылыми әдістер пайдаланылды. Зерттеу барысында дамымаған құқықтық инфрақұрылым, техникалық сараптаманың болмауы және іске асырудың айтарлықтай шығындары сияқты бірқатар кедергілер анықталды. Осы мәселелерге қарамастан, блокчейн ашықтықты арттыруға және алаяқтық деңгейін төмендетуге айтарлықтай әлеуетке ие. Зерттеу блокчейн интеграциясын қолдау үшін құқықтық реформалар мен халықаралық ынтымақтастықтың қажеттілігін көрсетеді. Зерттеу нәтижелері Қазақстанның цифрлық трансформация жөніндегі шаралары Польшаның озық тәжірибесін қабылдаудан, әсіресе қолайлы нормативтік-құқықтық ортаны құрудан айтарлықтай пайда көретінін атап көрсетеді. Бұл зерттеу блокчейннің дамушы нарықтардағы құқықтық базалармен өзара әрекеттесуі туралы білімнің артуына ықпал етеді. Қазақстан үшін заңнамалық айқындық пен реттеудің неғұрлым сенімді тетіктеріне қажеттілік бар. Мақалада қол жеткізілген прогреске қарамастан, Қазақстан алдағы жылдары блокчейннің әлеуетін толық пайдалану үшін құқықтық реформалар мен кәсіптік даярлыққа стратегиялық қаражатты инвестициялауы тиіс деген қорытынды жасалады.

Мақалада сыбайлас жемқорлық қылмыстары бойынша жауап алудың тактикасы мен әдістемесі талданды. Зерттеудің мақсаты сыбайлас жемқорлық қылмыстары бойынша жауап алуды жүзеге асыруда кездесетін ерекшеліктерге сәйкес арнайы тергеу тактикасын қолданудың тәжірибесін талдап, әдістемелік ұсыныстар беру болып табылады. Осыған сәйкес мақалада сыбайлас жемқорлық фактілері бойынша тіркелген қылмыстық істердің статистикасын, Президент жолдаулары мен мемлекеттік бағдарламалар талданып өзектілігі негізделді. Сонымен қатар, осы уақытқа дейінгі жүргізілген зерттеулердің нәтижелеріне контентттік талдау жүргізе отырып, сыбайлас жемқорлық қылмысы бойынша жәбірленуші, куә, күдікті мен айыпталушыдан жауап алудың тәжірибесін қарап, қорытындылар мен ұсыныстар әзірленді. Нәтижесінде сыбайлас жемқорлық қылмыстары бойынша жауап алудың практикасы мейлінше аз зерттелгендігі дәлелденді; сыбайлас жемқорлық қылмыстары бойынша жауап алудың типтік жағдаяттары қалыптастырылып олардың әрқайсысына сәйкес жауап алынатын тұлғаларға қатысты қолданылатын тактикалық амалдар мен тәсілдердің нақты әдістемесін берудің маңызы көрсетілді; сондай-ақ жауап алуды алдын ала жоспарлаудың қажеттілігі айқындалды. Зерттеу жүргізуде талдаудың құқықтық талдау, контенттік талдау, салыстырмалы-құқықтық талдау сияқты түрлерімен қатар, әлеуметтану әдістері де қолданылды. Келіп жеткен қорытындыларды сыбайлас жемқорлық қылмыстарын алдын ала тергеуге құзіретті органдардың қызметінде пайдалану аса маңызды. 

Мақалада Қазақстандағы жер қойнауын пайдалану саласындағы субъектілердің құқықтарын айқындаудың Конституциялық моделі талданады. Қазақстан Республикасы Конституциясының жер қойнауын пайдалану мен қорғаудың құқықтық негіздерін, оның ішінде мемлекет пен жеке тұлғалардың құқықтарын қалыптастырудағы рөлі зерттелген. Табиғи ресурстарға қол жетімділікті реттейтін негізгі ережелер, сондай-ақ оларды қорғау тетіктері қарастырылған. Қазақстан Республикасы Конституциясының жер қойнауы ресурстарын пайдалану мен қорғаудың құқықтық базасын құрудағы, оның ішінде мемлекет үшін де, жеке тұлғалар үшін де құқықтарды бөлудегі шешуші рөліне мән беріледі. Мемлекеттік және жеке субъектілер арасындағы мүдделерді теңестіруге және экологиялық стандарттарды сақтау қажеттілігіне назар аударылады. Мақалада басқа елдердің озық тәжірибелері негізінде ықтимал кедергілерді Қазақстанда  болдырмау және анықтау үшін салыстырмалы тәсілдер арқылы талдайды.  Сонымен қатар ол жергілікті қауымдастықтардың құқықтары мен мүдделерінің  қорғалуын қамтамасыз ету үшін мүдделі тараптардың шешім қабылдау процестеріне белсенді қатысу қажеттілігін атап көрсетеді. Талдау нәтижесінде құқықтық реттеудің өзекті мәселелері анықталып, Қазақстанның табиғи ресурстарын орнықты және ұтымды пайдалануды қамтамасыз етуге бағытталған жер қойнауын пайдалану саласындағы заңнаманы жетілдіру бойынша ұсынымдар ұсынылды.

Мақала қаржылық (инвестициялық) пирамиданы жарнамалау үшін жауапкершіліктің жалпы криминологиялық сипаттамасына арналған. Қаржы пирамидасының элементтері бөлінді, осындай қылмыстар бойынша алаяқтықтың аса қауіпті түрлеріне талдау жүргізілді. Алаяқтардың адамның жеке қасиеттеріне әсер етуімен байланысты Қазақстан Республикасы азаматтарының ақша қаражатын салуының негізгі себептері ашылады. Зерттеу барысында авторлар белгіленген тақырыпты кеңінен зерттеуге мүмкіндік беретін әртүрлі зерттеу әдістерін қолданды, атап айтқанда формализация, салыстыру, сараптамалық бағалау әдістері, кейбір ережелер бойынша контраст, жақтау және ағындық аналитика түріндегі жеке ғылыми әдістер қолданылды. Қаржы пирамидалары бойынша қылмыстық істер бойынша сот практикасын зерттеу авторларға зерттеу тақырыбын тереңірек зерттеуге мүмкіндік берді, атап айтқанда қаржы пирамидаларын құру, ұйымдастыру және оған қатысу туралы істер бойынша сот практикасын жан-жақты талдау, соның ішінде белгілі тұлғалардың қатысуымен резонанстық қылмыстық істер ғылыми мақала тақырыбының өзектілігін анықтады. Жүргізілген зерттеу нәтижесінде осындай қылмыстық құқық бұзушылықтар үшін жауапкершілік туралы нормаларды жетілдіру жолдары, сондай-ақ қарсы іс-қимыл әдістері және алаяқтықтың осы түрімен ұйымның жұмысын болдырмаудың әртүрлі бағдарламаларын әзірлеу тұжырымдалған.